Арнайы педагогика
жүктеу/скачать 3,1 Mb. Pdf көрінісі
|
Арнайы педагогика кітап
| -
христиандық-филантропиялық бағыт: мүгедектерге арналған мекемелерде қайырымдылық көмек түрлерін ұйымдастыру; - медициналық-педагогикалық бағыт: емдеу, тәрбиелеу және оқыту; - педагогикалық бағыт: есту қабілеті, көру қабілеті, зияты бұзылған тұлғаларға білім беру; - психодиагностикалық бағыт: зияты бұзылған тұлғаларды диагностикалау, саралау. Арнаулы ұйымдарды қаржыландыру мәселелері қайырымдылық қорлары арқылы шешіліп отырды. Алғашқы емдік-сауықтыру мекемесі ХІХ ғасырда пайда болды. 1854 жылы Рига қаласында дәрігер Фридрих Пляц алғаш рет өзінің ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балалар мен эпилептиктерге арналған жеке емдік- педагогикалық мекемесін ашады. Аталған мекемеде медициналық көмек түрлерімен қатар Э. Сеген жүйесі бойынша сабақтар жүргізіледі. Петербургте осындай арнаулы мекемелер ақыл-ой дамуы бұзылған балалар үшін энтузиастар Е.К. Грачеваның, ерлі-зайыпты дәрігерлер И.В және Е. Маляревскийлердің басшылығымен жүзеге асты. Мәскеудегі ең алғашқы көмекші сыныптар М.П. Постовскаяның бастамасымен ашылды. Ресейлік коррекциялық педагогиканың даму кезеңі белгілі ағартушылар А.И. Граборов, Л.К. Шлегер, К.Н. Корнилов есімдерімен байланысты. Ресейдегі арнайы білім беру жүйесін ұйымдастырушылардың бірі В.П. Кащенко (1870-1943) 1908 жылы Мәскеуде кемшілігі бар балаларға арнап Мектеп-санаторий ашады. Оның «Балалар мен жасөспірімдердің мінез-құлық жетіспеушіліктерін педагогикалық тұрғыдан түзету» еңбегі 1994 ж. қайта өңделіп шықты. 1917 жылы Совет одағындағы арнайы білім беру жүйесінің құрылуынан бастап мүмкіндігі шектеулі тұлғалар қалыпты тұлғалардан ерекшеленіп, мемлекеттің қарауына ауысады. Осы уақытта «жабық» түрдегі арнайы мектеп-интернаттар жүйесі құрыла бастады. 1917-1918 ж.ж. 30-ға жуық басқарушы биліктегі құжаттардың өзгеруіне мынадай мәселелер негіз болды: - білім беру ұйымдарын шіркеу мектептерінен ажырату; - қайырымдылық әрекеттеріне тыйым салу; - барлық қайырымдылық ұйымдарының қызмет түрлерін өзгерту. 1917 жылдың соңында Совет үкіметі құрылғаннан кейін жаңа мектептік жүйенің құрылуымен айналысатын Мемлекеттік халық ағарту комиссариаты құрылып, арнаулы білім беру ұйымдары заңды түрде 18 А.В.Луначарский басқарған Халық ағарту комиссариатының қарауына ауыстырылады. Жаңа білім беру жүйесін көркемдеу ісі 1920-шы жылдардың соңында ұйымдастырылады. Арнаулы білім беру жүйесін қаржыландыру көзі ретінде алғаш рет мемлекеттік бюджет қабылданады. 1926 ж. Ресей Федерациясының Үкіметі бекіткен «Саңырау мылқауларға, соқырларға және ақыл-ой дамуы кешеуілдеген балалар мен жасөспірімдерге арналған мекемелер туралы» жобада арнаулы білім беру ұйымдарындағы оқу-тәрбие процесінің регламенті беріледі. Арнаулы білім берудің мақсаты мектеп пен еңбек арқылы қоғамдық пайдалы еңбекке араласу деп белгіленеді. Н.Н. Малофеев Кеңес Одағындағы арнайы білім беру жүйесінің ерекшелігін цензалы білім беру сипатымен түсіндіреді. Кеңес Одағы кезіндегі 1950-60-шы жылдары арнаулы білім беру ұйымдарының диффиренциациясы жүзеге асады, яғни арнаулы білім беру ұйымдарының жаңа типтері мен түрлері пайда болады; мектеп реформасын анықтаудағы – (1959 ж.) міндетті 8 жылдық білім беру, одан кейін (1966 ж.) 10 жылдық білім беру жүйесін енгізу арқылы олардың тізбегі кеңейеді. 1970-80-ші жылдары психикалық дамуы тежелген балаларды оқыту мен тәрбиелеу (ПДТ) жүйесі қалыптасады. 1981 жылы бұл балаларға арналған мектептер ашылып, 1988 жылдан бастап жалпы мектептерде ол балаларға арналған түзету сыныптары ашыла бастайды. 1980-ші жылдардың соңына қарай көмекші мектептерде ақыл-ой дамуы күрделі түрде кешеуілдеген балаларға арналған эксперименттік сыныптар алғаш рет ашылады. 1990 жылға қарай, яғни Совет үкіметінің құлдырауы кезенінде, арнайы білім беру мекемелерінің жалпы саны 2789-ға жетіп, ол мекемелерде 575 мыңға жуық бала білім алады. Олардың қатарында арнайы мекемелердің 8 түрі және арнайы оқытудың 15 түрі болды. 1970-ші жылдардан бастап ашыла бастаған мектепке дейінгі ұйымдарда мүмкіндігі шектеулі 300 мыңға жуық бала тәрбиеленді. Кеңес Одағы кезіндегі арнайы білім беру мәселесінің позитивті жақтары ретінде мына жағдайларды қарастыруға болады: жүктеу/скачать 3,1 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|