Қазақ халқының Қалыптасуы



Дата14.10.2023
өлшемі9,89 Mb.
#114898

ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
ОРЫНДАҒАН:
САНСЫЗБАЕВА АРАЙЛЫМ
ТОП: СМ-23-5К11
(“ҚАЗАҚ” ЭТНОНИМІ. ҚАЗАҚ ЖҮЗДЕРІ)
ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
Қазақ халқының қалыптасуы тарихы өте көптеген событтармен, оқиғалармен жанарланады. Бұл қалыптасу кейбір ережелер мен оқиғалардың бірнеше маңызды факторларымен байланысты.
    • тарихи аспаптар
    • кеңес хана кірісі
    • жер астындағы тарихи және әлеуметтік факторлар
    • мұсылман өмірі
    • жаңа қауіпсіздіктің кірісі
    • Тарихты аспаптар*: Қазақ халқы тарихты аспаптар мен тарихи құрылымдармен танысқан. Олардың арасында қазақ хандығы, қараханы қағанаты, тарихи қалалар (содан әрі қаласу) және қазақ халқының ақпараттық, әдеби, діни, санаттық қызметтері бар. Бұл аспаптар Қазақстандық қазіргі көлемге жеткізген.
    • Кеңес хана кірісі*: Қазақстан ССР-ге кеңес хананың қауіпсіз кірісімен өзгерген. Бұл аспап қазақ халқының өмірі мен орнын жеңілдетті
    • Жер астындағы тарихи және әлеуметтік факторлар*: Қазақстан жерінде ата жерлер, тарихи тауылар, оңтүстіктің тыныштық жерлері жатады, оларды қазақ халқы өмірінің тіркеуінде маңызды рөл ойнайды. Оқиғалар мен оқиғалар бұл жерлердің бірнеше тарихи жағдайларын қалыптауда маңызды болады
    • Мұсылман өмірі*: Қазақстанда мұсылман өмірі тарихи бұйрықшалар мен оқиғаларды қалыптауда кейбір жолымен айналады.
    • Жаңа қауіпсіздіктің кірісі*: Қазақстанда жаңа қауіпсіздіктің кірісі мен салыстыру мүмкіндіктері жаңа қалыптасуға себеп болады.

ҚАЗАҚ ХАЛҚЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ
"ҚАЗАҚ" ЭТНОНИМІ
"Қазақ" этнонимі Қазақстанда кездесетін ерекше ұлттық басқарма өнеркәсіптері мен тарихи мен жергілікті факторлармен анықталады. Бұл этноним қазақ халқының атын белгілейді және оның мемлекеттік басқарма болған қазір. "Қазақ" этнонимі мемлекеттік дилдерінде "Қазақстан" деген мемлекеттік ұйымдастыру мен әйелдердің тағайындалуы және басқалармен байланысуларда пайдаланылады.
ҚАЗАҚ ЖҮЗДЕРІ
Қазақ жүздері - бұл жарияланған Қазақ халқының құрамындағы тарихи қарым-қатынас жиынтығының тарихи ортасының таңдауы.
    • Орта жүз
    • Батыс жүз
    • Жоңғар жүз
    • Шығыс жүз
    • Қыпшақ жүз
    • Номадтық жүз арасында айырым болып табылады.

ҚАЗАҚ ЖҮЗДЕРІ
    • Орта жүз Қазақстанның ортасында байланысты. Оның басқармасы өте дәулетті, билікті жан жүйесімен бірлеседі. Орта жүздері араб әліппесінде, олардың діндің ислам болды
    • Батыс жүз, Қазақстанның батысында өмір сүретін жүз. Олар араб әліппесінде дінге өмір сүрді. Батыс жүздері араб әліппесінде мінгендіктері сондай-ақ, бірнеше қазіргі кітаптар жазған
    • Жоңғар жүздері Қазақстанның жоңғар өңірі және Қытай бойынша байланысқан. Оларды қазір Жоңғария деп атауылар. 18-19 ғасырларда Жоңғар жүздері арасында Казах-Қытай жүздерінің жасауына септі
    • Шығыс жүздері Қазақстанның шығысында байланысты. Олар ойыншылық, арыстан, орыс әдебиеттерінде күшейді. Осы жүздердің біреуі - Абай Құнанбайұлы - Қазақ әдебиетінің ең белгілі ерлерінің бірі
    • Қыпшақ жүздерінің жасауы арасында малдарды құрту, ауруханның құрылуы, даму, айналымдар жасау, атың алыну, адамның малдың артық мөлшерін жинау, ұлттық бағдарлама арқылы ерлерінің жайлысын тазалау, жаттығу, ақиқаттарын қайта таңдау қалыптасуы мен тарихи курстар бар
    • Номадтық жүз, жер астының дала жерлерінде, жайық өңірлерінде өмір сүретін қазақ халқының көпшілігіні құрады. Олардың қарым-қатынас жиынтығы көбірек өнеркәсіптер, мал барысы, ақиқаттар мен әндер арқылы таңдауын жиындайды

15-16 ғасырларда Қазақ хандығы тарихи кезеңдерінде кейбір қарапайым оқиғалар мен оқиғалар болды. Осы кезеңдердің бірінші шаруашылық сүйіктігіді, жоңғарымызды және басқалардың хандығы мен салдарында жасалған өзгерістерін ақпарат береді.
15-16 ғасырлардағы Қазақ хандығы тарихы кескіндей даму жасады, олардың кейбірі күршінді қозғалармен байланысты. Бірақ бұл кезеңдер қазақ халқының тарихи кемшілігі және дамуының тұрыпты ақпараттық қайырмасымен байланыстырылады.
15-16 (XV-XVI) ҒАСЫР
15-16(XV-XVI) ҒАСЫРЛАРДАҒЫ КЕЙБІР НЕГІЗГІ ОҚИҒАЛАР:
    • Қазақ-Орыс арасындағы қарапайым соғыс*: Осы кезеңдегі ең қайырлы оқиға - Қазақ-Орыс арасындағы соғыс. 15 ғасырдың ортасында Орыстың құрғағысы орта жүздің қандайласымына тауып, оларды қола алатын қатарлы орыс басшыларының құрметін алды. Осы соғыста Тоқта бабадан кейін Абылаи хандығы қалай қалыптасқаны жайлы кейбір маңызды событиялар орын алды.
    • Қазақ-Қараханы арасындағы қарым-қатынас*: Қазақ хандығы Қараханы хандығымен байланысты. Осы қарым-қатынаста Қараханы хандығының қырғыз жануарийі және табиғат сенуіне қатысты көптеген орталықты жоғары өзгерістер жасады.
    • Басқарма жоры*: Қазақ хандығының 15-16 ғасырдағы басқарма жоры мен оның азаттығымен байланысты туралы оқиғалардың жиынтығы. Осы кезеңдерде жасалған қазақ хандығының басқарма жоры мен адамдарының азаттық талаптары арасында кешенді шағын шаруашылық туралы соңғыдағы алауыздары орын алады

НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАҚМЕТ

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет