«Арнайы педагогика» сериясы Серия «Специальная педагогика» №3-4 (30-31), 2012 Материалы круглого стола «Практика обучения и воспитания детей
Summary Article seeks disclosure of some ways to implement current educational policy in the field of inclusive
жүктеу/скачать 1,59 Mb. Pdf көрінісі
|
33-31-PB
| Summary
Article seeks disclosure of some ways to implement current educational policy in the field of inclusive education. ИНКЛЮЗИВТІОҚЫТУ БАҒЫТЫНДАҒЫ ШЫҒАРМАШЫЛЫҚ ОЙЛАУДЫҢ ҚАЖЕТТІЛІГІ T.C. Смагулов —— Қазіргі қоғамда тҧлғаның қалыптасуына жаңа талаптар, жаңа критерийлер қойылады. Қазіргі кезде заман қадамына сай аяқты нық басатын, алдына қойылған-қойылмаған мәселелерді шешеалатын, ізгілікті эрі жаңа «жел» бағытымен жҥре алатын, «шығармашыл тҥлға» атағына ие азаматтар қажеттілігі туындап жатыр. Ӛйткені шығармашыл тҧлға қандай да іс желісі болмасын, ісіне басқа, шығармашыл кӛз-қараспен қарап жаңалық аша алады, тарихымыздын «ізіне қарап» сапт-дәстҥрді сақтай алып, ҧмытылып қалған «ескІден» сапалы «жаңа» тудыра алады. Қазіргі ғаламдану заманында еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуы, индустрияның шарықтап ӛсуі, әлемдік деңгейге кӛтерілуге бет бҧруы кезеңіндегі ҥлттық мәдени-тарихи, рухани кҧндылықта- рымызды бойына сіңірген азаматтарға қоғамың сҧранысының ӛсуі білім жетістіктерін ӛркениетті елдердің білім деңгейіне кӛтеру қажеттігін алға тартады Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаевтың Қазақстан халқына Жолдауында (Астана, 1 наурыз, 2006 жыл.) «Біз қазақ халқының санғасырлық дәстҥрін, тілі мен мәдениетін сақтап, тҥлете береміз. Сонымен қатар ҧлтаралық жэне мәдениетаралық келісімді, біртҧтас Қазақстан халқының ілгері дамуын қамтамасыз етеміз» - деп атап кӛрсеткен Қазақстан Республикасының Білім туралы занында: «Білім беру жҥйесінің басты міндет-ҥлттық жэне жалпы азаматгық қҥндылықтар, ғылым мен практика және кәсіби шындауға бағытталған білім алу ҥшін қажетті жағдайлар жасау„-делінсе,басым міндетгерінің бірі ретінде „жеке адамның шығармашылық,рухани жэне дене мҥмкіндіктерін дамыту, адамгершілік пен салауатты омір салтының берік негіздерін қалыптастыру,жеке басының даму ҥшін жағдай жасау арқылы интелектіні байыту»-деп кӛрсеткен[1]. Қазақстан халқының ілгері дамуын қамтамасыз ететін - білім саласы. Қазіргі таңца білім саласының алдында дайын білімді, дағдыларды меңгеретін, қайталайтын ғана емес шығармашыльщ бағытта жҥмыс істейтін тың жаңалықтар ашатын, біртума ойлау қабілетімен ерекшеленетін жеке -- ---------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------- 23 --------------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------------- ------------------------------------------------------------------------- тҥлға қалыптастыру міндеті тҧр. Бҥл, эрине, оқушылардың шығармашылық әрекетін дамытуда маңызды мәселе екендігін дәлелдейді. Жалпы оқушылардың шығармашылық эрекеті ғылыми - педагогикалык проблема ретінде едәуір зерттелген. Оқушылар бойында «шығармашылық эрекет тэжірибелерін» қалыптастыру қажеттілігі туралы 80 жылдары И.Я. Лернер айтқан болатын. Қазақстанда шыгармашылықтың дамуы жӛнінде арнайы зерттеу жҥмысын жҥргізген психолог - Вестник КазНПУ им. Абая, серия «Специальная педагогика», Ns3-4(30-31) 2012 г. ғалымдар Т.Тәжібаев, Ж.Аймауытов, Қ.Р. Рахымбаев, С.Қ. Бердібаева, Б.Тҥрғынбаева еңбектерін атап ӛтуге болады. Қалыпты бала қандайда болсын, мейлі жақсы ма, жаман болсын бір іспен айналысуы қажет, бҥл оның жан дҥниесінің ӛсуіне жэне де дамуына ӛте қажетгі. Психолог А.Н. Леонтьевтің адам психологиясы тек іс - әрекет ҥстінде дамып отырады дейтін. Осы сӛздерге сҥйенсек мҥмкіндігі шектелген балалар ҥшін шығармашылықпен айналысу, іспен шҥғылдану олардың дамуына « екі еселі» эсер етеді. Шығармашылық - бҥл адамның ӛмір шындығында ӛз-ӛзін тануға тырысуы. Ӛмірде дҥрыс жол табу ҥшін адам дҥрыс ой-пікір тҥйіп, ӛздігінен сапалы да дэлелді шешімдер қабылдай білуге ҥйренуі қажет. Адам бойындағы қабілеттерін дамытып, олардың ӛшуіне жол бермей, оның рухани кҥшін нығайтады. Ӛйткені адам туынды ғана емес жаратушы да. «Шығармашылық» сӛзінің негізгі мағынасы «шығару», «жанадан ойлап табу» дегенді білдіреді. Дегенмен жаңа нәрсе ойлап табу, сол арқылы жетістікке қол жеткізу деп тҥсінеміз. Философияда «шығармашылық қайталанбайтын қоғамдық мәні бар, жоғары сападағы жаңалық ашатын іс-әрекет», - деп тҥсіндіріледі. Ал кӛрнекті психолог Л.С. Выготский «шығармашьшық деп жаңалық ашатын әрекетгі деген болатын» [3]. Білім сапасын арттырудағы мҥғалім шығармашылығының ролі ең бірінші деңгейде тҥрады. Білім беру сапасы - қоғамдагы білім беру ҥрдісінің жағдайын, нәтижесін, сондай-ақ жеке тҥлғаның кәсіптілігінің қалыптасуын жэне даму болашағының қажеттілігін анықтайтын әлеуметтік категория. Білім беру сапасы білім беру мекемелеріндегі жастарды оқыту мен тәрбиелеу қызметтерінің әр тҥрлі кӛрсеткіштерінің жиынтығы, демек білім беру мазмҥны, оқыту формалары мен әдістері, материал- дық-техникалық базалары, т.б. бойынша анықталады. Білім сапасы мҥғалімдер қызметінің сапасына тікелей байланысты. Мҥғалім жайлы Ахмет Байтҥрсынов былай деп айтқан: ... «Мҥғалім қандай болса, мектеп те сондай болмақшы. Яғни, мҥғалім білімді болса, ол мектептен балалар теренірек білім алып шықпақшы. Осынлайша білім сапасын арттыра отырып қана, оқушылардын шығармашылық қабілеттеріне кӛңіл бӛлініп, шығарма- шылық деңгейлері жоғарлай келеді. жүктеу/скачать 1,59 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|