Атты І халықаралық конференция ЕҢбектері



Pdf көрінісі
бет170/326
Дата07.01.2022
өлшемі8,57 Mb.
#19269
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   ...   326
Байланысты:
Болатбек М. (1)

асыл (кымбат баалуу) 
атым (менин атым)  
 
атым (бута атым).  
Мындай учурлар омонимдик катыштын булагы болгон мүчөлөрдү бөлүп алып, тийиштүү 
сөздүн уясына жайгаштыруу же сөздүн маанисине түшүндүрмө берүү жолу менен чечилет: 
асыл 
 
 
yüce soylu 
асыл- 
 
 
asılmak, takılmak 
ат   
 
at 
а.ым 
а.ты 
ат-   
 
atmak, fırlamak 
а.ам 
а.ты 


164 
 
ата  
 
baba 
а.м 
атым 
 
 
bir ok atımlık yer. 
8. Четчил каткалаң үнсүз менен аяктаган сөздөр таандык формаларда (сал. аспап–аспабы, 
белек–белеги) соңку үнсүзүн жумшартат. Бирок буга карабастан алар негизги сөздүн уясында 
берилет. Мисалы: 
аспап 
 
 
alet 
а.ың  
белек  
 
 
armağan, hediye 
б.и 
б.им 
б.ин 
б.ке 
б.ти. 
9.  Айрым  сөздөргө  мүчө  жалганганда  соңку  муундагы  кууш  үндүүсүн  жоготуп,  сөздүн 
негизи тыбыштык жактан өзгөрөт. Мындай сөздөрдүн кыскарган турпаты да, толук турпаты 
да которулуп, өзүнчө сөз катары алфавит тартибинде берилет. Мисалы: 
айб  
 
suç, kahabat 
а.ы 
а.ым 
айл  
 
köy 
а.ы 
а.ым 
а.ыңа 
айыл 
 
 
 köy 
а.га 
а.дан 
а.ын 
а.ынан 
айып 
 
 
suç, kahabat 
а.ка 
а.ы 
а.ын. 
10. Эпос текстинде арк-нарк, айза-найза, амыз-намыс, араб-арап, арабыча-арапча, бери-
пери,  байгамбар-пайгамбар  сыяктуу  бир  сөздүн  ар  башка  диалектилик  варианттары 
кездешет.  Бул варианттардын ар бири бирдей котормо  менен коштолуп, өзүнчө сөз катары 
алфавит тартибинде реестрге чыгарылат. 
11.  Эгерде  сөздүккө  алынган  айрым  сөздөрдүн  маанисин  ачып  берүү  кыйынчылык 
туудурса,  анда  мындай  сөздөн  кийин  толкун  сызыкча  коюлат  да,  айкашкан  сөзү  кошо 
көрсөтүлөт. Мисалы: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   166   167   168   169   170   171   172   173   ...   326




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет