Арнайы педагогика

86 
тұратын әңгіме әдісі. Белгілі себептерді, байланыстарды, қатынастарды 
қабылдау, олар туралы комментарий жасаудағы түсіндіру әдісі. 
Мүмкіндігі шектеулі балалардың ақпаратты қабылдау мен қайта 
өңдеу қабілеттері төмен болғандықтан сөйлеу тіліндегі кемшіліктердің 
түзетуде сөздік әдістерді көрнекілік және практикалық әдістермен сәйкес 
қолданылуы қажет. 
Мұғалімнің сөзі оқушыларға білімді жеткізу құралы болып табылады. 
Арнайы педагогтың сөзі анық, таза, шынайы, сөйлеу мәдениеті жоғары 
болуы керек. Арнайы білім беруде мұғалімнің сөзінен басқа есту қабілеті 
бұзылған балаларды оқытуда сөйлеудің басқа түрлері (дактиль тілі және 
ыммен сөйлеу) қолданылады. 
Дактиль тілі саусақ қимылының көмегімен әліппені игертумен 
ерекшеленеді. Соқырсаңырау балаларды оқытуда баланың қолы 
мұғалімнің қолына беттестіріліп қойылады. 
Ыммен қарым-қатынас жасау жүйесі қарым-қатынастың ерекше 
түрімен ерекшеленеді. Ол ауыз екі сөйлеу және калькуляцияланған түрге 
бөлінеді. Ыммен сөйлеудің қолданылу аясы ресми емес жеке тұлғалық 
қарым-қатынас болып табылады. 
Практикалық әдістер:
- жаттығу (ауызша және жазбаша); 
- өнімді әрекет; 
- тәжірибелік-экспериментті әрекет; 
- бағдарламалап оқытудың элементтері. 
Көрнекілік және практикалық әдістер арнайы білім беру барысында 
кеңінен қолданылады. Аталған әдістердің түрлері сенсорлық қабілеті 
бұзылған балалар үшін маңызды. 
Соңғы жылдары оқу және ғылыми педагогикалық әдебиеттерде 
«педагогикалық технология» «коррекциялық технология» деген ұғымдар 
кеңінен қолданылады. Кейбір зерттеулерде әдіс және технология 
ұғымдары 
сәйкестендіріледі, 
керісінше 
басқа 
ғалымдар 
оның 
айырмашылығын көрсетеді. Біздің ойымызша «технология» ұғымының 
мәні кеңірек. 
Дәлелдеп айтсақ арнайы педагогикадағы 
әдіс дегеніміз баланың 
кемшіліктерін түзетуге, әлеуметтік тәжірибесін кеңейтуге яғни 
әлеуметтенуіне бағытталған мүмкіндігі шектеулі бала мен арнайы 
педагогтың біріккен іс-әрекеті. 
Технология 
деген сөз грек тілінен аударғанда techhe (біліктілік, 
іскерлік) logos (оқу, ғылым) деп аударылады, яғни технология ұғымын 
іскерлік туралы ғылым десек болады. 
«Коррекциялық 
технология» 
келесі 
маңызды 
белгілерімен 
анықталады: 

87 
-
кемістікті түзетуге, алдын алуға, жоюға арналған әдіс-тәсілдер 
жинағы; 
-
баланың әлеуметтенуіне, оңалтуына және т.б. әлеуметтік 
мәселелерді
шешуге бағытталған жоспар бойынша жүзеге асырылатын 
іс-әрекет. 
Коррекциялық-педагогикалық технологияны жүзеге асыру үш 
кезеңнен тұрады: 
1. Дайындық кезеңі – бала және оның отбасы туралы ақпаратты 
жинақтау, соның негізінде диагностика жүргізу; 
2. Ұйымдастырушылық кезеңі – ақпараттарды талдау, жинақтау, 
баланың мүмкіндіктерін анықтау, жеке оқыту бағдарламасын құрастыру; 
3. Тәжірибелік кезең – бағдарламаны жүзеге асыру. 
Қазіргі 
уақыттағы 
әдістемелік 
әдебиеттерде 
коррекциялық 
технологияның көп түрлері ұсынылған: денсаулық сақтау коррекциялық 
технологиялар; 
ақпараттық 
коррекциялық 
технологиялар; 
коммуникативтік коррекциялық технологиялар; 
әл 
еуметтендіру 
коррекциялық технологиялар және т.б. 
Арнайы педагогикадағы 

жүктеу/скачать 3,1 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: