Қазақ тілі мен әдебиеті СӨж тақырыбы: Б. Күлейұлы, М. Дулатұлының шығармашылық мұрасы Орындаған
жүктеу/скачать 65,7 Kb.
|
5-тапсырмасы.
- Бұл бет үшін навигация:
- Шарықтау шегі
- Б.Күлейұлы әдеби мұрасының ерекшелігі,өлеңдері
Міржақып Дулатов шығармашылығы ХХ ғасыр басындағы қазақ әдебиетін жаңа белестерге жетелеген, түрі жанарларға түрен салаған жемісті еңбек. Ол – азатшыл әдебиеттің аса көрнекті өкілі ретінде қазақ әдебиеті тарихынан өз орын ойып алатын тұғырлы тұлға. Б.Күлейұлы әдеби мұрасының ерекшелігі,өлеңдері Бернияз Күлеев 1899 жылы бұрынғы Торғай облысы Ақтөбе уезіне қарайтын Бөрте болысының бесінші ауылында (қазір Орынбор облысының Бөрте ауданы) Бекен деген шаруаның отбасында дүниеге келген. ХХ ғасырдың басында жасаған қазақтың ағартушылықдемократтық аңсардағы көптеген ақын-жазушылары ұлы Абай бастап кеткен рухани көшті абыройлы жалғастырады. Міне, осы көштің бұйдасын берік ұстанғандардың бірі – Б. Күлеевтің поэзияда Абай дәстүрлерін жалғастырушы талантты ақын екендігі дау туғызбаса керек. Б.Күлеев – ерте жанып, ерте сөнген талант. Көп жылдар бойы Б.Күлеев поэзиясына дәуір шаңы ерте қонып, жарқырап көріне алмай көбіне тозаң басып жатты. Дәуірдің, заманның қытымыр қабағы, саясаттың ызғары Б.Күлеев поэзиясының өз сұлулығымен жарқырап көрінуіне ерік бермеді. Сондықтан да ұзақ жылдар бойы ақынның жарқын жырлары өз оқырмандарымен емін - еркін тілдесе алмай, сырласа алмай пұшайман күй кешті. Ақын поэзиясының рухани өрісі шектеулі болды. Бернияз – көркемдік болмысы тереңде жатқан талантты ақын. Оның өлеңдерінің тақырыбы- көбіне көңіл-күй сезімдерімен байланысты. Көңіл-күй сезімдерін жырлау арқылы ол махаббат, табиғат, философиялық лирикаға барды. Әсіресе, ол махаббат лирикасын шабытпен жырлаған үлкен лирик Б.Күлеев - ұлы Абай үлгісіндегі ақын. Бернияз Абайдың поэтикалық үлгісін қолдана отырып, біршама өлеңдер жазды. Мысалға, Абайдың «Сегіз аяқ», «Алты аяқ» үлгілерін өз өлеңдерінде шебер қолдан білді. Көп өлеңдері, негізінен қара өлең ұйқасы, шалыс ұйқас түрімен жазылған. Мысалы, «Алты аяқ» және «Сегіз аяқ» түрін пайдаланып, ақын «Сүйікті қайғылыға», «Гүләндамға», «Жалғыз өзім жат жерде», «Алалық», «Бостандық күнінде», «Шындық»,Мен», «Жүрегім жанып», «Жазғы дала» өлеңдері мен «Жердң жүзі жаз еді», «Қайда екен?», «Жорық» поэмаларын жазды. жүктеу/скачать 65,7 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|