Атты І халықаралық конференция ЕҢбектері



Pdf көрінісі
бет202/326
Дата07.01.2022
өлшемі8,57 Mb.
#19269
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   326
Байланысты:
Болатбек М. (1)

 
 
 
Сурет 11. Орыс тілінен қазақ тіліне машиналық аударманың мысалы 
Түбір 
сөз 
Көпті
к 
(К) 
Тәуел
дік  
(Т) 
Жіктік 
(Ж) 
Септік 
(С) 
Т 
Ж 
С 
Ж  С 
Ж 
Ж 
С 
Ж 
Ж 


196 
 
Қорытынды 
Біз орыс тілінен қазақ тіліне машиналық аудармадағы морфологиялық талдау және синтез 
мәселелерін  қарастырдық.    Сонымен,  көпмағыналық  бейнелеу    машиналық  аудармаға 
көпмағыналық  мәселелар  туғызады,  оларды  шешу  жолдары  жоғарыда  көрсетілгендей 
қосымша  атрибуттарды  еңгізу,  немесе  қосымша  осы  мәселелерді  шешетін  процедуларды 
құруды  қажет  етеді.  Морфологиялық  талдау  мен  синтез  мәселелеріне  тоқтатылып,  сәйкес 
орыс  және  қазақ  тілдерінің  грамматикалық  қасиеттеріне  сүйеніп  көпмағыналы  бейнелеу 
кестелер  және  ережелер  жиынтығы    құрылған.  Екі  тілді  сәйкестендіріп  талдау  жасадық. 
Алынған нәтижелер машиналық аударманың сапасын көтереді. Қазақ тілдегі жалғаулардың 
барлық  мүмкін  болатын  комбинациялар  зертелінген.  Осы  көпмағыналы  бейнелеу  кестелер 
әдісі  арқылы    грамматикалық  заңдылықтарды  пайдала  отырып,  орыс  тілінен  қазақ  тіліне 
машиналық аудармадағы морфологиялық талдауы мен синтезі жоғары сападағы нәтижелерді 
көрсетті.  Аудармашыдағы  деректер  қорындағы  элементерді    іздеу  жылдамдығын  және 
таңдау  сапасын    жоғарлатады.  Практикалық  нәтижеде  алынған  зерттеулер  Microsoft  Visual 
Studio10 бағдарламасының С# тілінде  10 000 дана сөзі бар орыс-қазақ аудармашыны  жасау 
барысында қолданылған. 
 
Әдебиеттер 
1.  Баскаков 
Н. 
А. 
Хасенова 
А.К. 
Исенгалиева 
И.А. 
Кордабаев 
Т.Р 
Сопоставительная  грамматика  русского  и  казахского  языков.  Морфология.  Изд-во 
"Наука",1966.  
2.  Введение в теорию многозначных отображений. Составитель Гельман Б.Д., Воронеж, 
2003. 
3.  Tomasz  Kaczynski,  Multivalued  Maps  As  a  Tool  in  Modeling  and  Rigorous  Numerics. 
Departement de mathematiques,Universite de Sherbrooke, 2008. 
 
4.  Teruko Mitamura, Eric H. Nyberg,  Hierarchical lexical structure and interpretive mapping 
in machine translation, Proceedings of International Conference COLING- 1992 Nantes, 1254-1258 
pp. 
 
5.  Dilek  Zeynep  Hakkani,  G¨okhan  T¨ur,  Kemal  Oflazer,  Teruko  Mitamura,  and  Eric  H. 
Nyberg, An English-to-Turkish Interlingual MT System,   Proceedings of International Conference 
AMTA-1998,  pp. 83-94. 
 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   198   199   200   201   202   203   204   205   ...   326




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет