Астана, 2015 КƏсіби қазақ тілі
жүктеу/скачать 3,93 Mb. Pdf көрінісі
|
Журналистика казак тил
| Кәсіби қазақ тілі
10-сабақ ЖУРНАЛИСТІҢ БАСТЫ МІНДЕТТЕРІ Журналистің басты міндеті – ең алдымен оқырманға не керек екенін білуі тиіс. Оқырман – қоғамда, әлемде не болып жатқа- нын білгісі келеді. Сіз жаңалықты табыңыз да, ол туралы жан- жақты мағлұмат беріңіз. Қорытынды жасауды оқырманның өзі- не қалдырыңыз. Журналист біріншіден, тыңдай білуі керек. Не- гізгі ақпарат қалтарыста, сөйлеушінің сөз арасында айта салған мәліметтерінде жатуы мүмкін. Екіншіден, түрлі құжаттар және материалдармен (заңдар, жарлықтар, қаулылар, шешімдер, сот-сараптамалық қорытындысы, куәліктер, тергеу немесе зерт- теу нәтижелері, БАҚ материалдары, қолжазбалар, редакцияға келген хаттар) жұмыс істей алуы, яғни бәрін де дұрыс пайдалана алуы керек. Үшіншіден, өз көрген-білгеніңді әңгімелеу: қақтығыс аймағы, спорт жарысы, апат орны, т.б. толып жатқан оқиғалар- дың ортасында жүрген тілшінің бақылауынан туған мәліметтер. Журналист суреттемені (картинаны) оқырманның көз алдына әкелетін детальдарды ұмытып қалмау үшін диктофонға жазып алғаны дұрыс. Журналистиканың басты қағидаларының бірі – тілдің қа- рапайымдығы, түсінікті болуы. Журналистика көркем әдебиет емес, сондықтан әдемі, сирек кездесетін сөз іздеп қиналмаңыз. Оқиғаны дәл беретін күшті етістіктерді пайдаланыңыз. Оқиға ортасында жүргенде, өзіңіз қандай әсерде болсаңыз, оқып отыр- ған адам да сондай күй кешсін. Жақсы материал тез әрі жеңіл оқылады. Сөйлемдеріңіз ұзақ болмасын. Мүмкіндігінше сөйлемді 7-8 сөзден асырмаған дұрыс. Калькадан, таптаурын сөзден аулақ болыңыз. (Кейде газет беттерінде «Қалтасы қалың кісілер» т.б. анықтамалар кездесіп қалады). |