Ақуызды заттарды топтастыру және ақуыздар тобының маңызды өкілдеріне түсініктеме, олардың қасиеті, табиғаттағы таралуы. Глобулярлы және фибриллярлы ақуыздар. Тері ақуызының құрамындағы полисахаридтердің ролі
Ақуызды заттарды топтастыру және ақуыздар тобының маңызды өкілдеріне түсініктеме, олардың қасиеті, табиғаттағы таралуы. Глобулярлы және фибриллярлы ақуыздар. Тері ақуызының құрамындағы полисахаридтердің ролі. Альбуминдер, глобулиндер. Жоспар: 1. Ақуызды заттардың классификациясы.
2 Ақуыздардың маңызды өкілдеріне түсініктеме, табиғаттағы таралуы
3.Жай ақуыздар. олардың қасиеттері.
4.Күрделі ақуыздар. олардың қасиеттері.
Химиялық құрамына қарай белоктар: қарапайым (жай) белоктар (протеиндер) және күрделі белоктар (протеидтер) топтарына бөлінеді.
Қарапайым белоктар Одардың негізгі өкілдері және сипаттамасы Қарапайым белоктар гидролиздеу кезінде тек амин қышқылдарына ғана ажырайды. Төменде қарапайым белоктардың негізгі өкілдері жайлы сөз болмақ.
1. Альбуминдер - бейтарап тұздармен (аммоний сульфатымен немесе натрий сульфатымен) толық қанықтырған кезде тұнбаға шөгеді. Қан плазмасында, сүтте, ағза клеткаларында және биологиялық сұйық заттарда, тауық жұмырткасында, бұршақ тұқымдас өсімдіктерде кездеседі. Альбуминнің молекуласы теріс зарядталған. Құрамында глутамин кышқылы көп болғандықтан, оның қышқылдық қасиеті бар, рН-1 — 4,7. Альбуминдер суда, тұзды ерітінділерде ериді, қан плазмасында липидтерді, гормондарды, витаминдерді, микроэлементтерді тасымалдайды.
Қан сарысуының альбумині 500 амин қышқылы қалдықтарынан құралады, м.м. — 70000, лактоальбумин (сүтте болады) 153 амин қышқылының қалдықтарынан құралады, м.м. — 17 000. Жұмыртқа белогінде овальбумин кездеседі, оның м.м. — 45000.
2. Глобулиндер — бейтарап тұздармен жартылай қанықтырған кезде тұнбаға шөгеді, альбуминдер бар жерде кездеседі. Глобулин — сәл қышқылдау белоктарға немесе бейтарап белоктарға жатады. Ол сұйытылған тұз ерітінділерінде ериді, суда ерімейді, рН-і - 6-7,3. Глобулиндер қанда көп мөлшерде кездеседі. Олар өздерінің құрамы, молекулалық массасы және биологиялық қызметі жағынан бір-бірінен өзгеше. Глобулиндерді: a - глобулиндер, р - глобулиндер және у — глобулиндер деп бөледі.
Ал, олардың өзі ары қарай бірнеше топқа бөлінеді. a — глобулиндер тобына церулоплазмин жатады. Ол плазмадағы мыс иондарын тасымалдау қызметін атқарады, м.м. - 150000.р — глобулиндердің арасында трансферрин бар, ол темір иондарын тасымалдайды, м.м. — 76000. Глобулиндердің ішіндегі аса маңыздысы ү — глобулин. Ол антиденешік, ағзаны қорғаушы белок.