Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы



Дата10.12.2023
өлшемі13,92 Kb.
#136535

Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы
1990 жылдардың басында Елбасы Н.Назарбаев барлық ұлттық мәдени орталықтарды бір ұйымға – Қазақстан халықтары Ассамблеясына біріктіру идеясын білдірді. 1995 жылы наурызда Қазақстан халқының І форумында Қазақстан халқы Ассамблеясы құрылды. Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы республикадағы ұлттық саясаттың институттандыру деңгейіне көтерілгенін білдірді. Ал бұл баға жетпес маңызды болды. 1995 жылы 16 ақпанда Елбасы Н.Назарбаев ұлттық мәдени орталықтардың басшыларымен кездесті. Бұл жиында КСРО ыдырағаннан кейін кейбір посткеңестік мемлекеттерде ұлтаралық және этникалық негіздегі қарулы қақтығыстар орын алып, ондаған мың адамның өмірін қиып, жүз мыңдаған мәжбүрлі мигранттар мен жетім балалар ата-анасының қамқорлығынсыз қалғаны айтылды. баспана және баспана. Бақытымызға орай, Қазақстан ұлтаралық келісім саясатының арқасында осындай қайғылы оқиғалардан аман қалды. Қазақстан халқы Ассамблеясы қоғамды біріктіретін тетіктердің біріне айналды. Ассамблея этномәдени ұйымдарды біріктіреді, олардың жетекшілері ҚХА мүшелері, сондай-ақ шағын ассамблеялар. 46 этностың өз этномәдени орталықтары бар. 2007 жылы конституциялық реформа аясында Ассамблея Парламент Мәжілісінің тоғыз депутатын сайлау құқығын алды. Осылайша, ел парламентінде этностардың мүддесін білдіретін конституциялық механизм енгізілді.Ассамблея мен ұлттық мәдени орталықтар тарапынан көтерілген бастама мемлекеттік деңгейде қолдау тауып отыр. Жоғарыда атап өтілгендей, 1995 жылы Қазақстан халықтары Ассамблеясы республика тарихындағы тұңғыш рет президенттің өкілеттігін 2000 жылдың 1 желтоқсанына дейін ұзарту туралы референдум өткізу туралы бастама көтерді. Осыдан кейін Ассамблея шын мәнінде көп ұлтты біріктіретін белсенді қоғамдық институтқа айналды. Ассамблея этностармен ұйымдастыру жұмыстарының орталығына айналды. Оның органдарына мемлекеттік мәртебе берілуіне байланысты ұлттық-мәдени орталықтардың мәселелері жедел шешіліп, кейбіреулері бойынша үкімет деңгейінде шешімдер қабылдануда. Ассамблея кеңесінің шешімімен ұлттық мәдени орталықтарға қаржылық және ұйымдастырушылық көмек көрсету үшін республикалық қор құрылды. Бұл қордың аймақтарда филиалдары құрылды. Этносаралық саясат Қазақстанды азаматтық татулық пен келісім тәжірибесі әлемдік қауымдастықта құнды деп танылған елге айналдырды. Ел басшылығы жүргізіп отырған мақсатты, сауатты, салмақты ұлттық саясаттың және халық қолдауының арқасында Қазақстан Республикасы әлемге этносаралық қатынастар саласындағы тиімді саясатты паш етіп отыр, онда Қазақстан Республикасы Ассамблеясына үлкен рөл беріледі
Қазақстан халқы Ассамблеясының құрылуы республикадағы ұлтаралық келісім мен азаматтық бейбітшілікті сақтаудың қоғамдық-мемлекеттік жүйесін қалыптастыруға қуатты серпін болды. Әлемнің ешбір елінде ұлттық саясаттың мұндай беделді және өкілді құралы жоқ.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1.Тугжанов Ералы “Ассамблея народа Казахстана” (93-95бет)
2.Іргебаев Ғ.Д “Қазақстан тарихы” Алматыкітап баспасы 2022 (223-225 бет)
3.Е.А.Абдраимов “Ассамблея народа Казахстана как модель межнационального
единства” https://cyberleninka.ru/article/n/assambleya-naroda-kazahstana-kak-model-mezhnatsionalnogo-edinstva/viewer

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет