Аударманың Өзекті мәселелері алматы, 2015


Аударма түрлері (1-сызба)



Pdf көрінісі
бет21/103
Дата23.10.2022
өлшемі2,17 Mb.
#45033
түріБағдарламасы
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   103
Байланысты:
audarmanyng ozektigi Kulmanov

Аударма түрлері (1-сызба)
Аударма
 
 
 
Ауызша аударма – ілеспе (синхронды), ізбе-із аударма сияқты 
ауызша рәсімдеуді қажет ететін ауызша аударма түрлерінің 
басын біріктіретін ұғым. Аударма процесінде түпнұсқа мен оның 
аудармасы ауызша жасалатындықтан, аударманың бұл түрінде 
аудармашы түпнұсқа бөліктерін бір-ақ рет қабылдап, оны кейіннен 
салыстыруға немесе жасалған аударманы түзетуге болмайтынын 
ескертеді.
Ілеспе (синхронды) аударма – бастапқы мәтінді қабылдай 
отырып қатар жүзеге асырылатын ауызша аударма. Кәсіби 
аудармалардың бір түрі.
Ауызша аударма 
Жазбаша аударма 
Ілеспе аударма 
Ізбе-із аударма 
Көркем аударма 
Аөпараттыө аударма
Параөтан аудару 
Абзацты-фразалы аударма 


46
Көркем аударма мәселесімен айналысушы ғалым Ә.Тарақов 
ілеспе аударманың күрделілігін танытатын төмендегідей белгілерді 
атап өтеді:
а) бір мезгілде тыңдап әрі сөйлеу қажеттілігіне байланысты 
туындаған психофизиологиялық дискомфорт;
ә) баяндамашы не жарыс сөзге шығушының микрофондағы 
сөзінің қайталанбауына қатысты психикалық кедергі. Өйткені 
баяндамашыны тоқтатуға, болмаса түсінбеген, не қалып қалған 
сөзін қайталап сұрауға болмайтындығы; 
б) аударманың қайталанбауына және үлкен аудитория 
тыңдаушыларына байланысты психикалық кедергі. Аудармада 
қателескенді қайта түзеуге болмайтындығы әрі кешірім сұрауға 
келмейтіндігі;
в) сөз сөйлеудің жылдамдығына байланысты психофизио-
логиялық кедергі [14, 36-б.].
Ғалым ілеспе аудармамен шұғылданатын аудармашыда қажетті 
төмендегідей қасиеттер болу керек дейді: 
а) аудармаға өзін-өзі бейімдей білу;
ә) ынта-зейінді сөйленген сөзге барынша бағыттау қабілеттілігі;
б) тосыннан туған кедергілерден шығуға қажетті қабілеттілік;
в) бірнеше тапсырмаларға бір мезгілде зейін аудара білу 
қабілеттілігі:
– іс-әрекет жылдамдығы;
– сөз сөйлеу шапшаңдығы;
– психикалық және ден күш-қуатының төзімділігі [14, 36-37-
бб.].


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   17   18   19   20   21   22   23   24   ...   103




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет