Қазақ тілі лексика, фонетика, морфология мен синтаксис



Pdf көрінісі
бет154/406
Дата21.10.2023
өлшемі3,22 Mb.
#120381
түріОқулық
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   406
Байланысты:
Абуханов-лексика

Тақырып бойынша сұрақтар: 
1)
 
Септіктің қандай түрі аналитикалық септік деп аталады ? 
2)
 
Аналитикалық септік қандай сөздердің қатысуы арқылы жасалады ? 
3)
 
Септеулік шылаулар қай септіктегі есім сөздеріне тіркесіп келіп 
аналитикалық септік тұлғасын жасайды ? 
4)
 
Тәуелді септеу деген не ? 
5)
 
Тәуелді септеу мен жай септеудің қандай қосымшаларында 
айырмашылықтар бар ? 
6)
 
Жіктік жалғаулары қай сөйлем мүшесіне тән қосымшалар ? 
7)
 
Жіктік жалғаулары қандай мағынадағы есім сөздеріне ғана жалғанады ? 
81-жаттығу.

Көшіріп жазыңдар да, жіктік жалғаулы сөздердің жалғауын сызықша 
арқылы бөліп жазыңдар. 
І. Ай, бал бөбек, бал бөбек, балдайсың,
Атқан жазғы арайлы таңдайсың.
Күлгеніңде көктемгі күндейсің.
Күн нұрымен құлпырып гүлдейсің. 
Бақыттысың, бал бебегім,
Тұр алдыңда бар керегің. 
Тез ер жетші, бал бөбек, 
Оқып білім ал, бөбек. 
(Қ. Л.) 
ІІ.
 
Мен сендерден бір тамшы тамған жаспын,
Сол тамшы болған үшін байға қаспын.
Сенің жүрген жеріңнен қозғалмайтын,
Жұдырықтай қарам бар, қатқан таспын. 
Мен дариядай тасыған ағып келем,
Менде ақындық жалғыз сөз «Жалшы» деген. 
Сол сөз менің тәңірім табынатын,
Басқаға сенен қалса ғана берем. 
(С. М.) 


149 
ІІІ. Қасыммын ,сол баяғы бір Қасыммын,
Бақытын ойламайтын құр басымның,
Тымырсық, түнек болсаң, дұшпаныңмын,
Ақ көңіл, адал болсаң, сырласыңмын. 
(Қ. А.) 
 
82-жаттығу. 
Мәтінді оқып шығып, қара әріптермен жазылған зат есім сөздерін теріп 
көшіріп жазып, берілген үлгімен морфологиялық талдау жасаңдар да, әрбір қосымшаның 
қандай қосымша екендігін айтыңдар. 
Ү л г і:
Алаңының 
— 
алаң 
+
ы + ның. 
Ол түні жел тымық болатын. Мұз 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   150   151   152   153   154   155   156   157   ...   406




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет