«Қаратай Тұрысов атындағы №53 мектеп -гимназиясының» кмм pisa халықаралық зерттеуіне дайындық
Қырау,қылау,шықтың пайда болуына келесі пайымдаулар дұрыс па?
жүктеу/скачать 1,48 Mb.
|
PISA А.ДИАС
5 Жел Жер бетіндегі ауа үздіксіз қозғалыста болады. Жер бетіндегі ауаның горизанталь бағытта бір жерден екінші жерге ауысуын жел деп атайды. Адам желдің күшін өте ерте заманнан пайдаланып келеді. Адамзаттың желді пайдалануына үш мысал келтіріңіз. ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ Сұрақ 6 Желдің пайда болуының себебі?. «Бриз» және «Муссон» сөздерін пайдаланып, олардың пайда болу үдерістерін түсіндіріңіз. Екеуінің ұқсастығын табыңыз. Бриз желі адамға пайдалы ма? ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ Сұрақ 7 Үйде краннан ағып тұрған су құбырлармен жеткізілген. Не үшін су құбырларын жердің астымен өткізеді? ________________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ Сұрақ 8 Аспан денелерінің бірі — Ай белгілі бір мөлшерде Жерге әсер етеді. Сен жалғыз өзің ешқандай тіршілік белгісі жоқ аралға тап болдың. Айдың көмегін қалай пайданар едің? ______________________________________________________ ________________________________________________________ ________________________________________________________ ТЕМПЕРАТУРА Бізді қоршайтын әлемдегі кейбір физикалық құбылыстар денелерді қыздыру немесе суытуымен байланысты. Қыздыру кезінде суық су жылынып, одан кейін қайтадан суитынын білеміз. «Суық», «жылы», «ыстық» сөздерінің көмегімен біз дененің қызу дәрежесін ажыратамыз, физикада бұл сөздер денелердің әр түрлі температурада тұрғанын білдіреді. Ыстық судың температурасы суық судың температурасынан жоғары болады. Жаздағы ауаның температурасы қыстағы ауаның температурасынан жоғары болады.
Сұрақ 1.
36,6 К 309,6 К 100 К 237,6 К Жауап: В Сұрақ 2. Дененің қызу дәрежесін сипаттайтын шама Жұмыс Энергия Жылдамдық Температура Жауап: D
Сұрақ 3. Ыстық және суық су молекулаларының айырмашылығы неде? Атомдар санында Молекулалар өлшемінде Молекулалардың қозғалыс жылдамдығында Молекулалардың массасында Жауап: С Сұрақ 4. Неге Артиканы зерттейтін ғалым сынап термометрге қарағанда спирт термометрді қолдануды ұйғарады? Себебі спирт термометр дәлірек көрсеткіштерді береді Иә/жоқ Себебі сынаптың қатаю температурасы спирттің қатаю температурасынан төмен Иә/жоқ Себебі спирттің қатаю температурасы сынаптың қатаю температурасынан төмен Иә/жоқ Жауап: 1-жоқ; 2-жоқ; 3-иә Сұрақ 5.
Жауап: 200С; 680 F Сұрақ 6. Алматы оқушылары ауа райын тыңдаған соң, ауаның температурасы туралы пікір таласып отыр. «Бүгін радио бойынша сағат 12-де ауа температурасы -10°C деп айтқан. Бірақ бұл дұрыс емес. Абай даңғылынан жоғары тұратын ағам үйіндегі термометр -8°C көрсетті» -деді Досбол. Оған Әлия қарсы шықты: «Райымбек даңғылынан төмен тұрамын. Біздің термометріміз сағат 12-де -12°C көрсетті». Балалардың екеуі де дұрыс айтып тұр: Алматының әр түрлі жерлерінде орналасқан термометрлер бір уақытта әр түрлі температураны көрсетеді. Осыны қалай түсіндіре аласыңдар? ______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Жауап: суық ауа жылы ауадан ауыр. Қыста салқын ауа жоғарыдан төмен түседі, сондықтан төменде ауаның температурасы төмен болады. Қазастандағы Алматы қаласы Алатау етегінде орналасқан, сондықтан қаланың оң түстік жағы солтүстік жағынан жоғары орналасқан. Сондықтан бір уақытта Алматының әр түрлі жерінде әр түрлі температура байқалады. Сұрақ 7. Тұщы су 0°C температурада қатады. Қазақстандағы Балқаш көлінің бір бөлігі тек қатты аяздарда, ал екіншісі 0°C қатып қалатыны неліктен? Бұл құбылысты қалай түсіндіре аласыңдар? ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ Жауап: Бұл Балқаш көлі. Оның батыс жағы тұщы ал шығыс жағы ащы болады. Себебі батыс жағынан оған Ілі өзені құяды, ал көл ортасынан Балқан түбегімен екіге бөлінген жүктеу/скачать 1,48 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|