Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрінің



Pdf көрінісі
Дата03.01.2017
өлшемі252,3 Kb.
#1092

Қазақстан Республикасы  

Білім және ғылым министрінің  

2015 жылғы « 18 » маусымдағы  

№ 393 бұйрығына 5-қосымша    

 

Қазақстан Республикасы  



Білім және ғылым министрінің  

2013 жылғы 03 сәуірдегі  

№ 115 бұйрығына 64-қосымша  

 

 



 

Жалпы орта білім беру деңгейінің қоғамдық-гуманитарлық және 

жаратылыстану-математикалық бағыттағы 10-11 сыныптары үшін 

«Қазақстан тарихы» пәнінен типтік оқу бағдарламасы 

 

1. Түсінік хат 

 

1.  Оқу  бағдарламасы  Қазақстан  Республикасы  Үкіметінің  2012  жылғы   



23  тамыздағы  №1080  қаулысымен  бекітілген  Орта  білім  берудің  (бастауыш, 

негізгі орта, жалпы орта білім беру) мемлекеттік жалпыға міндетті стандартына 

сәйкес әзірленді.  

2.

 



Пәнді оқытудың мақсаты – оқушылардың өз елінің тарихын оқып білу 

арқылы белсенді азаматтық позициясын қалыптастыру.  

3.

 

Пәнді оқытудың міндеттері: 



1)

 

әлемдік  тарихи  үдерістің  құрамдас  бөлігі  ретінде  Қазақстанда  адамзат 



қоғамының даму тарихы туралы білімін қалыптастыру; 

2)

 



оқушылардың  тарихи  білімдерді  қорытындылап,  себеп-салдарлық 

байланыс  орнатып,  тарихи  оқиғалар,  құбылыстарды  дербес  талдай  білу, 

қоғамдық  құбылыстарға  өзіндік  көзқарастарын  білдіру,  күнделікті  өмірде 

білімін қолдана білу дағдыларын дамыту;  

3)

 

тарихи  деректермен  жұмыс  жасай  білу  және  тарихи  білімдерін 



шығармашылықпен  қолдану  дағдыларын  қалыптастыру,  тарихи  оқиғалар  мен 

құбылыстарды  салыстырмалы  талдау  арқылы  ой  елегінен  өткізуге 

дағдыландыру; 

4)

 



жас  жеткіншектердің  Отаны  мен  халық  алдында  жауапкершілікті 

сезінетін азаматтық позициясын қалыптастыру; 

5)

 

 еліне  қызмет  етуге  дайын  отансүйгіш,  қазақ  халқының  тарихы  мен 



мәдениетін  және  Қазақстанда  өмір  сүріп  жатқан  халықтардың  тарихы  мен 

мәдениетін құрметтейтін белсенді азамат тәрбиелеу; 

6)

 

 қазақстандық  діл  (менталитет)  негізінде  тұлғаның  әлеуметтенуіне 



ықпал ету.  

4.

 



Қазақстан  тарихын  оқыту  барысында  төмендегі  пәндермен  пәнаралық 

байланыстар жүзеге асырылады: 



1)

 

«Дүние  жүзі  тарихымен»,  Қазақстан  тарихы  дүние  жүзі  тарихының 



құрамдас бөлігі, біртұтас тарихи үдеріс ретіндегі адамзат тарихы туралы білу;  

2)

 



«Географиямен»,  қазіргі  Қазақстан  Республикасы  территориясы  мен 

шекарасының  анықталуы,  Қазақстанда  әкімшілік-аумақтық  реформалардың 

жүргізілуі, Қазақстан Республикасының қазіргі экономикалық дамуы.  

3)

 



«Қазақ  әдебиетімен»,  Қазақстанның  көрнекті  ақын-жазушыларының 

шығармаларының  тарихы,  қазақстандық  әдебиетшілер,  ақындар  және 

драматургтердің  шығармалары,  шығармашыл  зиялы  қауым  өкілдері  туралы 

білім. 


5.  Оқу жүктемесінің көлемі 

қоғамдық-гуманитарлық бағыт 

1)

 

10 сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат; 



2)

 

11 сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат 



жаратылыстану-математикалық бағыт  

3)

 



10 сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат; 

4)

 



11 сыныпта аптасына 2 сағат, оқу жылында 68 сағат.  

 

2. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық мазмұны 

 

6.



 

Кiрiспе (1 сағат).  

7.

 

Қазақстан тас ғасырында (4 сағат): 



тас  ғасырын  дәуiрлерге  бөлу,  адамның  пайда  болуы  және  оның  даму 

эволюциясы,  төменгi,  орта  және  кейiнгi  палеолит,  алғашқы  адамдардың  еңбек 

құралдары, әлеуметтiк ұйым;  

мезолит  дәуiрi,  Қазақстан  неолит  кезеңінде,  неолиттік  төңкеріс, 

тоқымашылық, қыш ыдыс жасау өнері, энеолит, бтай мәдениеті, тас дәуіріндегі 

Қазақстанның археологиялық ескерткіштері.  

8.

 

Қазақстан қола дәуiрiнде (3 сағат): 



Андронов  мәдениеті  (жалпы  сипаттамасы  және  оның  кезеңдер),  қола 

дәуіріндегі  Орталық  Қазақстан  аумағы,  Орталық  Қазақстан  –  ертедегi 

металлургия  орталығы,  қола  дәуіріндегі  Шығыс  Қазақстан,  Солтүстік  және 

Батыс  Қазақстан  қола  дәуірінде,  қола  дәуіріндегі  Оңтүстік  Қазақстан  және 

Жетісу, кейiнгi қола дәуiрiндегi Беғазы-Дәндiбай мәдениетi;  

өндірістік  шаруашылықтың  дамуы,  мал  шаруашылығы  мен  егiншiлiк, 

қола  дәуіріндегі  қоныстар,  обалар  және  жерлеу  дәстүрi,  қола  дәуіріндегі 

әлеуметтiк жіктелу. 

9.

 

Жазба деректердегі ежелгі Қазақстан тарихы (3 сағат): 



тайпа  одақтары  мен  ежелгi  мемлекеттiк  бiрлестiктер  туралы  негізгі 

тарихи деректер, археологиялық деректер; 

сақ  тайпалары  туралы  антикалық  деректер,  Геродоттың  «Тарихы». 

ертедегi парсы (ирандық), қытай деректерi.  

10.

 

 Қазақстан тарихындағы сақ тайпалары (4 сағат): 



Қазақстан  ерте  темір  дәуірінде,  сақ  тайпалары  (хаомаварга,  тиграхауда, 

парадарайя,  аримаспылар  және  т.б.),  сармат  тайпалары,  ежелгі  Қазақстанның 



металлургиялық  орталықтары,  шаруашылық  түрлері,  ертедегі  металл  өндірісі, 

зергерлік өнер, қыш өндірісі, әлеуметтік құрылымы

сақтардың мәдениеті, скиф үштағаны (триадасы), «Аң стилінің» таралуы, 

қоғамдық ұйымдасуы мен идеологиясы, археологиялық ескерткiштері.  

11.

 

Қазақстан территориясындағы ертедегi мемлекеттер (4 сағат): 



үйсiн 

мемлекетi, 

шаруашылығы

әлеуметтiк-саяси 

ұйымдасуы, 

үйсiндердiң басқа елдермен қарым-қатынасы, мәдениеті; 

қаңлылар, саяси тарихы, шаруашылығы, мәдениеті, Сырдария бойындағы 

археологиялық ескерткіштер; 

ғұндар,  б.з.б.  III-I  ғасырлардағы  ғұндар  мемлекеті,  көршiлермен  қарым-

қатынасы,  ғұндардың  Мөде  тұсында  өрлеуi,  ғұндардың  Қазақстанға  қоныс 

аударуы,  көшпелi  мал  шаруашылығы,  егiншілік,  әлеуметтiк  құрылысы, 

материалдық мәдениетi; 

ғұндар  және  халықтардың  ұлы  қоныс  аударуы,  батысқа  қарай  аттануы, 

ғұндар Еуропада, Аттила. 

12.

 

Қайталау (1 сағат). 



13.

 

Көшпелiлер немесе дала өркениетi (3 сағат): 



көшпелілер  және  номадизм,  көшпелi  қоғамның  өзiне  тән  шаруашылық 

жүргiзу әдiстерi, әскери өнерi, әскери-демократиялық басқару жүйесi; 

көшпелi  және  отырықшы  өркениеттер  арасындағы  байланыс,  қалалар  –

көшпелi  және  отырықшы  өркениеттердi  жалғастыратын,  жақындастыратын 

көпiр; 

Ұлы Жібек жолы. 



14.  Қазақстан  жеріндегі  VI  –  XV  ғасырлардағы  мемлекеттер:  этникалық 

және саяси тарихы (9 сағат): 

түркi халықтарының түп төркiнi, көне түркiлер, түрік қағанаты (құрылуы, 

дамуы,  ыдырауы),  Қазақстан  аумағындағы  батыс-түрiк,  түркеш,  қарлұқ,  оғыз, 

қимақ  мемлекеттерi,  қыпшақтардың  шығу  тегi  және  ежелгі  тарихы,  Дештi-

Қыпшақтағы Қыпшақ мемлекеті;  

Моңғол  шапқыншылығы,  Қазақстан  аумағында  XIV-XV  ғасырлардағы 

жеке  хандықтардың  дамуының  ерекшелiгi,  аумағы  және  рулық  құрамы, 

ұлыстық    жүйе,  Алтын  Орда  және  Ақ  Орда,  Ноғай  Ордасы  (Маңғыт  жұрты), 

Моғолстан, көшпелі өзбектер мемлекеті (Әбілхайыр хандығы).  

15.  Қазақ  халқының  және  қазақ  мемлекеттілігінің  қалыптасу  тарихы  (7 

сағат): 


«Этнос»,  «этногенез»,  «этноним»  ұғымдарының  мазмұны,  қазақ 

халқының  этногенезінің  негізгі  кезеңдері

 

(қазақ  халқының  қалыптасу 



үдерістері),  қазақ  халқының  қалыптасуының  басталуы,  қазақ  жүздері,  ру-

тайпалық құрамы, «қазақ» этнонимi туралы, қазақ халқының антропологиялық 

типi және тiлдiк сипаты; 

 қазақ хандығының құрылуы,  Жәнібек пен Керей рөлі, XV-XVII ғ.ғ. қазақ 

хандығының  саяси  тарихы,  қазақ  хандары,  хандықтағы  басқару  жүйесi, 

әлеуметтiк  құрылымы,  «ақсүйек»  және  «қарасүйек»  институттары,  салықтар 

мен мiндеткерлiктер, әдеп құқығы және «Жетi Жарғы». 

16. Қайталау (1 сағат).  



17.  Көшпелiлердiң  рухани  мәдениетi.  Қазақ  даласының  даналары  (12 

сағат): 


рухани мәдениеттiң даму ерекшелiгi, дін (тәңірлік және т.б.) және наным-

сенімдер, Қазақстан аумағында ислам дінінің таралуы; 

тiл мен жазу, ежелгi жазба ескерткiштерi (түрiк, соғда, араб), ғылым мен 

әдебиет  (әл-Фараби,  Жүсiп  Баласағұн,  Махмұд  Қашғари,  Мұхамед  Хайдар 

Дулати, Қадырғали Жалайыри);  

халық  ауыз  әдебиеті,  ақындар  мен  жыраулар  (Асан-қайғы,  Қазтуған, 

Сыпыра, Доспамбет, Ақтамберді, Бұқар жыраулар), эпостар; 

музыка  өнерi,  қолданбалы  өнер,  ұлттық  салт-дәстүрлер,  әдет-ғұрыптар. 

ұлттық ойындар;  

қайталау. 

18. Қазақстан Ресей империясының құрамында (14 сағат): 

Ресейдің XVIII ғасырдың бірінші ширегіндегі шығыстағы саясаты, XVIII 

ғасырдың  басындағы  Қазақ  хандығының  ішкі  және  сыртқы  жағдайы,  1731 

жылғы  жарлық  және  А.И.Тевкелев  елшiлiгi,  Қазақстанның  Ресейге 

қосылуының  басталуы,  Әбiлқайыр  хан  саясаты  және  оның  жүзеге  асуы,  кiшi 

жүз бен Орта жүздiң Ресейге қосылуы, қазақ жерлерiн бiрiктiру мақсатындағы 

Абылай хан саясаты, Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы, қосылудың 

салдары;  

XVIII-ХІХ 

ғасырлардағы 

Ресейдің 

Қазақстандағы 

әкімшілік 

реформалары,  1822  және  1824  жылдардағы  Жарғылар,  Қазақстанда  хандық 

жүйенің  жойылуы,  1867-1868  жылдардағы  «Уақытша  ережелер»,  1886,  1891 

жылдардағы  «Басқару  туралы  Ережелер»,  Ресейдің  Қазақстандағы  отарлық 

саясаты және реформалардың салдары; 

Ресейдiң  Қазақстанда  жүргiзген  көшiп-қондыру  саясатының  негізгі 

кезеңдері,  казак  әскерi  мен  орыс  шаруаларының  Қазақстанға  жаппай  қоныс 

аударуы,  Столыпиннің  аграрлық  реформасы  және  қоныстандырудың  жаңа 

кезеңі, қазақтардың шұрайлы жерлерiн  тартып алу, қоныстандыру саясатының 

зардаптары; 

Қазақстанға  ХІХ  ғасырдың  екінші  жартысында  ресейлік  және  ХХ 

ғасырдың  басында  шетелдік  капиталдың  ене  бастауы,  Қазақстанның 

бүкілресейлік  нарыққа  ықпалдасуы,  сауданың  дамуы,  жәрмеңкелер,  темір 

жолдардың салынуы. 

19. Қорытынды қайталау (2 сағат). 

 

3. Оқу пәнінің 11-сыныптағы базалық мазмұны 

 

20. Қазақ халқының ХVII–ХVIIІ ғасырлардағы жоңғар шапқыншылығына 



қарсы күресi (3 сағат): 

XVI  ғасырдың  басы  XVII  ғасырларда  қазақтардың  ойраттарға  қарсы 

соғыстары,  Жоңғар  хандығының  құрылуы  және  XVII  ғасырлардағы  қазақ-

жоңғар  қатынастары,  жоңғарлардың  қазақ  жерiне  басып  кiруi,  Орбұлақ 

шайқасы,  «Ақтабан  шұбырынды»,  жоңғар  шапқыншылығына  қарсы 

бүкiлхалықтық  Отан  соғысы,  Бұланты,  Аңырақай  шайқастары,  азаттық 



соғыстың  жеңіспен  аяқталуына  үлес  қосқан  ұйымдастырушылар  (Тәуке, 

Әбiлқайыр,  Абылай  хандар,  батырлар:  Қаракерей  Қабанбай,  Қанжығалы 

Бөгенбай,  Шапырашты  Наурызбай;  билер  –  Төле  Әлiбекұлы,  Қазыбек 

Келдiбекұлы,  Әйтеке  Бәйбекұлы  және  Бұқар  жырау),  қазақтардың  жоңғар 

шапқыншылығына қарсы күресінің тарихи маңызы. 

21.  Қазақ  халқының  ХVIII  ғасырдың  екінші  жартысындағы  Ресейдiң 

отаршылдық үстемдiгiне қарсы ұлт-азаттық қозғалысы (2 сағат): 

Қазақстандағы 

ұлт-азаттық 

қозғалыстар 

(жалпы 

сипаттамасы, 



ерекшелiктерi); 

Сырым  Датұлы  бастаған  ұлт-азаттық  қозғалыс,  Сырым  Датұлы  көрнектi 

қайраткер,  көтерiлiс  басшысы,  көтерiлiстiң  себептерi  және  әлеуметтік  негізі, 

көтерiлiстiң  негiзгi  кезеңдері  және  оқиғалары,  жеңiлу  себептерi  және 

қорытындылары, тарихи маңызы.  

22.  XIX  ғасырдың  бірінші  жартысындағы  ұлт-азаттық  қозғалыстар  (3 

сағат): 

Кіші  жүзде  Жоламан  Тіленшіұлы  жетекшілігімен  болған  қозғалыс, 

көтерiлiстiң себептерi және әлеуметтік негізі, қорытындылары

Бөкей  Ордасында  Исатай  Тайманұлы  мен  Махамбет  Өтемісұлы 

басшылығымен болған көтеріліс, көтерiлiстiң себептерi және әлеуметтік негізі, 

Исатай мен Махамбет – көтерiлiс басшылары, көтерiлiстiң басталуы, кезеңдері 

және барысы, көтерiлiстiң жеңiлу себептерi, тарихи маңызы. 

23.  Кенесары  Қасымұлы  басшылығымен  болған  халық-азаттық  қозғалыс 

(2 сағат): 

халық-азаттық  қозғалыстың  алғышарттары  және  себептерi,  Саржан 

Қасымұлы  бастаған  қозғалыс,  азаттық  қозғалысының  мақсаты,  сипаты  және 

қозғаушы күштерi, Кенесары Қасымұлы, көтерiлiстiң кезеңдері, басталуы, етек 

алуы,  Кенесары  хандығы,  көтерiлiстiң  негiзгi  оқиғалары,  патша  өкiметiнiң 

көтерiлiстi  басып-жаншуға  жасаған  әрекетi,  азаттық  жолындағы  қозғалыстың 

жеңiлу  себептерi,  К.Қасымұлы  бастаған  халық-азаттық  қозғалысының  тарихи 

маңызы. 


24.  ХIХ  ғасырдың  екінші  жартысындағы  ұлт-азаттық  қозғалыстар  (2 

сағат): 


Жанқожа Нұрмұхамедұлы бастаған Сырдария қазақтарының көтерiлiсi; 

1867-1868  жылдардағы  Орал  және  Торғай  облыстарындағы  көтерiлiстер, 

1870 жылғы Маңғыстаудағы көтерiлiс. 

25.


 

 «ХХ ғасыр басындағы ұлттық-демократиялық қозғалыс» (2 сағат): 

ХХ  ғасыр  басындағы  Қазақстандағы  қоғамдық-саяси  қозғалыстар,  ХХ 

ғасыр  басындағы  Қазақстандағы  ұлттық  зиялылар  тобы  және  ұлттық-

демократиялық  қозғалыстар,  зиялылар  қауымы  саяси  қызметінің  негізгі  түрі 

және мазмұны.  

26. 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс (2 сағат): 

1916 жылғы көтерiлiстiң алғышарттары, себептерi. Көтерiлiстiң қозғаушы 

күштерi,  сипаты,  кезеңдері,  көрнектi  басшылары  (Әбдiғафар  Жанбосынов, 

Амангелдi  Иманов,  Бекболат  Әшекеев,  Жәмеңке  Мәмбетов,  Ұзақ  Саурықов, 

Кейкi Көкiмбайұлы т.б); 


көтерiлiстiң  барысы,  негiзгi  ошақтары,  көтерiлiстiң  жеңiлу  себептерi, 

жеңiлiстiң  зардаптары,  патша  өкiметiнiң  жазалаушы  әскерiнiң  бейбiт  халыққа 

көрсеткен зорлық-зомбылықтары, көтерiлiстiң тарихи маңызы.  

27.  Қайталау (1 сағат). 

28.  Қазақстандағы  ХХ  ғасыр  басындағы  саяси  партиялар  мен  ағымдар. 

Ұлттық автономиялардың құрылуы (5 сағат): 

Ресейде  әртүрлі  партиялардың  құрылуы  және  олардың  Қазақстандағы 

филиалдары,  Қазақстандағы  РСДЖП-ның  социал-демократиялық  ұйымдары, 

мұсылман  партиялары,  Қазақстандағы  ұлттық  саяси  партиялар,  «Алаш» 

партиясының құрылуы, саяси бағдарламасы және тарихи кезеңдері;  

Ресей  мен  Қазақстандағы  1917  жылғы  қазан  социалистік  революциясы, 

Қазақстанда Кеңес өкіметінің орнауы  («Үш жүз» партиясының құрылуы және 

оның тарихы»); 

Қоқан автономиясының құрылуы және «Түркестани мухтариат» үкіметі; 

«Алаш»  партиясы  жетекшілерінің

 

Орынбордағы  ІІ  Жалпықазақ  съезін



 

шақыруы  (1917  жылғы  желтоқсан),  Алаш  үкіметінің  құрылуы,  «Алаш» 

автономиясы және «Алаш Орда Халық Кеңесі. 

29. 


1918-1920 

жылдардағы 

Кеңес 

үкіметінің 



Қазақстандағы 

экономикалық саясаты (3 сағат): 

Қазақстан  (1918-1920)  азамат  соғысы  және  шетел  интервенциясы 

жылдарында,  «әәкери  коммунизм»  саясаты  және  оның  Қазақстанда  жүзеге 

асырылуы,  жер  мен  өнеркәсіп  кәсіпорындарын  мемлекеттік  меншікке  алу, 

Кеңес  үкіметінің  күш  қолдану  шаралары  (азық-түлік  салғырты,  еңбек 

міндеткерлігі, азық-түлікті реквизициялау т.б);  

«Әскери  коммунизм»  саясатының  экономикалық  салдары,  1921  жылғы 

жұт пен аштық;  

«Жаңа  экономикалық  саясат»  және  оның  Қазақстанда  жүзеге  асырылу 

тәжірибесі, ЖЭС-ты тоқтату және оның қорытындылары.  

30. 1920-1930 жылдардағы Қазақстан өнеркәсiбi (3 сағат): 

1920  жылдардың  басындағы  өнеркәсіптерді  қалпына  келтіру  шаралары, 

Қазақстан 

өнеркәсiбiн 

дамытудың 

жаңа 

кезеңi, 


Қазақстанда 

индустрияландыруды жүзеге асырудағы туындаған қиындықтар мен мәселелер, 

жетістіктер мен қателіктері, негізгі қорытындылары; 

Қазақстанда  жұмысшы  табының  қалыптасуы,  өнеркәсiп  саласының 

озаттары мен жаңашылдары.  

31. Қазақстанның ауыл шаруашылығын ұжымдастыру (2 сағат): 

ұжымдастыру  қарсаңындағы  қазақ  ауылының  жағдайы,  Қазақстандағы 

ауыл шаруашылығын ұжымдастыру (іс-шаралардың жаппай және күш қолдану 

сипаты),  көшпелі  қазақтарды  күштеп  отырықшыландыру  (седентаризация), 

1931-1933 жылдардағы ашаршылық; 

Қазақстандағы  жаппай  ұжымдастырудың  әлеуметтік-экономикалық 

зардаптары.  

32. «1920-1931 жылдардағы

 

шаруалар көтерілісі» (2 сағат):  



Қазақстандағы  1920-1930  жылдардағы  толқулар,  көтерілістер  және 

азаттық  қозғалыстардың  алғышарттары,  себептері,  1921-1922  жылдардағы 

шаруалар толқулары; 

1929-1931  жж.  шаруалар  толқуларының  себептері,  қозғалыстың  сипаты, 

негізгі ошақтары; 

1929  жылғы  көтерілістер,  негізгі  оқиғалары,  олардың  басшылары,  1930 

жылғы  көтерiлiстер,  олардың  iрi  орталықтары,  басшылары,  1931  жылғы 

көтерiлiстер, олардың қамтыған аймақтары, басшылары; 

Кеңес өкiметiнiң жазалаушы әскерлерiнiң 1929-1931 жылдардағы азаттық 

жолындағы 

халық-азаттық  қозғалысты 

қатыгездiкпен 

басып-жаншуы, 

қарапайым халықтың көрші республикаларға және шетелдерге қоныс аударуы. 

33. Қайталау (1 сағат). 

34. 1920-1930 жылдардағы Қазақстанның қоғамдық-саяси өмiрi (4 сағат): 

1920  жылдардағы  қоғамдық-саяси  өмiрдiң  сипаты,  Республиканың 

партиялық  және  мемлекеттік  басшылары,  Ф.И.Голощекин  және  «Кіші  Қазан», 

алдыңғы  қатарлы  қазақ  зиялы  қауымының  «Кіші  Қазан»  саясатына  қарсы 

күресі, Л.Мирзоян және оның Қазақстандағы қызметі; 

Қырғыз (Қазақ) АКСР-ның құрылуы және Қазақ КСР-сы болып өзгеруі. 

35. 1920-1930 жж. Қазақстандағы мәдениеттің дамуы (3 сағат):  

сауатсыздықты  жою,  халыққа  білім  беру  жүйесінің  дамуы  және  саяси 

ағартушылық,  Қазақстанның  жоғарғы  оқу  орындары,  ғылымның  қалыптаса 

бастауы, Қазақстандық алғашқы ғылыми мекемелер; 

ХХ  ғасырдың  20-30  жылдарындағы  Қазақстандағы  әдебиет  пен  өнер; 

Қазақ кеңес әдебиеттің қалыптасуы; 

ХХ ғасырдың 20-30  жылдарындағы Қазақстандағы өнер,  бейнелеу өнері, 

музыка өнері, театр, кинематография. 

36. Қазақстан Коммунистiк партиясы мен комсомолы (1 сағат): 

Коммунистiк  партияның  құрылуы,  оның  мақсаты  мен  мiндеттерi. 

Қазақстан  Коммунистiк  партиясының  басқару  жүйесiндегi  тоқыраудың 

көріністері,  Қазақстан  Коммунистiк  Жастар  Одағы  ұйымының  құрылуы,  оның 

мақсаты мен мiндеттерi, атқарған қызметi,  Қазақстандағы пионер ұйымы және 

оның қызметi.  

37. Саяси қуғын-сүргiн және халықтар депортациясы (3 сағат): 

қуғын-сүргіннің  негізгі  кезеңдері,  1920-1930  жылдардағы  ұлттық  зиялы 

қауымға қарсы қуғын-сүргін, оппозицияны қырып-жою; 

1920-1930  жылдардағы  шаруаларға  қарсы  жаппай  қуғын-сүргін  және 

кулактардың жойылуы, 1937-1938 жж. жаппай қуғын-сүргін;  

ГУЛАГ жүйесіндегі Қазақстан, Қазақстан аумағындағы «еңбекпен түзеу» 

лагерлері (Степлаг, Қарлаг, АЛЖИР және т.б.); 

Қазақстанға  халықтарды  депортациялаудың  негізгі  кезеңдері,  1930 

жылдары  депортациялаудың  басталуы,  1940-жылдары  Қазақстанға  басқа 

халықтарды депортациялау; 

1940-1950  жылдардағы  ұлттық  зиялы  қауымға  қарсы  қуғын-сүргін, 

«Хрущев  кезеңіндегі»  және  «тоқырау»  жылдарындағы  ғылым  мен 

шығармашылық зиялы қауым өкілдерін қудалау; 



38.

 

Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстан (2 сағат): 



Ұлы  Отан  соғысы  жылдарындағы  қазақстандықтардың  ерліктері:  «Ешкім 

де,  ештеңе  де  ұмытылмайды»,  Қазақстандық 

Ұлы 

Отан 


соғысы 

қаһармандарының естеліктеріндегі отты жылдар жаңғырығы;  

Қазақстан  - соғыс арсеналы: қазақстандықтар – тыл қаһармандары. 

39.


 

Қайталау (1 сағат). 

40.

 

«1940-1970 ж.ж. Қазақстан» (3 сағат)  



Қазақстандағы  әскери-өндірістік  кешен:  атом  полигонының  құрылысы 

және Семей жеріндегі ядролық сынақтар, Байқоңыр» ғарыш айлағы. 

Қазақстанда  тың  және  тыңайған  жерлерді  игеру,  тың  игерудің 

экономикалық, экологиялық  және демографиялық салдары. 

1950-1970  жылдарындағы  толқулар,  қозғалыстар  және  көтерiлiстер,  1959 

жылғы  Темiртау  қаласында  болған  оқиғалар,  1979  жылы  Ақмола  және  тағы 

басқа қалаларда болған ереуiлдер мен толқулар. 

41.


 

«80 жылдардағы толқулар, қозғалыстар және көтерiлiстер» (2 сағат) 

1986  жылғы  Желтоқсан  оқиғалары,  Алматы  қаласындағы  басталған 

Желтоқсан  оқиғаларының  себептерi,  басталуға  түрткi  болған  сылтау,  

оқиғалардың  сипаты,  қозғаушы  күштерi,  17-18  желтоқсанда  Алматыда  болған 

оқиғалар,  олардың  басқа  қалаларға  әсерi,  жастардың  бейбiт  шеруiн  қарудың 

күшiмен  басып-жаншуы,  желтоқсан  оқиғаларының  салдары,  желтоқсан 

оқиғаларының жас батырлары (Қайрат Рысқұлбеков және тағы басқалар), 1986 

жылғы  Желтоқсан  оқиғаларының  тарихи  маңызы,  1989  жылғы  шахтерлердің 

бас көтеруі және Жаңаөзен қаласындағы наразылық. 

42.  Тәуелсiз  Қазақстан  Республикасы:  әлеуметтік-саяси  үдерістер, 

мәдениет (5 сағат): 

Қазақстанның  тәуелсіздігін  жариялауы,  тәуелсiз  Қазақстанның  саяси 

жүйесi,  Мемлекеттiк  рәміздері,  мемлекеттік  егемендік  пен  президент 

институтының  нығаюы,  Қазақстан  Республикасының  басқару  формасы  және 

билік тармақтары, елдегі саяси тұрақтылықтың негіздері; 

1995 жылғы Қазақстан Республикасының Ата заңы – болашақ кепілі, 1990 

жылдардың  екінші  жартысындағы  және  2007  жылғы  конституциялық 

реформалар, қазіргі Қазақстандағы саяси партиялар мен қозғалыстар; 

ҚР  Ұлттық  саясаты,  Қазақстан  халқы  Ассамблеясы:  Ұлт  бірлігі  және 

ұрпақтар  сабақтастығы;  «Мәңгілік  ел»  жалпыұлттық  идеясы.  Қазақстан 

Республикасының мәдениеті. ғылым, білім, өнер, спорт және т.б.   

43. Тәуелсiз Қазақстанның экономикасы (2 сағат): 

Қазақстанның  әлеуметтік-экономикалық  жаңғыруының  негізгі  кезеңдері, 

ғасырлар 

тоғысында 

(1998-2001жж.) 

экономиканың 

тұрақталуы, 

инвестициялық  саясат  және  Қазақстандағы  шетелдік  инвестициялар, 

кәсіпкерліктің дамуы, шағын және орта бизнес;  

қазіргі  кезеңдегі  Қазақстанның  өнеркәсібі  мен  ауыл  шаруашылығы, 

экономикалық  дамудың  қорытындылары  (жетістіктер  мен  мәселелер), 

Қазақстанның  әлемдік  экономикаға  ықпалдасуы,  әлемдік  қаржы  дағдарысы 

және Қазақстан экономикасын тұрақтандыру шаралары. 

44. Қазақ диаспорасы (2 сағат): 



диаспора, ирредент, оралман ұғымдары, қазақ диаспорасының қалыптасу 

тарихы, 1920-1930 жылдардағы қазақ диаспорасының ұлғаюы; 

ТМД елдерiндегi қазақтар, олардың Тәуелсiз Қазақстан Республикасымен 

қарым-қатынасы,  дүние  жүзi  қазақтарының  құрылтайлары,  шетелдегi 

қазақтардың өз Отанына оралу мәселесі. 

45.  Қазақстан  Республикасының  сыртқы  саясаты  және  халықаралық 

жағдайы (2 сағат): 

Қазақстан 

Республикасының 

халықаралық 

деңгейде 

танылуы, 

Қазақстанның сыртқы саясатының негiзгi сипатты белгiлерi; 

Қазақстан  және  әлемнің  жетекші  мемлекеттері,  көпвекторлы  сыртқы 

саясат; 

Қазақстан – дүниежүзiлiк беделдi ұйымдардың мүшесi, Қазақстан – бүкіл 

әлемдік қоғамдастық төрағасы (ЕЫҚҰ), (ИКҰ).  

46.  «Қазақстан  –  2030»  –  Қазақстан  Республикасының  ұзақ  мерзімді 

бағдарламасы және «Қазақстан  – 2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің 

жаңа саяси бағыты» (2 сағат): 

«Қазақстан  –  2030»  стратегиясы:  барлық  қазақстандықтардың  өсіп-

өркендеуі,  қауіпсіздігі  және  әл-ауқатының  артуы.  «Қазақстан  –  2030»  және 

«Қазақстан  –  2050»  бағдарламалық  стратегияларының  тарихи  маңызы,  ұзақ 

жылдарға арналған басым мақсаттар және жүзеге асыру стратегиялары. 

47.  Н.Ә.  Назарбаев  –  Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президенті  (1 

сағат), 


Н.Ә.Назарбаев 

– 

Ұлт 



көшбасшысы, 

Тәуелсіз 

Қазақстан 

Республикасының  қалыптасуы  мен  дамуындағы  Елбасының  рөлі,  Н.Ә. 

Назарбаев және Еуразия идеясы.  

48.  «Астана  –  Қазақстан  Республикасының  жаңа  Елордасы»  (1  сағат), 

жаңа  астананы  ауыстырудың  тарихи  маңызы,  жаңа  Астананың  дамуы  –

Қазақстанның өрлеуінің нышаны, Астана – менің бас қалам.  

49. Қорытынды қайталау (1 сағат).  

 

4. Оқу пәнінің 10-сыныптағы базалық білім мазмұны 

 

50. Кiрiспе. Курстың міндеті, мазмұны және құрылымы (1 сағат). Қазақстан 



тас ғасырында (4 сағат): 

тас  ғасырын  дәуiрлерге  бөлу,  адамның  пайда  болуы  және  оның  даму 

эволюциясы,  төменгi,  орта  және  кейiнгi  палеолит,  алғашқы  адамдардың  еңбек 

құралдары, әлеуметтiк ұйым, мезолит дәуiрi, Қазақстан неолит кезеңінде; 

неолиттік  төңкеріс,  энеолит,  Ботай  мәдениеті,  тас  дәуіріндегі 

Қазақстанның археологиялық ескерткіштері.  

51. Қазақстан қола дәуiрiнде (3 сағат): 

Андронов  мәдениеті  (жалпы  сипаттамасы  және  оның  кезеңдері),  қола 

дәуіріндегі Орталық Қазақстан аумағы; 

кейiнгi қола дәуiрiндегi Беғазы-Дәндiбай мәдениетi; 

өндірістік шаруашылықтың дамуы, мал шаруашылығы мен егiншiлiк.  

52. Жазба деректердегі ежелгі Қазақстан тарихы (3 сағат): 



тайпа  одақтары  мен  ежелгi  мемлекеттiк  бiрлестiктер  туралы  негізгі 

тарихи деректер, археологиялық деректер; 

сақ тайпалары туралы антикалық деректер, Геродоттың «Тарихы»; 

ертедегi парсы (ирандық), қытай деректерi.  

53. Қазақстан тарихындағы сақ тайпалары (4 сағат): 

Қазақстан  ерте  темір  дәуірінде,  сақ  тайпалары  (хаомаварга,  тиграхауда, 

парадарайя, аримаспылар және тағы басқалары); 

Ежелгі  Қазақстанның  металлургиялық  орталықтары,  шаруашылық 

түрлері, әлеуметтік ұйым

сақтардың мәдениеті, скиф үштағаны (триадасы), «Аң стилінің» таралуы, 

қоғамдық ұйымдар және идеология, археологиялық ескерткiштері.  

54. Қазақстан территориясындағы ертедегi мемлекеттер (4 сағат): 

Үйсiн  мемлекетi,  шаруашылығы,  әлеуметтiк-саяси  ұйымдар,  үйсiндердiң 

басқа мемлекеттермен қарым-қатынасы, мәдениеті; 

қаңлылар, саяси тарихы, шаруашылығы, мәдениеті; 

ғұндар,  б.з.б.  III-I  ғасырлардағы  ғұндар  мемлекеті,  көршiлермен  қарым-

қатынасы, шаруашылығы, әлеуметтiк құрылымы, материалдық мәдениетi; 

ғұндар және халықтардың ұлы қоныс аударуы, ғұндар Еуропада, Аттила.  

55. Қайталау (1 сағат). 

56. Көшпелiлер немесе дала өркениетi (3 сағат): 

көшпелілер  және  номадизм,  көшпелi  қоғамның  өзiне  тән  шаруашылық 

жүргiзу әдiстерi, әскери өнерi, әскери-демократиялық басқару жүйесi; 

көшпелi  және  отырықшы  өркениеттер  арасындағы  байланыс,  қалалар  – 

көшпелi  және  отырықшы  өркениеттердi  жалғастыратын,  жақындастыратын 

көпiр; 

Ұлы Жібек жолы. 



57.  Қазақстан  жеріндегі  VI  –  XV  ғасырлардағы  мемлекеттер:  этникалық 

және саяси тарихы (9 сағат): 

көне  түркiлер,  түрік  қағанаты  (құрылуы,  дамуы,  ыдырауы),  Қазақстан 

аумағындағы  Батыс-түрiк,  түркеш,  қарлұқ,  оғыз,  қимақ  мемлекеттерi,  қыпшақ 

мемлекеті;  

моңғол  шапқыншылығы,  Қазақстан  аумағында  XIV-XV  ғасырлардағы 

жеке  хандықтардың  дамуының  ерекшелiгi,  аумағы  және  рулық  құрамы, 

ұлыстық    жүйе,  Алтын  Орда  және  Ақ  Орда,  Ноғай  Ордасы  (Маңғыт  жұрты), 

Моғолстан, көшпелі өзбектер мемлекеті (Әбілхайыр хандығы).  

58. Қазақ халқының және қазақ мемлекеттілігінің қалыптасу тарихы (7 

сағат): 

«Этнос»,  «этногенез»,  «этноним»  ұғымдарының  мазмұны,  қазақ 

халқының  этногенезінің  негізгі  кезеңдері  (қазақ  халқының  қалыптасу 

үдерістері),  қазақ  халқының  қалыптасуының  басталуы,  қазақ  жүздері,  ру-

тайпалық құрамы, «қазақ» этнонимi туралы, қазақ халқының антропологиялық 

типi және тiлдiк сипаты; 

қазақ хандығының құрылуы,  Жәнібек пен Керей рөлі, XV-XVII ғ.ғ. қазақ 

хандығының  саяси  тарихы,  қазақ  хандары,  хандықтағы  басқару  жүйесi, 



әлеуметтiк  құрылымы,  «ақсүйек»  және  «қарасүйек»  институттары,  салықтар 

мен мiндеткерлiктер, әдеп құқығы және «Жетi Жарғы». 

59. Қайталау (1 сағат). 

60.  Көшпелiлердiң  рухани  мәдениетi.  Қазақ  даласының  даналары  (12 

сағат): 

рухани мәдениеттiң даму ерекшелiгi, дін (тәңірлік және т.б.) және наным-

сенімдер, Қазақстан аумағында ислам дінінің таралуы; 

тiл мен жазу, ежелгi жазба ескерткiштерi (түрiк, соғда, араб), ғылым мен 

әдебиет  (әл-Фараби,  Жүсiп  Баласағұн,  Махмұд  Қашғари,  Мұхамед  Хайдар 

Дулати, Қадырғали Жалайыри);  

халық  ауыз  әдебиеті,  ақындар  мен  жыраулар  (Асан-қайғы,  Қазтуған, 

Сыпыра, Доспамбет, Ақтамберді, Бұқар жыраулар), эпостар; 

музыка  өнерi,  қолданбалы  өнер,  ұлттық  салт-дәстүрлер,  әдет-ғұрыптар. 

ұлттық ойындар;  

61. Қайталау. 

62. Қазақстан Ресей империясының құрамында (14 сағат): 

Ресейдің XVIII ғасырдың бірінші ширегіндегі шығыстағы саясаты, XVIII 

ғасырдың  басындағы  Қазақ  хандығының  ішкі  және  сыртқы  жағдайы,  1731 

жылғы  жарлық  және  А.И.Тевкелев  елшiлiгi,  Қазақстанның  Ресейге 

қосылуының  басталуы,  Әбiлқайыр  хан  жоспары  және  оны  жүзеге  асыру,  Кiшi 

жүз бен Орта жүздiң Ресейге қосылуы, қазақ жерлерiн бiрiктiру мақсатындағы 

Абылай хан саясаты, Қазақстанның Ресейге қосылуының аяқталуы, қосылудың 

салдары;  

XVIII-ХІХ 

ғасырлардағы 

Ресейдің 

Қазақстандағы 

әкімшілік 

реформалары,  1822,  1824  жылдардағы  «Жарғылар»,  1867-68  жылдардағы 

«Уақытша  ережелер»,  1886,  1891  жылдардағы  «Басқару  туралы  Ережелер», 

Ресейдің Қазақстандағы отарлық саясаты мен реформалардың салдары; 

Ресейдiң Қазақстанда жүргiзген көшiп-қондыру саясаты негізгі кезеңдері, 

казак  әскерi  мен  орыс  шаруаларының  Қазақстанға  жаппай  қоныс  аударуы, 

Столыпиннің аграрлық реформасы және жаппай қоныстандырудың жаңа кезеңі, 

қазақтардың  шұрайлы  жерлерiн  тартып  алу,  қоныстандыру  саясатының 

зардаптары; 

ХІХ  ғасырдың  екінші  жартысында  Қазақстанға  ресейлік  және  ХХ 

ғасырдың  басында  шетелдік  капиталдың  ене  бастауы,  Қазақстанның 

бүкілресейлік  нарыққа  ықпалдасуы,  сауданың  дамуы,  жәрмеңкелер,  темір 

жолдардың салынуы. 

63. Қайталау (1 сағат). 

64.


 

Қорытынды қайталау (1 сағат). 



 

5. Оқу пәнінің 11-сыныптағы базалық мазмұны 

 

65.



 

Қазақ  халқының  ХVII-ХVIIІ  ғасырлардағы  жоңғар  шапқыншылығына 

қарсы күресi (3 сағат): 

жоңғар  хандығының  құрылуы  және  XVII  ғасырлардағы  қазақ-жоңғар 

қатынастары, жоңғарлардың қазақ жерiне басып кiруi; 


«Ақтабан 

шұбырынды...», 

жоңғар 

шапқыншылығына 



қарсы 

бүкiлхалықтық Отан соғысы, Бұланты, Аңырақай шайқастары, отан соғысының 

жеңiсiн  ұйымдастырушылар  (Тәуке,  Әбiлқайыр,  Абылай  хандар,  батырлар:  

Қаракерей Қабанбай,   Қанжығалы Бөгенбай, шапырашты  Наурызбай;   билер  – 

Төле Әлiбекұлы, Қазыбек Келдiбекұлы, Әйтеке Бәйбекұлы және Бұқар жырау); 

қазақтардың жоңғар шапқыншылығына қарсы күресінің тарихи маңызы. 

66.

 

Қазақ  халқының  ХVIII  ғасырдың  екінші  жартысындағы  Ресейдiң 



отаршылдық үстемдiгiне қарсы ұлт-азаттық қозғалысы (2 сағат): 

Қазақстандағы 

ұлт-азаттық 

қозғалыстар 

(жалпы 

сипаттамасы, 



ерекшелiктерi; 

Сырым  Датұлы  бастаған  ұлт-азаттық  қозғалыс,  Сырым  Датұлы  көрнектi 

қайраткер,  көтерiлiс  басшысы,  көтерiлiстiң  себептерi  және  әлеуметтік  негізі, 

көтерiлiстiң  негiзгi  кезеңдері  және  оқиғалары,  жеңiлу  себептерi  және 

қорытындылары, тарихи маңызы.  

67.


 

XIX  ғасырдың  бірінші  жартысындағы  ұлт-азаттық  қозғалыстар  (3 

сағат): 

Кіші  жүзде  Жоламан  Тіленшіұлы  жетекшілігімен  болған  қозғалыс, 

көтерiлiстiң себептерi және әлеуметтік негізі, қорытындылары; 

Бөкей  Ордасында  Исатай  Тайманұлы  мен  Махамбет  Өтемісұлы 

басшылығымен болған көтеріліс, көтерiлiстiң себептерi және әлеуметтік негізі, 

көтерiлiстiң  басталуы,  кезеңдері  және  барысы,  көтерiлiстiң  жеңiлу  себептерi, 

тарихи маңызы. 

68.


 

Кенесары  Қасымұлының  басшылығымен  болған  халық-азаттық 

қозғалыс (2 сағат): 

халық-азаттық  қозғалыстың  алғышарттары  және  себептерi,  Саржан 

Қасымұлы  бастаған  қозғалыс,  азаттық  қозғалысының  мақсаты,  сипаты  және 

қозғаушы күштерi, Кенесары Қасымұлы, көтерiлiстiң кезеңдері, басталуы, етек 

алуы,  Кенесары  хандығы,  көтерiлiстiң  негiзгi  оқиғалары,  патша  өкiметiнiң 

көтерiлiстi  басып-жаншуға  жасаған  әрекетi,  азаттық  жолындағы  қозғалыстың 

жеңiлу  себептерi,  Кенесары  Қасымұлы  бастаған  халық-азаттық  қозғалысының 

тарихи маңызы. 

69.

 

ХIХ  ғасырдың  екінші  жартысындағы  ұлт-азаттық  қозғалыстар  (2 



сағат): 

Жанқожа Нұрмұхамедұлы бастаған Сырдария қазақтарының көтерiлiсi; 

1867-1868  жылдардағы  Орал  және  Торғай  облыстарындағы  көтерiлiстер, 

1870 жылғы Маңғыстаудағы көтерiлiс. 

70.

 

ХХ ғасыр басындағы халықтық-демократиялық қозғалыс (2 сағат): 



ХХ  ғасыр  басындағы  Қазақстандағы  қоғамдық-саяси  қозғалыстар,  ХХ 

ғасыр  басындағы  Қазақстандағы  ұлттық  зиялылар  тобы  және  ұлттық-

демократиялық  қозғалыстар,  зиялылар  қауымының  саяси  қызметінің  негізгі 

түрлері және мазмұны.  

71.

 

1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалыс (2 сағат): 



1916 жылғы көтерiлiстiң алғышарттары, себептерi, көтерiлiстiң қозғаушы 

күштерi, сипаты, кезеңдері; 



көтерiлiстiң  көрнектi  басшылары  (Әбдiғафар  Жанбосынов,  Амангелдi 

Иманов,  Бекболат  Әшекеев,  Жәмеңке  Мәмбетов,  Ұзақ  Саурықов,  Кейкi 

Көкiмбайұлы және т.б.); 

көтерiлiстiң  барысы,  оның  негiзгi  ошақтары,  көтерiлiстiң  жеңiлу 

себептерi, жеңiлiстiң зардаптары, патша өкiметiнiң жазалаушы әскерiнiң бейбiт 

халыққа көрсеткен зорлық-зомбылықтары, көтерiлiстiң тарихи маңызы;  

72.

 

Қайталау (1 сағат). 



73.

 

Қазақстандағы  ХХ  ғасыр  басындағы  саяси  партиялар  мен  ағымдар. 



Ұлттық автономиялардың құрылуы (5 сағат): 

Ресейде  әртүрлі  партиялардың  құрылуы  және  олардың  Қазақстандағы 

филиалдары,  Қазақстандағы  РСДЖП-ның  социал-демократиялық  ұйымдары,

 

мұсылман  партиялары,  «Алаш»  партиясының  құрылуы,  «Алаш»  партиясының 



саяси бағдарламасы; 

Ресей  мен  Қазақстандағы  1917  жылғы  қазан  социалистік  революциясы, 

Қазақстанда  Кеңес  билігінің  орнауы  («Үш  жүз»  партиясының  құрылуы  және 

оның тарихы); 

Түркістан  (Қоқан)  автономиясының  құрылуы  және  «Түркестани 

мухтариат» үкіметі; 

«Алаш»  партиясы  жетекшілерінің  Орынбордағы  ІІ  Жалпықазақ  съезін

 

шақыруы  (1917  жылғы  желтоқсан),  Алаш  үкіметінің  құрылуы,  «Алаш» 



автономиясы және «Алаш Орда Халық Кеңесі.  

74.


 

1918-1920  жылдардағы  Кеңес  үкіметінің  Қазақстандағы  экономикалық 

саясаты (3 сағат): 

Қазақстан  (1918-1920)  азамат  соғысы  және  шетел  интервенциясы 

жылдарында  «әскери коммунизм» саясатының Қазақстанда жүзеге асырылуы; 

жер  мен  өнеркәсіп  кәсіпорындарын  мемлекеттік  меншікке  алу,  «әскери 

коммунизм» саясатының экономикалық салдары, 1921 жылғы жұт пен аштық;  

«Жаңа  экономикалық  саясат»  және  оның  Қазақстанда  жүзеге  асырылу 

тәжірибесі, ЖЭС-ты тоқтату және оның қорытындылары.  

75.


 

1920-1930 жылдардағы Қазақстан өнеркәсiбi (3 сағат): 

1920 жылдың басындағы өнеркәсіпті қалпына келтіру шаралары; 

Қазақстан  өнеркәсiбiн  дамытудың  жаңа  кезеңi,  Қазақстандағы 

индустрияландыруды жүзеге асырудағы туындаған қиындықтар мен мәселелер, 

жетістіктер  мен  қателіктері,  негізгі  қорытындылары,  Қазақстан  жұмысшы 

табының қалыптасуы, өнеркәсiп саласының озаттары мен жаңашылдары.  

76.


 

Қазақстанның ауыл шаруашылығын ұжымдастыру (2 сағат): 

ұжымдастыру қарсаңындағы қазақ ауылының жағдайы; 

Қазақстандағы  ауыл  шаруашылығын  ұжымдастыру  (іс-шаралардың 

жаппай  және  күш  қолдану  сипаты),  көшпелі  қазақтарды  күштеп 

отырықшыландыру (седентаризация); 

1931-1933 жылдардағы ашаршылық; 

Қазақстандағы  жаппай  ұжымдастырудың  әлеуметтік-экономикалық 

зардаптары.  

77.


 

1920-1931 жылдардағы шаруалар көтерілісі (2 сағат): 

1921-1922 жылдардағы шаруалар толқулары; 


1929-1931  жж.  шаруалар  толқуларының  себептері,  қозғалыстың  сипаты, 

негізгі ошақтары; 

Кеңес өкiметiнiң жазалаушы әскерлерiнiң 1929-1931 жылдардағы азаттық 

жолындағы 

халық-азаттық  қозғалысты 

қатыгездiкпен 

басып-жаншуы, 

қарапайым  халықтың көрші республикаларға және шетелдерге қоныс аударуы. 

78.

 

Қайталау  (1 сағат). 



79.

 

1920-1930 жылдардағы Қазақстанның қоғамдық-саяси өмiрi (4 сағат): 



1920  жылдардағы  қоғамдық-саяси  өмiрдiң  сипаты,  республиканың 

партиялық  және  мемлекеттік  басшылары,  Ф.И.Голощекин  және  «Кіші  Қазан», 

алдыңғы  қатарлы  қазақ  зиялы  қауымының  «Кіші  Қазан»  саясатына  қарсы 

күресі, Л.Мирзоян және оның Қазақстандағы қызметі; 

Қырғыз (Қазақ)АКСР-ның құрылуы және Қазақ КСР-сы болып өзгеруі. 

80.


 

1920-1930 жж. Қазақстандағы мәдениеттің дамуы (3 сағат): 

сауатсыздықты  жою,  халыққа  білім  беру  жүйесінің  дамуы  және  саяси 

ағартушылық,  Қазақстанның  жоғарғы  оқу  орындары,  ғылымның  қалыптаса 

бастауы, Қазақстандық алғашқы ғылыми мекемелер; 

ХХ  ғасырдың  20-30  жылдарындағы  Қазақстандағы  әдебиет  пен  өнер; 

Қазақ кеңес әдебиеттің қалыптасуы; 

ХХ ғасырдың 20-30  жылдарындағы Қазақстандағы өнер, бейнелеу өнері, 

музыка өнері, театр, кинематография. 

81.


 

Қазақстан Коммунистiк партиясы мен комсомолы (1 сағат): 

Коммунистiк  партияның  құрылуы,  оның  мақсаты  мен  мiндеттерi. 

Қазақстан  Коммунистiк  партиясының  басқару  жүйесiндегi  тоқыраудың 

көріністері,  Қазақстан  Коммунистiк  Жастар  Одағы  ұйымының  құрылуы,  оның 

мақсаты мен мiндеттерi, атқарған қызметi, Қазақстандағы пионер ұйымы және 

оның қызметi.  

82.


 

Саяси қуғын-сүргiн және халықтар депортациясы (3 сағат): 

қуғын-сүргіннің  негізгі  кезеңдері,  1920-1930  жылдардағы  ұлттық  зиялы 

қауымға қарсы қуғын-сүргін, 1937-1938 жж. жаппай қуғын-сүргін; 

ГУЛАГ жүйесіндегі Қазақстан, Қазақстан аумағындағы «еңбекпен түзеу» 

лагерлері  (Степлаг,  Қарлаг,  АЛЖИР  және  т.б.),  Қазақстанға  халықтарды 

депортациялаудың негізгі кезеңдері; 

1940-1950  жылдардағы  ұлттық  зиялы  қауымға  қарсы  қуғын-сүргін, 

«Хрущев  кезеңіндегі»  және 

тоқырау 


жылдарындағы  ғылым 

және 


шығармашылық зиялы қауым өкілдерін қудалау. 

83.


 

Ұлы Отан соғысы жылдарындағы Қазақстан (2 сағат): 

Ұлы  Отан  соғысы  жылдарындағы  қазақстандықтардың  ерліктері:  «Ешкім 

де,  ештеңе  де  ұмытылмайды»,  Қазақстандық 

Ұлы 

Отан 


соғысы 

қаһармандарының естеліктеріндегі отты жылдар жаңғырығы;  

Қазақстан  - соғыс арсеналы: қазақстандықтар – тыл қаһармандары. 

84.


 

Қайталау (1 сағат). 

85.

 

«1940-1970 ж.ж. Қазақстан» (3 сағат):  



Қазақстандағы  әскери-өндірістік  кешен:  атом  полигонының  құрылысы 

және Семей жеріндегі ядролық сынақтар, Байқоңыр» ғарыш айлағы. 



Қазақстанда  тың  және  тыңайған  жерлерді  игеру,  тың  игерудің 

экономикалық, экологиялық  және демографиялық салдары. 

1950-1970  жылдарындағы  толқулар,  қозғалыстар  және  көтерiлiстер,  1959 

жылғы  Темiртау  қаласында  болған  оқиғалар,  1979  жылы  Ақмола  және  тағы 

басқа қалаларда болған ереуiлдер мен толқулар. 

86.


 

«1980  жылдардағы  толқулар,  қозғалыстар  және  көтерiлiстер»  (2 

сағат): 

1986  жылғы  Желтоқсан  оқиғалары,  Алматы  қаласындағы  басталған 

Желтоқсан  оқиғаларының  себептерi,  басталуға  түрткi  болған  сылтау,  

оқиғалардың  сипаты,  қозғаушы  күштерi,  17-18  желтоқсанда  Алматыда  болған 

оқиғалар,  олардың  басқа  қалаларға  әсерi,  жастардың  бейбiт  шеруiн  қарудың 

күшiмен  басып-жаншуы,  желтоқсан  оқиғаларының  салдары,  желтоқсан 

оқиғаларының жас батырлары (Қайрат Рысқұлбеков және тағы басқалар), 1986 

жылғы  Желтоқсан  оқиғаларының  тарихи  маңызы,  1989  жылғы  шахтерлердің 

бас көтеруі және Жаңаөзен қаласындағы наразылық.  

87.


 

Тәуелсiз  Қазақстан  Республикасы:  әлеуметтік-саяси  үдерістер, 

мәдениет (5 сағат): 

Қазақстанның  тәуелсіздігін  жариялауы,  тәуелсiз  Қазақстанның  саяси 

жүйесi,  Мемлекеттiк  рәміздері,  мемлекеттік  егемендік  пен  президент 

институтының  нығаюы,  Қазақстан  Республикасының  басқару  формасы  және 

билік тармақтары, елдегі саяси тұрақтылықтың негіздері; 

1995 жылғы Қазақстан Республикасының Ата заңы – болашақ кепілі, 1990 

жылдардың  екінші  жартысындағы  және  2007  жылғы  конституциялық 

реформалар, қазіргі Қазақстандағы саяси партиялар мен қозғалыстар; 

ҚР  Ұлттық  саясат,  Қазақстан  халқы  Ассамблеясы:  Ұлт  бірлігі  және 

ұрпақтар  сабақтастығы;  «Мәңгілік  ел»  жалпыұлттық  идеясы.  Қазақстан 

Республикасының мәдениеті, ғылым, білім, өнер, спорт және т.б.   

88.


 

Тәуелсiз Қазақстанның экономикасы (2 сағат): 

Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жаңғыруының негізгі кезеңдері; 

ғасырлар  тоғысында  (1998-2001жж.)  экономиканың  тұрақталуы, 

инвестициялық  саясат  және  Қазақстандағы  шетелдік  инвестициялар, 

кәсіпкерліктің дамуы, шағын және орта бизнес;  

қазіргі  кезеңдегі  Қазақстанның  өнеркәсібі  мен  ауыл  шаруашылығы, 

экономикалық дамудың қорытындылары (жетістіктер мен мәселелер); 

Қазақстанның  әлемдік  экономикаға  ықпалдасуы,  әлемдік  қаржы 

дағдарысы және Қазақстан экономикасын тұрақтандыру шаралары. 

89.

 

Қазақ диаспорасы (2 сағат): 



диаспора, ирредент, оралман ұғымдары, қазақ диаспорасының қалыптасу 

тарихы, 1920-1930 жылдардағы қазақ диаспорасының ұлғаюы; 

ТМД елдерiндегi қазақтар, олардың Тәуелсiз Қазақстан Республикасымен 

қарым-қатынасы,  дүние  жүзi  қазақтарының  құрылтайлары,  шетелдегi 

қазақтардың өз Отанына оралу мәселесі. 

90.


 

Қазақстан  Республикасының  сыртқы  саясаты  және  халықаралық 

жағдайы (2 сағат): 


Қазақстан  және  әлемнің  жетекші  мемлекеттері,  Қазақстанның  сыртқы 

саясаттың негiзгi сипатты белгiлерi, көпвекторлы сыртқы саясат; 

Қазақстан – дүниежүзiлiк беделдi ұйымдардың мүшесi, Қазақстан – бүкіл 

әлемдік қоғамдастық төрағасы (ЕЫҚҰ), (ИКҰ).  

91.

 

«Қазақстан  –  2030»  –  Қазақстан  Республикасының  ұзақ  мерзімді 



бағдарламасы және «Қазақстан  – 2050» стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің 

жаңа саяси бағыты» (2 сағат): 

«Қазақстан  –  2030»  стратегиясы:  барлық  қазақстандықтардың  өсіп-

өркендеуі,  қауіпсіздігі  және  әл-ауқатының  артуы.  «Қазақстан  –  2030»  және 

«Қазақстан  –  2050»  бағдарламалық  стратегияларының  тарихи  маңызы,  ұзақ 

жылдарға арналған басым мақсаттар және жүзеге асыру стратегиялары;  

92.

 

Н.Ә.  Назарбаев  –  Қазақстан  Республикасының  тұңғыш  Президенті  (1 



сағат),  

Н.Ә.Назарбаев  –  Ұлт  көшбасшыс»,  Тәуелсіз  Қазақстан  Республикасының 

қалыптасуы  мен  дамуындағы  Елбасының  рөлі,  Н.Ә.  Назарбаев  және  Еуразия 

идеясы. 


93.

 

«Астана  –  Қазақстан  Республикасының  жаңа  Елордасы»  (1  сағат): 



астананы ауыстырудың тарихи маңызы, жаңа Астананың дамуы –Қазақстанның 

өрлеуінің нышаны, Астана – менің бас қалам.  

94.

 

Қорытынды қайталау (1 сағат).  



 

6. Оқушының дайындық деңгейіне қойылатын талаптар 

 

95. Пәндік нәтижелер. 10-сыныптың соңында оқушылар: 

1)

 

Қазақстан тарихының маңызды кезеңдерін; 



2)

 

Қазақстан тарихының негізгі кезеңдерінің хронологиялық шеңберін; 



3)

 

Қазақстан  тарихының  негiзгi  тарихи  мәселелерiнiң  зерттелу  жайы, 



ондағы түрлi көзқарастар туралы; 

4)

 



көшпелiлер  өркениетiнiң  тарихтағы  орнын,  дүниежүзiлiк  өркениетке 

қосқан үлесiн; 

5)

 

қазақтың көшпелi өркениетi туралы;  



6)

 

Қазақстан  аумағындағы  мемлекеттiлiктiң  пайда  болуы,  қалыптасуы  



және дамуын; 

7)

 



қазақ  қоғамының  материалдық,  рухани  жетiстiктерi,  оның  өзiндiк 

ерекшелiктерi туралы; 

8)

 

қазақ халқының салт-дәстүрi, әдет-ғұрпы, наным-сенiмдерi, исламның 



қазақ қоғамындағы рөлін; 

9)

 



Қазақстан  тарихындағы  Ұлы  Жiбек  жолының  тарихи  маңызын  білуі 

тиіс. 


96. 10-сыныптың соңында оқушылар: 

1)  Қазақстан  тарихы  әлем  тарихының  құрамдас  бөлігі  екендігін  дәлелдей 

білуді; 

2)  тарихи  оқиғалар  мен  фактілердің  хронологиялық  және  синхрондық 

таблицаларын жасауды; 


3)  қазақ  халқының  шығу  тегiн,  этникалық  тарихын,  даму,  қалыптасу 

үдерiсiн ашып көрсете алуды; 

4)  Қазақстан  жеріндегі  мемлекеттердің  құрылымын  дүниежүзі 

тарихындағы басқа мемлекеттермен салыстыра алуды; 

5)  сәулет  өнер  ескерткiштерiнiң  тарихына  және  мәдениетке  сипаттама 

бере алуды; 

6)  мәдениет  қайраткерлерiнің  (ғалымдар,  ойшылдар,  ақын-жыраулар, 

сазгерлер) қызметiне сипаттама бере алуды; 

7)  Қазақстанның  Ресей  империясына  қосылу  үдерісі,  жаулап  алуы, 

отаршылдық саясатының салдарын ашып көрсетуді;  

8)  ХVШ-ХIХ  ғасырлардағы  Қазақстанның  саяси  және  әлеуметтік-

экономикалық жағдайын сипаттай алуды меңгеруі тиіс. 

97. 11 сыныптың соңында оқушылар: 

1)

 



 Қазақ  халқының  тәуелсiздiк  жолындағы  ұлт-азаттық  күрестерi  мен 

қозғалыстарының  тарихын,  XVIII-XІX  ғасырлардағы  басты-басты  ұлт-азаттық 

қозғалыстарды,  олардың  себептерiн,  негiзгi  оқиғаларын,  нәтижелерi  мен 

салдарын;  

2)

 

ХХ  ғасырдың  басындағы  Қазақстандағы  саяси  партиялар  мен 



ағымдардың, олардың бағдарламаларының мәнiн; 

3)

 



Ресейдегi  саяси,  революциялық  оқиғалардың  Қазақстанға  әсерi 

туралы; 


4)

 

 1920-1930-жылдардағы мәдениет саласындағы негiзгi өзгерiстердi, осы 



саясаттың мәнін;  

5)

 



патша  өкiметi  мен  Кеңес  мемлекетiнiң  қоныс  аудару  саясатын,  тың 

және  тыңайған  жерлердi  игеру,  Тәуелсiз  Қазақстан  Республикасының  көшiп-

қону саясатының мәнiн; 

6)

 



Қазақстан  Коммунистiк  партиясы  мен  комсомолының  тарихы  мен 

қызметiн; 

7)

 

қазақ тiлiнiң – Қазақстан Республикасындағы мемлекеттiк тiл ретiндегi 



рөлі мен маңызын; 

8)

 



 қазақ диаспорасының өткен және қазiргi тарихын; 

9)

 



 Қазақстанның  тарихи-жағрафиялық  орналасуын,  онымен  шектесетiн 

мемлекеттерді,  түрлi  кезеңдердегi  Қазақстан  территориясында  болған  тарихи 

оқиғаларды білуі тиіс. 

98. 11 сыныптың соңында оқушылар: 

1) ұлт-азаттық күрес басшыларының қызметiне баға бере білуді; 

2) 


қазақтың 

ұлттық 


интеллигенциялары 

мен 


оның 

көрнектi 

қайраткерлерiнiң қызметiне сипаттама бере алуды; 

3) «Алаш» партиясының қызметiне, оның саяси бағдарламасына баға бере 

білуді; 

4)  1920-1930  жылдардағы  ауыл  шаруашылығының  жағдайын,  бай 

қожалықтарын  тәркілеу,  көшпелі  және  жартылай  көшпелі  шаруашылықтарды 

күштеп  отырықшыландыру,  кулактар  мен  байларды  тап  ретінде  жою 

саясатының мәнін ашып көрсетуді;  


5) 

1931-1933 

жылдары 

болған 


ашаршылықтың 

және 


халық 

көтерілістерінің  себептерiн  түсiндiрiп  бере  алуды,  олардың  зардаптарын 

анықтай білуді; 

6)  1930-жылдардағы  болған  жаппай  қуғын-сүргiннiң  мақсатын,  оның 

зардаптарын ашып көрсете алуды, оларға өз көзқарасын бiлдiруді; 

7) мәдениет саласындағы пiкiрталастарда өз көзқарасын бiлдiре алуды; 

8) Қазақстандағы  көпұлттылықтың себептерiн, түрлi  тарихи кезеңдердегi 

ұлтаралық  қатынас  саясатының  және  демографиялық  жағдайлардың  мәнiн 

ашып көрсете алуды; 

9)  тәуелсiз  Қазақстан  Республикасындағы  негізгі  қоғамдық-саяси, 

әлеуметтiк-экономикалық,  мәдени  өмірдегі,  сыртқы  саясаттағы  негізгі 

өзгерiстерге талдау жасай білуді; 

10)

 

қазіргі Қазақстандағы  орын алған қиындықтар мен проблемаларға өз 



пiкiрiн бiлдiруді; 

11)


 

мұрағаттағы 

тарихи 

құжаттар, 



кiтапханалардағы 

қажетті 


материалдар,  каталог-карточкалар,  мұражайлардағы  мұрағаттар  бойынша  өз 

бетімен жұмыс iстеп, оның нәтижесiн күнделiктi сабақтарда пайдалана алуды; 

12)

 

мерзiмдi  баспасөз  материалдарын  күнделiктi  оқу  үдерiсiнде 



пайдалана білуді меңгеруі тиіс. 

99.


 

Тұлғалық нәтижелер оқушылардың: 

1)

 

Қазақстан  Республикасының  Конституциясына,  заңдарына  және 



құқықтық тәртіпке сыйластықпен қараудан; 

2)

 



азаматтық  жауапкершілік  пен  жоғары  патриоттық  сезім  және  Отанды 

қорғау мен оған қызмет етуден; 

3)

 

мемлекеттік  және  ана  тілін  меңгеру,  Қазақстан  территориясында 



тұратын  халықтардың,  басқа  да  этностардың  құндылықтарын,  мәдениеті  мен 

дәстүрін құрметтеуден; 

4)

 

туған  өлкесінің  табиғатын  сақтау  және  аялау,  қоршаған  ортаны 



қорғауда белсенділік көрсетуден; 

5)

 



салауатты  өмір  сүру,  өзін  қорғау  және  айналадағы  адамдардың 

қауіпсіздігін сақтау дағдыларынан; 

6)

 

өз  бетімен  білім  алу  және  өзін  өзі  жүзеге  асыра  білу,  жасампаздық 



еңбекке қабілеттілігін ынталандыра білуінен; 

7)

 



үлкенге құрмет және кішіге ізет көрсете білуінен; 

8)

 



әлеуметтік ортаның ерекшелігін дұрыс бағалай білу, діни ағымдарды, 

идеологияны, құқыққа қарсы әрекеттерді ажырата білуінен көрініс табуы тиіс.  

100. Жүйелі-іс әрекеттік нәтижелер. Оқушылар: 

1)

 



ғылым негіздері және адамзат қоғамының дамуы үшін қажетті ғылыми 

жетістіктер бойынша игерген  жүйелі білімді;  

2)

 

ғылыми ақпаратты  талдау, өңдеу, жинақтай білу және оларды қолдана 



алуы; 

3)

 



танымдық,  жобалау,  құрастыру  және  іздену,  шығармашылықпен 

қолдану әдістерін;  

4)

 

қазіргі ақпараттық-коммуникативті технологияларды; 



5)

 

жоғары  коммуникативтік  қабілеттілік  пен  көптілді  мәдениеттілікті  



қолдана білуі  тиіс. 


Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет