Астана, 2015 КƏсіби қазақ тілі
жүктеу/скачать 3,93 Mb. Pdf көрінісі
|
Журналистика казак тил
| Жағыпарова Майра
14-сабақ БАСПАСӨЗ Баспасөз – халықтың қоғамдық-әлеуметтік ой-пікірін оятуға, мәдени-әдеби дүниетанымын қалыптастыруға, кеңейтуге әсер ететін бірден-бір құрал. Баспасөз – халық арасында әртүрлі ақпараттар тарата отырып, қоғамдық және саяси пікір қалыптас- тыруға, мемлекеттің, әлеуметтік топтардың не жекелеген тұлға- лардың мүдделі мұраттарын танытуға қызмет етеді. Баспасөз – мерзімді және мерзімсіз басылымдардың жиынтық атауы. Мерзімді баспасөзге: тұрақты атауы, ағымдағы нөмірі бар және кемінде жарты жылда бір рет шығарылатын газет, журнал, альманах, бюллетень, олардың қосымшасы жатады. Мерзімді баспасөздің ең негізгі әрі көне түрлерінің бірі – газет. Алғашқы газеттер Батыс Еуропада (Германияда – 1609 жылы, Ұлыбританияда – 1622 жылы, Францияда – 1631 жылы) шыға бастады. Қазақ тіліндегі алғашқы мерзімдік басылым – 1870 жылы Ташкент қаласында жарық көрген «Түркістан уәлаятының газеті». Баспасөздің екінші түрі – мерзімдік емес басылымдарға кітаптар, кітапшалар, плакаттар, күнтізбелер, ноталар т.б. жа- тады. Оның ең негізгі әрі көне түрі – кітап. Кітап басып шығару VIII–IX ғасырларда Қытайда басталды. Қазақ тіліндегі алғашқы кітап – «Сейфүл-мәлік» қиссасы 1807 жылы Қазан қаласында жарық көрген. Қазіргі кезде Қазақстанда 1200-ден астам газет-журналдар, апталықтар жарық көреді. Сондай-ақ, әртүрлі меншіктегі 260- тан астам баспадан мыңдаған таралыммен кітаптар, буклеттер мен плакаттар т.б. шығады. Республикадағы баспасөз жүйесінің қызметі ҚР-ның «Бұқа- ралық ақпарат құралдары туралы» заңымен (1999, 23 шілде) рет- теледі. |