Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі
жүктеу/скачать 135,42 Kb.
|
Айдар Назерке білім беру СӨЖ
- Бұл бет үшін навигация:
- Түзете дамыту үдерісінің негізгі құралдары ретінде мынадай материалдар қолданады.
| Негізгі бөлім
Балаларға ерте жастан түзете –дамыту көмегін көрсету үдерісінің мазмұны мынадай іс-шаралардан тұрады: -баланың психофизикалық даму деңгейін кешенді әлеуметтік және медициналық –педагогикалық түзету көмегінің бағыттарын анықтау мақсатында пәнаралық бағалау; -жеке дамыту бағдарламасын құру; -жеке дамыту бағдарламасын жүзеге асыру; -ата –аналарды баланың дамуын бағалау мен бақылауға үйрету,үй жағдайында дамытуға бағытталған ойындар мен сабақтарды ұйымдастыруды үйрету; -ата-аналарға әлеуметтік –психологиялық қолдау көрсету, мүмкіндіктері шектеулі балаларға мемлекет тарапынан көрсетілетін кепілденген әлеуметтік қолдаулар туралы және мемлекеттік және қоғамдық ұйымдарда көрсетілетін қызметтер туралы ақпарат беру; -жеке түзете –дамыту бағдарламасының тиімділігіне мониторинг жасау (ата-анамен бірлесіп) Түзете дамыту үдерісінің негізгі құралдары ретінде мынадай материалдар қолданады. Баланың психофизикалық даму деңгейін бақылау арқылы анықтау үшін ата-аналарға арналған сауалнама. Баланы психологиялық-педагогикалық тұрғыдан тексеру кестелері (топтық бағалау) Баланың ойын әрекеті барысындағы мінез-құлқын бақылауға арналған кестелер. Жеке дамыту бағдарламасының барлық бөлімдеріне арналған анықтамалық –әдістемелік материалдар. Түзете-дамыту жұмысын ұйымдастырушы топ мамандары әр түрлі көмекші компенсаторлы –техникалық құрал –жабдықтарды, арнайы құралдар мен психофизикалық даму деңгейін бағалауға арналған компьютерлік бағдарламаларды қолданады. Жеке дамыту бағдарламасы келесі бөлімдерден тұрады: «Әлеуметтік –психологиялық қолдау», « Түзете -дамыта оқыту» .Жеке дамыту бағдарламасын құрып, жүзеге асыру барысына жетекші маман педагог –дефектолог немесе психолог жауапты болып табылады. Әр бөлім төрт кезеңнен тұрады. Бұл кезеңдер жеке дамыту бағдарламасының бланкісінде тіркеледі. Баланың даму жағдайы мен ерекшеліктері және қажеттіліктерін анықтау. Түзете –дамыту көмегін көрсету. Түзете –дамыту көмегін жоспарлау. Түзете –дамыту көмегінің тиімділігіне мониторинг жасау. Баланың дамуын бақылау нәтижелері, түзете –дамыту жұмыстарының тиімділігі мен дұрыстығын бағалау және әлеуметтік құқықтық кепілдемелері мен тиесілі қызмет түрін алу барысы үш немесе алты айда (бала аңғарымына байланысты) тіркеліп отырады. Мамандар жұмыс нәтижелерін «жеке дамыту бағдарламасының тиімділігі» деген бөлімге жазып отырады. Ата –аналарды оқыту топ мамандарының міндеті болып табылады. Ата –аналарға баланың дамуын бағалау мен бақылау туралы, бала күтіміне байланысты және қажетті құрал –жабдықтар мен ойыншықтарды қолдану туралы,үй жағдайында сабақтар өткізуге қатысты және т.б кеңестар беріледі. Ата –аналарды оқыту (кеңес беру, тренингтер, дәрістер) мамандардың оқыту жоспарына отбасына қолдау көрсету ретінде енгізіледі. Ата –аналармен жұмыс жоспарына ЖДБ –ның барлық тарауларына жататын « Ата –аналарға кеңес беру» тарауы жатады. Түзеу кабинетінде даму мүмкіндігі шектеулі балалармен жұмыс жасап қана қоймай, мектеппен байланыста болып ынтымақтаса тәжірибе алмасып отырамыз «Психикалық дамуы тежелген балаларды түзете дамыта оқыту жұмыстарының бағыттары» тақырыбында аудандық семинар өткізілді. Семинарға мектеп психологтары әлеуметтік педагогтар, арнаулы сынып мұғалімдері қатыстырылды. Даму мүмкіндіктері шектеулі балалардың психофизикалық жағдайы мен даму мүмкіндіктері туралы әдістемелік көмек көрсету мақсатында жүргізілді. «Түзету жұмысындағы қолдың ұсақ моторикасын дамытудың әдістері мен тәсілдері» тақырыбында дефектолог маман, «Сөйлеу тілінің бұзылыстары және оларды түзету жолдары» тақырыбында логопед маман, «Психологиялық түзетуде арттерапияның ролі» психолог педагог маман, «Жалпы мектептердегі әлеуметтік педагогикалық жұмыстардың ерекшеліктері» тақырыбында әлеуметтік педагог әр түрлі жұмыстар жүргізіп, іс тәжірибе алмасып, мүмкіндігі шектеулі балаларға көмек көрсету жолдарын үйретіп ,әдістемелік көмек көрсетті. Тренинг – оқушылардың оқуға деген ынтасын арттыратын құрал. Оқушылардың қызығушылықтарын туғызатын, тренинг әрекетінің ең негізгі түрінің бірі – дидактикалық тренингтер. Дидактикалық тренинг тәрбиеленушінің жас ерекшелігіне сай, бағдарламадағы материалдарға, оның ішінде нақты сабақтың мазмұнына сай болып, тапсырманың мәнін ашады. Дидактикалық тренингтерді жаңа тақырыпты түсіндіру барысында, қайталау, пысықтау, жаттығу сабақтарына да пайдаланады. Дидактикалық тренинг барысында ете сақтау, көру, сезіну, қабылдау, ойлау, сөйлеу, процестері дамып, заттарды пішініне, түсіне, көлеміне қарай іріктеуге әртүрлі қимылдарды орындауға үйретеді. Тренингтің құрылысын схема түрінде көрсетсек: -Тренинг -Тренинг мазмұнын таңдау алгоритмі -Тренингтегі топтық жұмыстың мақсаты -Тренинг топтарының түрлері -Тренингтік сабақтың құрылымы Тренинг мазмұнын таңдау алгоритмі.Оқушылардың өмірінде кездесетін әр түрлі проблемалар іс-әрекет компоненттерінің дұрыс меңгерілмегендігін көрсетеді.Біріншіден оқушылардың мәселелері жан-жақты анықталады. Іс әрекетті меңгеру қажеттілігі ретінде осы мәселелердің негізінде психологиялық матрицасы құрылады Одан тренинг мазмұны – тренингтік көшірмесі, колька түрінде алынып іс-әрекетін компонентіне оның әр бөлігіне сәйкес жаттығулармен, жағдаяттар таңданылады. Тренингтегі топтық жұмыстың мақсаты: Психологиялық мәселелерді зерттеу мен шешуге көмектеседі Психикалық денсаулықты жақсарту. Қарым-қатынастың психологиялық негіздерін зерттеу. Өзін — өзі өзгерту мен мінез-құлықты коррекциялау мақсатында өзіндік санасының дамуы. Тұлғалық өсуі мен өзіндік дамуына ықпал ету. Тренинг сабақтардың басты принциптері: — сабақтар балалардың үйреншікті іс-әрекет аймағында жүргізілуі тиіс; — сабақты тиімді өткізу үшін бөлмедегі заттарды ыңғайластыру; Тренингтік сабақтарды аптасына екі рет өткізу ең қолайлы вариант болып табылады. Біріншіден, балалардың жаңа формада ұйымдастырылатын іс-әрекетке деген қызығушылықтарын ұзақ мерзімге сақтауға, жаңалыққа «тойынып қалу» феноменімен, шаршаудан, қажудан сақтайды. Екіншіден, балаларға біртіндеп тренигтік әсер болады да, оларды жаңалықтық эффектісіне бар мәліметтердің негізінде абдырап, еңжарлыққа бой ұрып қалмауға мүмкіндік береді. Тренинг кезіндегі сергіту сәттері. Сабақ-тренинг өткізу барысында психологиялық және денелік ауыртпалықты жеңілдету үшін сергіту минуттары өткізіледі. Сергіту сәттері де қарым-қатынас дағдасын дамытуға көмектеседі. Олар орнымен өткізілулері қажет. Ерекше назар аударуды қажет ететін жаттығулардың алдында тым қозғалғыш сергіту ойындары өткізілмейді. Сергіту мысалдары 1.«Салат» ойыны: оқушылар шеңберге тұрып, жеміс атаулары бойынша саналады: алма, алмұрт, өрік, шабдалы. Олардың берілген команда бойынша орын ауыстырулары сұралады, әуелі алмалар, сосын алмұрттар т.б. «Көңіл күй» Оқушыларға өздерінің көңіл күйлерін 5 баллдық жүйе бойынша бағалау сұралады: «Мен өзімнің көңіл күйімді 3 балл деп бағалаймын, себебі ұйқым қанған жоқ. «Есте сақта» Назар мен бақылаушылықты дамытатын ойындар. Столға бірнеше кез келген зат қойылады. Өз қалауы бойынша оқушылардың біреуі заттарды назар аударып қарап шығады, сосын аудиториядан шығып кетеді.Оқытушы заттардың біреуін алып тастайды. Ерікті қайта шақырылып, стол үстінде қай заттың жоқ екндігін табады. жүктеу/скачать 135,42 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|