«Аударма теориясы» пәнінен емтихан сұрақтары



бет2/4
Дата20.12.2023
өлшемі166 Kb.
#141551
1   2   3   4
«Он намерен это сделать» сөйлемінің қазақ тіліндегі ең дұрыс аудармасы:

Ол бұны істемек;
Ол бұны істегісі келеді;
Ол бұны істеді;
Ол бұны істеген;
Ол бұны істеуге міндетті



  1. «Бывает, что люди не сходятся характерами» сөйлемінің ең дұрыс аудармасы:

Кейде адамдардың мінездері үйлеспейді;
Адамдар бір-бірімен мінездері жағынан үйлеспей жатады;
Адамдардың мінездері үйлесімсіз;
Кейде адамдардың мінездері үйлеспей жатады;
Барлық жауабы дұрыс



  1. «Я пришла в институт, чтобы учиться» сөйлемінің аудармасы:

Барлық жауабы дұрыс;
Мен институтқа оқу үшін келдім;
Мен институтқа оқығалы келдім;
Мен институтқа оқуға келдім;
Дұрыс жауабы жоқ



  1. «Тыңдау арқылы мәтінді басқа тілдің құралдарымен, ауызша қайта баяндап шығу». Аударманың қай түрінің анықтамасы?

Ілеспе аударма;
Жазбаша аударма;
Ауызша және жазбаша аударма;
Екі жақты аударма;
Бірізді абзацты-фразалық аударма



  1. Жазбаша жүргізілетін ілеспе аударма анықтамасы:

Бір тілден басқа тілге тыңдау арқылы аудармашының аударылатын мәтінді жазба жүйесімен ілеспе аударма негізінде қабылдау кезінде пайдаланылатын ауызша аударма түрі;
Тыңдау арқылы мәтінді басқа тілдің құралдарымен, ауызша қайта баяндап шығатын аударма түрі;
Жазбаша аударманы ауызша аудару, азат жолдық-сөйлемдік аударма, сондай-ақ, бір жақты аударма және екі жақты аудармадан ерекшеленетін аударма түрі;
Аудармашы айтылған сөздерді, барлық ақпарат көлемін мұқият есте сақтай отырып, жедел есте сақтау қабілетінің көмегімен ойдағы мәтінді түгелдей аударып шығатын аударма түрі;
Барлық жауабы дұрыс.



  1. Аудармадағы трансформацияның неше түрі бар?

4;
5;
3;
2;
6



  1. Аудармада қолданылатын орын ауыстыру дегеніміз –

Аудару үстінде түпнұсқа тілдегі элементтердің орналасу тәртібін аударма тексте өзгертіп беру;
Бұл – түпнұсқа текстегі сөз формаларын, сөз таптарын, сөйлемшелерін, синтаксистік байланыс түрлерін т.с.с. аударма тексте бұлардан өзгеше тілдік единицалармен ауыстыру;
Түпнұсқада тар аяда берілген айтылыстың қосымша сөздермен беріліп, лексикалық трансформацияның өзгерісіне әкелуі;
Жеке сөздер мен тұтас ойды нақты жеткізуге негізделген өзінің пәндік логикалық мәнінде жұмсалатын метафоралардың қолданылуы;
Жанрлық әртүрлілігі мен сонымен байланысты тілдік құралдардың стилистикалық қолданысы: сөздің көпмағыналылығы, авторлық неологизмдер, эмоционалды-экспрессивті лексика, шешендік сұрақтар, қайталаулар, инверсиялар кездесуі



  1. Көркем аудармаға қандай мәтіндер жатады?

Көркем;
Ғылыми-техникалық;
Саяси-қоғамдық;
Әскери;
Заң



  1. Әскери аудармаға қандай мәтіндер жатады?

Әскери;
Ғылыми-техникалық;
Саяси-қоғамдық;
Көркем;
Заң



  1. Заң аудармаларына қандай мәтіндер жатады?

Заң;
Ғылыми-техникалық;
Саяси-қоғамдық;
Көркем;
Әскери



  1. Толық аударма қандай параметрге жатады?

Түпнұсқаның мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Аударманың адекваттық түріне;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;
Стилистикалық жанры бойынша аударылған мәтіннің аталған жанр стиліне жатуы;
Түпнұсқаның негізгі мәтіннің бірінші түріне



  1. Толық емес аударма қандай параметрге жатады?

Түпнұсқаның мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Түпнұсқаның негізгі мәтіннің бірінші түріне;
Аударманың адекваттық түріне;
Стилистикалық жанры бойынша аударылған мәтіннің аталған жанр стиліне жатуы;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;



  1. Қысқартылған аударма қандай параметрге жатады?

Түпнұсқасының мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Аударманың адекваттық түріне;
Түпнұсқаның негізгі мәтіннің бірінші түріне;
Стилистикалық жанры бойынша аударылған мәтіннің аталған жанр стиліне жатуы;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;



  1. Аннотациялық аударма қандай параметрге жатады?

Түпнұсқаның мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;
Стилистикалық жанры бойынша аударылған мәтіннің берілген жанр стиліне жатуы;
Аударманың адекваттық түріне;
Түпнұсқаның негізгі мәтіннің бірінші түріне;



  1. Реферативтік аударма қандай параметке жатады?

Түпнұсқаның мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Стилистикалық жанры бойынша аударған мәтіннің берілген жанр стиліне жатуы;
Аударманың адекваттық түріне;
Түпнұсқаның негізгі мәтінінің бірінші түріне;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;



  1. Практикалық (тәжірибелік) аударма:

Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан, тираждалған және кең тарату үшін арналған;
Редакциялық тексеруден өтпеген аударма, көбінесе тәжірибелік қолдануға лайық, бірақ басылымға дайын емес;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма



  1. Жұмыстық (ақпараттық) аударма:

Редакциялық тексеруден өтпеген аударма, көбінесе, тәжірибелік қолдануға лайық, бірақ басылымға дайын емес;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпарат құралдары баспадан шыққан тираждалған және кеңінен тарату үшін арналған



  1. Консультативтік аударма дегеніміз не?

Аударманы беретін адамның көзінше аударылатын, аударып жатқан кезінде оны қызықтыратын түпнұсқа мазмұнының аспектісі;
Мамандырылған аудармамен салыстырылатын үлгілік аударма;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тираждалған және кең таратуға арналған;
Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма



  1. Баспасөз (басылған) аударма дегеніміз не?

Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан, тираждалған және кең таратыруға арналған;
Бұл аударма көбінесе оқу процесінде аудармашыларды дайындау үшін немесе шет тілін үйрету әдісінің бірі болып табылады;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Аударманы беретін адамның көзінше аударылатын, аударып жатқан кезінде оны қызықтыратың түпнұсқа мазмұнымен анықталады



  1. Басылып шыққан аударма дегеніміз не?

Бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тәжірибелік, немесе оқу аудармасы;
Аударманы беретін адамның көзінше аударылатын, аударып жатқан кезінде оны қызықтыратың түпнұсқа мазмұнымен анықталатын аспектісі;
Тәжірибелік қолдану ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Бұл аударма көбінесе оқу процесінде аудармашыларды дайындау үшін немесе шет тілін үйрету әдісінің бірі болып табылады



  1. Оқу аудармасы бұл.........?

Бұл аударма көбінесе оқу процесінде аудармашыларды дайындау үшін, немесе шет тілін үйрету әдісінің бірі болып табылады;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тираждалған және кең таратуға арналған;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма



  1. Экспериментальдық аударма:

Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Бұл аударма көбінесе оқу процесінде аудармашыларды дайындау үшін немесе шет тілін үйрету әдісінің бірі болып табылады;
Тәжірибелік қолданудың ақпаратының қайнар көзі болып есептелінетін аударма;
Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тираждалған және кең таратыруға арналған



  1. Эталондық аударма:

Мамандырылған аудармамен салыстыру үшін үлгілік аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тәжірибелік немесе оқу аудармасы;
Жазбаша аудармасы бұқаралық ақпараттық құралдар арқылы баспадан шыққан тираждалған және кең таратыруға арналған;
Бұл аударма көбінесе оқу процесінде аудармашыларды дайындау үшін, немесе шет тілін үйрету әдісінің бірі болып табылады



  1. Тура аударма дегеніміз не?

Негізгі түпнұсқаны дәлме-дәл аударуын орындайтын аударма;
Негізгі түпнұсқадан бөлек, бірақ оны аударған мәтіннен басқа тілге аударудың аудармасы;
Мәтінді түпнұсқа тіліне аударатын аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аудармa;
Дұрыс жауабы жоқ



  1. Жанама аударма дегеніміз не?

Негізгі түпнұсқадан бөлек бірақ оны аударған мәтіннен басқа тілге аударудың аудармасы;
Мәтінді түпнұсқа тіліне аударатын аударма;
Негізгі түпнұсқаны дәлме-дәл аударуын орындайтын аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Дұрыс жауабы жоқ



  1. Керісінше аударма дегеніміз не?

Мәтінді түпнұсқа тіліне аударатын аударма;
Ғылыми мақсат бойынша орындалған аударма;
Негізгі түпнұсқадан бөлек бірақ оны аударған мәтіннен басқа тілге аударудың аудармасы;
Негізгі түпнұсқаны дәлме-дәл аударуын орындайтын аударма;
Дұрыс жауабы жоқ



  1. Семантика-стилистикалық аударма қандай параметрге жатады ?

Аударманың адекваттық түріне;
Түпнұсқаның негізгі мәтінінің алғашқы түріне;
Түпнұсқаның мазмұны мен түпкі мәні бойынша толық мағынасын айқындау;
Стилистикалық жанры бойынша аударған мәтіннің берілген жанр стиліне жатуы;
Аударманың негізгі функциялары параметріне;



  1. Эквиваленттік емес лексикаға қандай сөздер жатады?

Неологизмдер, фразеологизмдер, арнайы ұғымдар мен ұлттық реалийлер;
Арнайы ұғымдар;
Ұлттық реальдер;
Фразеологизмдер;
Неологизмдер



  1. Неологизм:

Бұл жалпы сөздікте жоқ жаңа терминдік сөздер мен ұғымдар;
Жалған сөздер мен ұғымдар;
Сөз тіркестері;
Ескі ұғымдар;
Актив және пассив сөздер



  1. Тілдік дәнекерлік дегеніміз не?

Әр тілді коммуниканттардың екі тілді білетін тілдік дәнекердің көмегімен қарым-қатынас жасауы;
Әдеби шығармаларды мазмұндап жеткізу үшін қолданылатын түрі;
Басқа тілдегі прозалық шығармалардың қазақша поэзиямен жырлануы;
Шетел тілдеріндегі материалдардың шолу баяндалуы;
Түпнұсқаны басқа тілге жеткізгенде оның жекелеген бөліктерінің практикалық сипатта түсіріліп тасталуы



  1. «Аударманың жалпы теориясы негіздерінің» авторы А.В.Федоров аударма теориясын лингвистикалық тұрғыдан неше салаға бөледі?

3;
4;
5;
6
7



  1. Аударма заңдылықтарын үш салаға бөліп, «аударманың жалпы теориясы», «аударманың жеке теориясы», «аударманың арнайы теориясы» деп бөлген ғалым:

В.Н.Комиссаров;
А.В.Федоров;
С.Талжанов;
Ж.Жақыпов;
Н.Шаймерденова



  1. Контекст дегеніміз не?

Мәтіннің мағыналық жағынан, ой жағынан тиянақталған бөлігі болғанда, оның құрамына кіретін сөздердің я сөйлемдердің мағына-мазмұнын айқындауға, нақтылауға, тиянақтауға мүмкіндік беретін бөлігі;
Түпнұсқаның авторы сол тілдің құралдарын, тәсілдерін, стилін еркін меңгеруіне байланысты заманға, әдеби ұстанымға талант талабына сай әртүрлі пішіндердің қолданылуы;
Аударма тілге шетел тіліндегі дыбыстық, графикалық жағынан сай келетін, этимологиясы жағынан ортақ, бірақ мағынасы жуық болғанмен, бірдей емес сөздер;
Белгілі бір елдің, ұлттың өзіне ғана тән тұрмыстық, материалдық, рухани тарихи-қоғамдық құбылыстары мен заттарының тура мағынасындағы атаулары;
Белгілі бір тұрғыда терминдермен және көнеленген сөздермен ұқсас келуі



  1. «Казахское слово в русском художественном тексте» еңбегінің авторы Н.Г.Михайловская реалия сөздерді неше топқа ажыратқан?

7;
8;
9;
6;
5



  1. Р.Сәрсенбаев реалия сөздерді неше топқа бөлген?

4;
5;
6;
7;
3



  1. Түпнұсқа тілдегі түрлік ұғымды білдіретін сөздердің аударма тілдегі тектік ұғымды білдіретін сөздермен жеткізілуі:

Гипонимиялық әдіс;
Транскрипциялау тәсілі;
Транслитерациялау тәсілі;
Жаңа сөз немесе сөз тіркесін жасау тәсілі;
Дұрыс жауабы жоқ





  1. Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет