Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы Ұлттық білім академиясы


    1 Мектепалды даярлық топтары мен сыныптарында тәрбиелеу-оқыту



Pdf көрінісі
бет2/23
Дата22.12.2016
өлшемі1,64 Mb.
#205
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23

 

15 
 
Мектепалды даярлық топтары мен сыныптарында тәрбиелеу-оқыту 
үдерісін ұйымдастыру ерекшеліктері 
 
Мектепалды  даярлық  білім  беру  жүйесінің  алғашқы  сатысы  ретінде 
мектепке  дейінгі  және  бастауыш  білім  берудің  сабақтастығы  мен  үздіксіздігін 
қамтамасыз  етеді,  6-7  жастағы  балалардың  зияткерлік  және  денесінің  дамуы 
үшін жағдайлар жасайды.  
Қазіргі  таңда  мектепалды  даярлық  мектепке  дейінгі  ұйымдарда  және 
жалпы  білім  беретін  мектептердің  мектепалды  сыныптарында  жүзеге 
асырылады.  
Мектепалды  даярлықтың  негізгі  міндеті  –  балалардың  мектепте  оқуға 
уәжін және оған эмоциялы дайындығын қалыптастыру.  
Мектепалды  даярлықтың  негізгі  мақсаты  мектеп  жасына  дейінгі 
балалардың  жалпы,  зияткерлік,  дене  дамуы,  олардың  білімді  игеруге 
дайындығын  қамтамасыз  ету,  оқу  әрекетін  меңгеру  үшін  балада  тұлғалық 
қасиеттерін қалыптастыру болып табылады.  
Міндеттері: 
- балаларды мектепте оқуға мақсатты бағытпен және жүйелі дайындау; 
- жеке қабілеттері мен дарындылығын дамыту; 
-  ұлттық,  жалпы  адами  этикалық  және  мәдени  құндылықтарға  балаларды 
баулу, баланың зияткерлік дамуы; 
-  рухани-адамгершілік  құндылықтарды,  отан  сүйгіштік,  төзімділікті 
қалыптастыру; 
-  балалардың  коммуникативтік  және  әлеуметтік  құзыреттіліктерін 
қалыптастыру; 
-  білуге  құмарлықты,  шығармашылық  белсенділік  пен  бастамашылықты 
дамыту; 
- балалардың денесі мен психикалық саулығын нығайту
- білім берудің сабақтастығы мен үздіксіздігін қамтамасыз ету.   
Мектепалды  топтары  мен  сыныптары  5  жастан  6  (7)  жасқа  дейінгі 
балаларды қамтиды.   
Мектепалды  сыныптары  мен  топтарында  ұйымдастырылған  оқу  іс-
әрекетін  (бұдан  әрі  –  ҰОӘ)  ұйымдастыру  мен  өткізу  Қазақстан  Республикасы 
мектепке  дейінгі  тәрбие  мен  оқытудың  жалпы  білім  беретін  типтік 
бағдарламасы,  Мектепалды  даярлықтың  білім  беру  бағдарламасы,  Мектепке 
дейінгі  тәрбиелеу  мен  оқытудың  үлгілік  оқу  жоспары  негізінде  жүзеге 
асырылады.  
Оқуға  сапалы  дайындықтың  мазмұны  мектепке  дейінгі  тәрбие  мен 
оқытудың  жалпыға  міндетті  мемлекеттік  стандартына  (бұдан  әрі  –  МЖМС) 
сәйкес  және  үлгілік  бағдарлама  негізінде  әзірленген  мектепалды  даярлықтың 
білім беру бағдарламасымен (бұдан әрі – Бағдарлама) анықталады.   
Бағдарлама  бұдан  әрі  қарай  мектепте  оқытуға  балалардың  тұлғалық 
қасиеттерін, денсаулығын сақтау мен нығайтуға, шығармашылық белсенділігін, 
коммуникативтік  дағдыларды  қалыптастыруға,  рухани-адамгершілік  және 
эмоциялық-еріктік қасиеттерін дамытуға бағытталған. 

16 
 
Бағдарлама  мектепке  дейінгі  және  бастауыш  білім  берудің  сабақтастығы 
мен  үздіксіздігін  қамтамасыз  етеді,  баланың  зияткерлік  және  дене  дамуына 
жағдай жасайды.  
Бағдарламаның мазмұны балалардың жас және жеке ерекшеліктерін ескере 
отырып,  оларды  жан-жақты  дамытуға  бағытталған  «Денсаулық»,  «Қатынас», 
«Таным»,  «Шығармашылық»,  «Әлеуметтік  орта»  білім  беру  салалары  арқылы 
іске асады.  
Осы жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқыту бағдарламасының мазмұнын 
игеру  білім  беру  салаларын  заттық-кеңістіктік  дамытушы  орта  жағдайында 
оларды  кіріктіру жолымен жүзеге асырылады.   
Білім  беру  үдерісінде  тіл  дамыту,  жазу,  санау,  сурет  салу,  құрастыру, 
мүсіндеу  және  басқаларды  қамтамасыз  ететін  оқу-әдістемелік  кешендер 
қолданылады.  
Мектепке  дейінгі  тәрбие  мен  оқытудың  жалпыға  міндетті  мемлекеттік 
стандарты  мен  Үлгілік  оқу  жоспарына  сәйкес  мектепке  дейінгі  топтар  мен 
сыныптардағы  оқу  жүктемесі  24  сағатты  құрайды,  одан  20  сағат 
ұйымдастырылған  оқу  іс-әрекетіне,  4  сағат  –  вариативті  компонентке 
қарастырылған.   
Мектепалды  топтары  мен  сыныптарындағы  өткізілетін  ұйымдастырылған 
оқу  іс-әрекетінің  ең  жоғарғы  саны  төрттен  артық  емес  ұзақтығы  25-30  минут. 
Үзілістердің  арасындағы  ұзақтық  осы  уақытта  орташа  қарқынды  қимылды 
ойындар ұйымдастырылатын  10-12 минут болуы керек.  
Балалардың  мектепке  әлеуметтік-психологиялық  дайындығы  келесі 
дағдылар мен біліктер бойынша анықталады:  
-  оқу  уәждемесі    (мектепке  барғысы  келеді,  оқудың  маңыздылығы  мен 
қажеттілігін  түсінеді,  жаңа  білімді  алуға  айтарлықтай  қызығушылық 
танытады); 
-    құрбыларымен  және  ересектермен  тілдесе  білу  (бала  қарым-қатынасқа 
оңай  түседі,  агрессиялы  емес,  тілдесудің  өзекті  жағдайларынан  шыға  біледі, 
ересектердің беделін таниды);  
-  оқу  тапсырмасын  қабылдай  алады  (зейінмен  тыңдайды,  қажеттілігіне 
қарай тапсырманы нақтылайды);   
-  басқа  қоғаммен  (балалар)  араласа  біледі,  басқалармен  бірге  әрекет  ете 
алады, топтың қызығушылықтарына бағынады. 
Балалардың мектепке дайындығының психологиялық аспектілері:  
-  қолдың  ұсақ  бұлшық  еттерін  дамыту  (қол  жақсы  дамыған,  бала 
қарындашты, қаламды, қайшыны сеніммен ұстайды); 
-  кеңістікті  бағыттау,  қимылдарды  үйлестіру  («жоғары-төмен»,  «алға-
артқа», «оң-сол» ұғымдарын ажырата білу); 
-  «көз  –  қол»  жүйесін  үйлестіру  (бала  қарапайым  графикалық  бейнені, 
өрнекті, пішінді арақашықтықта көріп қабылдап,  дәптерге түсіре алады);  
- логикалық ойлауды дамыту (түрлі заттарды салыстыру кезінде ұқсастығы 
мен  айырмашылығын  табу  қабілеттілігі,  жалпы  маңызды  белгілері  бойынша 
заттарды топтарға дұрыс топтастыра білу); 
- тұрақты зейінді дамыту (15-20 минут бойы орындалатын жұмысқа зейінді 

17 
 
шоғырландыру қабілеттілігі); 
-  тұрақты  есті  дамыту  (жанама  есте  сақтауға  қабілеттілік:  есте  сақтайтын 
материалды нақты белгімен байланыстыру: сөз-сурет немесе сөз-жағдаят). 
Физиологиялық  дайындық  –  физиологиялық  және  биологиялық  даму 
деңгейі, денсаулық жағдайы.  
Тіл дамыту мен сауат ашуға дайындық. 
Баланың  мектепке  дайындығының  маңызды  өлшемдерінің  бірі 
фонематикалық естуді дамыту болып табылады: 
- сөйлеген кезде берілген дыбысты бөле білу;  
- сөздегі дыбыстың орнын анықтай білу (басында, ортасында, соңында);  
- сөзді дыбыстық талдау дағдыларын игеру: дауысты және дауыссыз, үнді 
және ұяң, қатаң және жіңішке дыбыстарды ажырату; 
-  сөзді буындарға бөле білу
- 3-4 сөзден тұратын сөйлем құрай білу; 
-  жалпылаушы ұғымдарды қолдана білу, зат есімге анықтама беру; 
-  суреттер  топтамасы  бойынша,  мазмұнды  сурет,  берілген  тақырыпқа 
әңгіме құрастыру
-  заттар  туралы  (ересектің  ұсынған  жоспары  бойынша)  әңгіме  құрастыра 
білу; 
-  шағын  әдеби  мәтіндердің  мазмұнын  өз  бетінше,  мәнерлі,  реттілікпен 
беру. 
Қарапайым  математикалық  ұғымдарды  дамыту  және  математиканы 
оқуға дайындық: 
- заттардың берілген саны бойынша санау және есеп; 
- жиырмаға дейін тура және кері санау; 
- берілген саннан бұрынғы және кейінгі санды атай білу
-  бірінші  ондықтың  құрамындағы  (бөлек  бірліктерден  тұратын)  және  екі 
кіші сандардан тұратын сандарды білу; 
- знание цифрларды білу: 0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9; 
-  белгілерді  білу:  +,  -,  =,  қимылдың  арифметикалық  белгілерін  қолдана 
білу;  
-цифрлар мен заттардың санын салыстыра білу; 
- қосу мен азайтуға есептер құруға және шығаруға қабілеттілік; 
-  геометриялық  пішіндер  (шеңбер,  сопақша,  үшбұрыш,  шаршы, 
төртбұрыш) мен денелерді (шар, текше, цилиндр) білуі; 
- шеңбер мен шаршыны екі және төрт бөлікке бөлуді білуі; 
- торланған қағаз парағына бағдарлана білуі. 
Баланың ой-өрісі және білімді игеруге дайындығы: 
-  үйінің  мекен-жайын,  телефонын,  ата-анасының  толық  аты  жөнін  және 
отбасы құрамын атай білуі; 
- ересектер қызметінің әртүрі туралы жалпы түсініктері болуы; 
- қоғамдық орындар мен көшедегі мінез-құлық ережелерін білуі
- жыл мезгілдері мен маусымдық құбылыстар туралы жалпы түсініктерінің 
болуы; 
- ай аттарын, аптаның күндерін және олардың ретін білуі. 

18 
 
Жазуға дайындық кезеңіндегі балаға пайдалы сабақтар: 
Қолдың ұсақ бұлшық еттерін дамыту: 
- әртүрлі конструкторлармен жұмыс; 
- қайшымен, ермексазбен жұмыс; 
- альбомға (қарындашпен, жақпа бояулармен) сурет салу. 
Танымдық  қабілеттерін  (есте  сақтауын,  зейінін,  қабылдауын,  ойлауын) 
дамытушы жаттығулар және ойындар арқылы дамыту: 
- ойнаймыз, үйренеміз, дамытамыз; 
- ойлау қабілеттерін қалыптастыратын ойындар; 
- торлар бойынша сурет саламыз; 
- штрихтау; 
- екінші жартысының суретін салып аяқта; 
- графиктік диктанттар; 
- кеңістікте бағдарлау; 
- бірдей суреттерді боя. 
Жоғарыда  аталған  білім,  дағды  және  біліктер  балаларды  мектепке 
даярлауға  бағытталған  әрқайсысы  дербес  тараулардан  тұратын  білім  беру 
салалары арқылы жүзеге асырылады. 
Әрбір білім беру саласының мазмұнында мектепке дейінгі ересек жастағы 
балалардың  базалық  білім,  білік  және  дағдыларды  игеру  деңгейлері  бойынша 
күтілетін нәтижелері айқындалған. 
Мектепалды даярлық бойынша оқу материалдары 
Мектепалды  даярлық  бойынша  оқу  материалдары  пәндік  кешендері 
түрінде  ұсынылды.  Әрбір  кешен  құрамына  әліппе-дәптер,  дидактикалық 
материалдар, оқулық-хрестоматия, мультимедиялық-анимациялық электрондық 
құралдар және әдістемелік жетекші құрал кіреді. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

19 
 

Жалпы  білім  беру  ұйымдарындағы  тәрбие  жұмысының 
ерекшеліктері 
 
Білім берудің негізгі бағыттарының бірі тәрбие жұмысы болып табылады. 
«Қазақстан-2050»  Стратегиясы  қалыптасқан  мемлекеттің  жаңа  саяси  бағыты» 
атты Қазақстан халқына Жолдауында ұлт Көшбасшысы Н.Ә. Назарбаев: «Бала 
тәрбиелеу  –  болашаққа  ең  үлкен  инвестиция.  Біз  бұл  мәселеге  осылай  қарап, 
балаларымызға  жақсы  білім  беруге  ұмтылуымыз  керек»,  −  деп  көрсеткен 
болатын.  
Қазақстандықтардың  алдында  тұрған  аса  маңызды  міндет  −  «Mәңгілік 
Ел»  жалпыұлттық  идеясын  жүзеге  асыру.  Оның  іргетасы  мектепте  қалануы 
тиіс.  Бұл  идеяны  жүзеге  асыру  үшін  мектептерде  мақсатты  түрде  тәрбие 
жұмыстарын  жүргізу,  сонымен  қатар  оқыту  процесінің  тәрбиелік  мәнін 
күшейту  қажет.  Оқытылатын  пәндер  оқушылардың  рухани-адамгершілік 
қасиеттері  мен  патриоттық  сезімдерін  және  азаматтық  жауапкершілігін 
қалыптастыруға,  ұлттық  сана-сезім  мен  толеранттылықты  дамытуға,  зайырлы 
құндылықтарды  нығайтуға  және  жастардың  терроризм  мен  экстремизм 
идеологияларын  саналы  түрде  қабылдамауын  қалыптастыруға,  Қазақстанның 
көпэтникалық жағдайында қарым-қатынас жасай білуіне бағытталуы тиіс.  
Академияда  Елбасының  «Тәуелсіздік  толғауы»  еңбегін  білім  беру 
ұйымдарында  оқушылардың  психологиялық  және  жас  ерекшеліктерін  ескере 
отырып  оқып  білуге  арналған  әдістемелік  ұсыныстар  дайындалды,  оларда 
оқытудың  тиімді  формалары  мен  әдістері  көрсетілген  және  оқушылардың 
азаматтығы  мен  отаншылдығын  қалыптастыру  мәселесіне  ерекше  назар 
аударылған.  Осыған  орай  Мемлекет  басшысының  «Тәуелсіздік  толғауы» 
шығармасын кеңінен оқытуды ұйымдастыру ұсынылады. 
«Қазақстан-2050»  –  қалыптасқан  мемлекеттің  жаңа  саяси  бағыты» 
стратегиясының  негізгі  бағыттарын,  Қазақстан  Республикасы  Президенті 
Н.Ә.Назарбаевтың  «Нұрлы  жол  –  Болашаққа  бастар  жол»  атты  2014  жылдың  
11  қарашадағы  Жолдауын  іске  асыру  және  Қазақстан  Республикасының 
Тұңғыш  Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  ұлттық  тарихты  дамыту  мен  тарихи 
сананы  жаңғыртудағы  рөлін  анықтау  және  «Қазақстан  тарихы»  пәні  бойынша 
үлгілік  оқу  бағдарламаларын,  оқулықтар  мен  оқу-әдістемелік  материалдарды 
жетілдіру  туралы»  ҚР  Білім  және  ғылым  министрінің  2014  жылғы  
30 желтоқсандағы № 554 бұйрығына өзгерістер мен толықтыру енгізу туралы» 
ҚР Білім және ғылым министрінің 2015 жылдың 26 қаңтардағы №32 бұйрығын 
орындау  мақсатында  9-11-сыныптардың  «Қазақ  тілі»,  «Орыс  тілі»,  
11-сыныптың  «Қазақ  әдебиеті»,  «Орыс  әдебиеті»  және  5-11-сыныптардың 
«Қазақстан  тарихы»  пәндерінің  үлгілік  оқу  бағдарламаларына  өзгерістер  мен 
толықтырулар енгізілді. 
Оқу  бағдарламаларының  базалық  мазмұнына  Мемлекет  басшысының 
«Тәуелсіздік  толғауы»  атты  2014  жылғы  15  желтоқсандағы  сөйлеген  сөзі 
енгізілді.  Мәтіннің  мазмұны  оқушылардың  рухани-адамгершілік  қасиеттерінғ 
қазақстандық патриотизмді және «Мәңгілік Ел» жалпыұлттық идеясын өмірде 
жүзеге  асыру  ұмтылысын  қалыптастыруға,  этносаралық  және  мәдениетаралық 

20 
 
байланыс  жағдайында  толеранттылықты  және  қарым-қатынас  жасау  білігін 
дамытуға бағытталған.   
Мектеп-интернаттардың  тәрбиелік  жұмыстары  тәрбиеленушілердің  жан-
жақты  дамуына  қарай  жалпыадамзаттық  және  ұлттық  құндылықтар  негізінде 
баланың  рухани  дүниесі  мен  өзін  қоршаған  ортаның  өзара  үйлесімді 
байланысын  қамтамасыз  етуге  бағытталуы  керек,  балалардың  өмірлік  өз 
жолдарын 
тануға, 
олардың 
азаматтық 
көзқарастары 
қалыптасуына, 
гуманитарлық  құндылықтардың  негізінде  жетілуіне;  әрбір  жасөспірімнің 
тұлғалық өсуін психологиялық-педагогикалық қамтамасыз етуге; өзіндік жолын 
табу  еркіндігі  болуына,  табысқа  жету  жағдаяттарын  тани  алуына,  өзіндік 
тәрбиеге ықпал етуге; жеке басының дамуына құрметпен қарауға бағытталады.  
Рухани-адамгершілік  және  көшбасшылық  қасиеттері  бар  азамат  және 
патриот  қалыптастыру  мақсатында  білім  беру  ұйымдарында  Қазақстан 
Республикасының  мейрамдарын:  Қазақстан  халқы  Ассамблеясының  жылы, 
Қазақстан  Республикасы  Конституциясының  20  жылдығы,  Қазақ  хандығының 
550 жылдығын өткізу іс-шараларын кең ауқымда ұйымдастыру қажет. 
Оқушылардың  сыбайлас  жемқорлыққа  қарсы  мәдениетін  қалыптастыру 
және  Қазақстан  Республикасы  Президентінің  «Қазақстан  Республикасының 
2015-2025  жылдарға  арналған  сыбайлас  жемқорлыққа  қарсы  стратегиясы 
туралы» 2014 жылғы 26 желтоқсандағы № 986 Жарлығын орындау мақсатында 
1-4  сыныптарға  арналған  «Өзін  өзі  тану»  және  9-11  сыныптарға  арналған 
«Адам.  Қоғам.  Құқық»  пәндері  бойынша  үлгілік  оқу  бағдарламаларына 
өзгерістер  пен  толықтырулар  енгізілді.  Осыған  байланысты  пәндерді  оқытуда 
тұлғаны  қазақстандық  патриотизм  мен  сыбайлас  жемқорлықты  қабылдамау 
рухында 
тәрбиелеуге, 
сыбайлас 
жемқорлыққа 
қарсы 
мәдениетін 
қалыптастыруға ерекше мән берілуі қажет.   
Мектептегі балалардың қауіпсіздігі және зорлық-зомбылықтың алдын алу 
Қазақстанда  жалпы  орта  білім  беру  ұйымдарындағы  зорлық-зомбылық 
маңызды проблема болып табылады. Білім алушылар мен тәрбиеленушілердің 
мектепте зорлық-зомбылыққа және кемсітушілікке жиі ұшырайтыны байқалуда 
(яғни,  психологиялық  зорлық-зомбылық,  күш  көрсету,  бопсалау,  жыныстық 
сипаттағы зәбірлеу мен қысым, кибербуллинг және кемсітушілік). 
Қазіргі  кезде  республикада  оқыту  мен  тәрбиелеуде  кемсітушілік  пен 
зорлық-зомбылықтан еркін қауіпсіз ортасын қамтамасыз ету жөніндегі шаралар 
қабылдануда.  
Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым,  Денсаулық  сақтау  және 
әлеуметтік  даму  және  Ішкі  істер  министрліктері  «Білім  беру  ұйымдарында 
балалардың  қауіпсіздігін  қамтамасыз  ету  жөніндегі  2015-2016  жылдарға 
арналған ведомствоаралық бірлескен іс-қимыл жоспарын» бекітті.  
Шығыс  Қазақстан  облысы  мектептерінде  «Юнисеф»  БҰҰ  балалар 
қорымен бірге балаларға қатысты зорлық-зомбылықтың алдын алу және ескеру 
бағдарламасы  жүзеге  асырылады.    Жобаны  елдегі  білім  беру  ұйымдарына 
отандық  және  шетелдік  инновациялық  тәжірибені  ескере  отырып  енгізу 
жоспарлануда. 

21 
 
Жалпы  орта  білім  беру  ұйымдарында  білім  алушыларға  қатысты 
балалардың қауіпсіздігі мен зорлық-зомбылықтың алдын алуды қамтамасыз ету 
жөніндегі  жұмыста  мектеп  директорлары,  мұғалімдері  мен  мамандары  күш 
көрсетпеу,  кемсітпеушілік,  гендерлік  теңдік,  толеранттылық  және  өзара 
сыйластық  құндылықтарын  басшылыққа  алуы  маңызды.  Мектептегі  зорлық-
зомбылық құрбаны және жазықты болу қаупі жоғары жай-күйі осал балалардың 
(жағдайы төмен, толық емес, кедей отбасылардың балалары, девиантты мінез-
құлықты,  шалғайдағы  ауыл  балалары,  дамуында  мүмкіндігі  шектеулі  балалар 
(оның  ішінде  мүгедек  балалар),  тілдік  және  этникалық  топтардың  балалары, 
мигранттар/оралмандар  отбасының  балалары,  жетім  және  ата-анасының 
қамқорлығынсыз 
қалған 
балалар), 
интернаттық 
мекемелер 
тәрбиеленушілерінің,  сондай-ақ  мектептердегі  қыздарға  қатысты  жыныстық 
және гендерлік зорлық-зомбылық проблемасына зор көңіл бөлу қажет.  
Мектептердегі зорлық-зомбылыққа фактілеріне мониторинг жүргізу керек. 
Мектептегі зорлық-зомбылықтан зардап шеккен балаларды қолдау және әрекет 
ету  механизмдерін  қамтамасыз  ету.  Білім  беру  ұйымдарында  педагогикалық 
ұжым,  балалар  мен  ата-аналардың  қатысуымен  мектептегі  зорлық-
зомбылықтың барлық формаларының алдын алу және жою бойынша түсіндіру 
жұмыстарын  (конференциялар,  акциялар,  дөңгелек  үстелдер,  пікірталастар, 
диспуттар  және  т.б.)  жандандыру.  Мектеп  қызметкерлері,  балалар  мен  ата-
аналар  үшін  зорлық-зомбылықтың  алдын  алу  және  күресу  бойынша 
ақпараттық-насихаттық кампаниялар ұйымдастыру қажет.  
Оқу  жылының  басында  (қыркүйек-қазан  айлары)  оқушылардың 
моральдық-адамгершілік  құндылықтарын  арттыру  үшін  отбасы  мен  мектеп 
тарапынан оларды қоршаған ортаның теріс ықпалынан, жыныстық және өзге де 
зорлық-зомбылық    түрлерінен  қорғауда  қажет  алдын  алу  шаралары 
түсіндірілетін тақырыптық ата-аналар жиналыстарын өткізу қажет. 
Балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында жалпы білім беретін 
мектептерде  оқушылармен  жүйелі  негізде  өзін  өзі  сақтау  ережелері,  бейтаныс 
адамдармен  қарым-қатынас  жасау  біліктіліктері,  моральдық  құндылықтар, 
адамгершілік  бастаулары  және  жыныстық  мәдениетті  дамыту  (жоғары 
сыныптарда) туралы профилактикалық әңгімелер өткізу керек. 
Мұнан  басқа,  психологиялық  қызметтер  іс-әрекетінің  нәтижелілігіне 
мониторинг  жүргізуді  қамтамасыз  ету  және  олардың  қызметін  отбасы  мен 
жасөспірімдер ортасының проблемаларын шешуге бағдарлау қажет. Білім беру 
ұйымдарында  жыныстық  сипаттағы  зорлық  құрбаны  болған  оқушыларды 
анонимді  сауалнама  жүргізу  арқылы  анықтауда  мектеп  психологтары, 
әлеуметтік  педагогтер  мен  медициналық  қызметкерлердің  жұмысын 
жандандыру қажет. 
Тәрбие  жұмысында  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым 
министрінің 2015 жылғы 22 сәуірдегі №227 бұйрығымен бекітілген Тәрбиенің 
тұжырымдамалық негіздерін басшылыққа алу қажет.  
Білім  беру  ұйымдарында  тәрбие  үдерісін  әдіснамалық  қолдау  бойынша 
мұғалімдерге,  сынып  жетекшілеріне,  тәрбиешілер  мен  ата-аналарға  көмек 
ретінде  дайындалған  әдістемелік  ұсыныстар  Академия  сайтына  (
www.nao.kz
).  

22 
 
орналастырылған.  
«Жалпы білім беретін оқу орындарында 2015-2016 оқу жылының басталуы 
туралы»  Қазақстан  Республикасы  Білім  және  ғылым  министрінің  2015  жылғы  
8  маусымдағы  №  364  бұйрығына  сәйкес  2015  жылғы  1  қыркүйекте  барлық 
жалпы  білім  беру  ұйымдарында  Қазақстан  халқы  Ассамблеясының  және 
Қазақстан  Республикасы  Конституциясының  20  жылдығына  арналған 
салтанатты жиын өткізілуі тиіс. 
Осы іс-шараны ұйымдастыру үшін Қазақстан Республикасының Білім күні 
2015  жылғы  1  қыркүйекке  арналған  «Менің  Отаным  –  Қазақстан»  мерекесін 
өткізу тұжырымдамасы әзірленді. 
Білім күні – оқушылардың, ата-аналардың, мұғалімдердің және өзі оқыған 
мектебін  ыстық  көретін  және  есінде  сақтап  жүрген  барлық  адамдардың 
дәстүрлі мерекесі. 
 1  қыркүйек  күні  барлығынан  бұрын  бірініш  сыныпқа  келген  оқушылар 
қуанады.  Өйткені  бұл  күн  олар  үшін  әсерлі  және  есте  қаларлықтай  болып 
саналады. 
Білім күнін өткізуге негіздеме: 

 
Мемлекет басшысының бес институтционалдық реформасын іске асыру 
жөніндегі «100 нақты қадам» Ұлт жоспары;  

 
«Мәңгілік Ел» Ұлттық идеясы; 

 
Барлық  білім  беру  ұйымдарында  оқыту  процесінің  тәрбиелік 
құрамдасын  күшейту  жөніндегі  үлгілік  кешенді  жоспар  (Қазақстан 
Республикасы Үкіметінің 2012 жылғы 29 маусымдағы № 873 қаулысы); 

 
Тәрбиенің тұжырымдамалық негіздері (ҚР БҒМ 2015 жылғы 22 сәуірдегі 
№ 227 бұйрығы). 
Білім  күнінің  мақсаты  –  «100    нақты  қадам»  Ұлт  жоспары  шеңберінде 
білім беру процесіне Мәңгілік Ел құндылықтарын енгізу. 
Білім  күнінің  идеологиялық  және  тәрбиелік  мақсаты  –  қоғамда 
қазақстандық  патриотизм  идеясын  дамыту,  Тәуелсіздік  алғаннан  бергі 
Қазақстанның  жетістіктерін  насихаттау,  басты  құндылықтарды  –  тәуелсіздік, 
бейбітшілік пен келісімді нығайту. 
Еліміздің  мемлекеттік  нышандарына,  дәстүрлеріне,  тарихына,  Қазақстан 
Республикасының Конституциясына деген мақтаныш сезімді ояту және оларға 
құрметпен қарау. 
Білім  күнінің  оқытушылық  және  дамытушылық  мақсаты  –  балалардың 
Отанға деген азаматтық жауапкершілікті сезінуіне ықпал ету.  
Қазақстан 
Республикасы 
Конституциясының, 
Қазақстан 
халқы 
Ассамблеясының  құрылуы  туралы  түсінік  беру,  Қазақстан  халқы  бірлігін 
нығайтудағы олардың маңызын ашу.  
Білім күнінің тақырыбы: «Менің Отаным – Қазақстан». 
Білім күнінің уақыты: 2015 жылғы 1 қыркүйек. 
Білім  күніне  арналған  іс-шараларды  өткізу  мерзімі:  2015  жылғы  25 
тамыздан 5 қыркүйек аралығы. 
Білім  күнінің  мақсатты  топтары:  оқушылар,  мұғалімдер,  ата-аналар, 
педагогикалық еңбек ардагерлері, үкіметтік емес ұйымдар, жергілікті атқарушы 

23 
 
органдар, құқық қорғау органдары, мектептердің басшылары, меценаттар  
Білім беру ұйымдарында өткізілетін іс-шаралар: 
1.  Әрбір  бірінші  сынып  оқушысына  Қазақстан  Республикасы  Президенті 
Н.Ә.  Назарбаевтың  атынан  сыйлық  –  «Менің  отаным  –  Қазақстан»  кітабы 
тапсырылатын «Менің Отаным – Қазақстан» Бірыңғай білім сабағы. 
2. Білім күніне арналған «Менің Отаным – Қазақстан» атты салтанатты сап 
түзеулер,  бірінші  сынып  оқушыларын  Алғашқы  қоңырау  мерекесімен 
құттықтау.  
3.  Бастауыш  сынып  оқушыларына  арналған  «Армысың,  мектебім!»  атты 
мәдени-танымдық  бағдарламалар,  мультипликациялық  фильмдер  немесе 
мектеп өмірі туралы фильмдер көрсету. 
4.  Орта  мектеп  оқушыларына  арналған  театр,  цирктарға  қайырымдылық 
экскурсиялары,  «Мұражайдағы  Білім  күні»  акциялары,  «Ғажайып  ғылымдар 
мектебі» атты мәдени-ойын-сауық бағдарламалары. 
5.  Жоғары  сынып  оқушыларына  арналған  «Болашаққа»  жол  ашатын 
мектеп» зияткерлік және танымдық кештері.  
6.  Ана-аналарға  арналған  «Мектеп  өмірі»,  «Кітап  қала»,  «Мектеп 
қиыншылықтары» және т.б. кітап-көрнекілік көрмелері. 
Бірінші  сынып  оқушыларына  арналған  «Менің  Отаным  –  Қазақстан» 
атты бірінші білім сабағы  
Білім сабағының тақырыбы: «Менің Отаным – Қазақстан». 
2015  жылы  әрбір  бірінші  сынып  оқушысына  Қазақстан  Республикасы 
Президенті  Н.Ә.  Назарбаевтың  атынан  сыйлық  –  «Менің  Отаным  – 

Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   23




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет