"Сөйлемдерді еске сақта" әдістемесі

2. "Сөйлемдерді еске сақта" әдістемесі  
Мағыналық есті бағалау  
Балаға сөйлемдер оқыңыз, мысалы:  
Күзде жаңбыр жауады.  
Балалар ойнағанды жақсы көреді.  
Бақта алма мен алмұрт өседі.  
Аспанда самолет ұшып барады.  
Бала өзінің әжесіне көмектесті  
Баланың  есінде  қалған  сөйлемін  қайталауын  сұраңыз.  Бұл  жерде  ең 
бастысы-әр  сөйлемнің  мағынасын  беру,  сөзбе-сөз  қайталау  міндетті  емес. 
Егер  бірінші  ретте  бала  барлық  сөйлемдерді  қайталай  алмаса,  оларды 
қайтадан оқыңыз.  
3. "Суреттерді еске сақта" әдістемесі 
Қысқамерзімді көру есінің көлемін бағалау  
Балаға  әртүрлі  фигуралар-пішіндер  бейнеленген  суретті  көрсетеді  (13-
сурет),  одан  бұл  суреттерді  мұқият  қарауын  және  фигураларды  еске 
сақтауын сұрайды (олар небәрі 9).  
Бірінші суретті көрсету уақыты 30 секунд.Одан соң бұл суретті баланың 
көз  алдынан  алады  да,  оның  орнына  бірінші  суреттегі  9  пішін  және  тағы 
басқа  6  пішін  бейнеленген  екінші  суретті  (14-  сурет)  көрсетеді.  Баладан 
бірінші суреттегі 9 пішінді көрсетуін сұрайды.  

179 
 
Эксперимент  бала  барлық  пішіндерді  танығанша  жалғасады,  бірақ  1,5 
минуттан ұзақ болмауы керек  
Орта есеппен 6-7 жасар балалар 1 минутта 6-8 пішінге дейін таниды  
 
13-сурет 14-сурет  
4.Жаттанды ес және мағыналы еске сақтау қабілетін бағалау әдістемесі 
Балаға сөздер жұбын оқиды. Олар оны еске сақтауға тылысу керек.  
А сериясы  
ТӘРЕЛКЕ - СОРПА  
ПОШТА - ХАТ  
ҚЫС - ҚАР  
БӨЛКЕ - ҰН  
КАРЫНДАШ - ҚАҒАЗ  
МАШИНА - ЖОЛ  
МУЛЬТФИЛЬМ - ТЕЛЕДИДАР  
ӘРІПТЕР - КІТАП  
ЕТІК - АЯҚ  
БАЛЫҚ - СУ  
Одан соң тек бірінші сөздерді оқиды, ал бала оларға жұп сөздерді атауы 
керек. Дұрыс айтылған сөздер жұбы есептелінеді. Бұл мағыналық естің 
көрсеткіші.  
 

180 
 
 
 
 
 
 
Нәрестелік және ерте сәбилік шақтағы дамудың психологиялық 
ерекшеліктерінің көрінісі 
 
 
 
Бір жастағы баланың дәм сезуі 
 
Мектепке дейінгі шақтағы баланың психикалық процестерінің 
даму ерекшеліктерінің көрінісі 
 
 
 
Бір жастағы баланың қабылдауы 
 

181 
 
 
Мектепке  дейінгі  жастағы  баланың  ақыл  ойының  дамуы 
ерекшеліктерінің көрінісі 
 
             
 
 
Бір жастағы баланың сезім көрінісі 
 
 
Мектепке  дейінгі  жастағы  баланың  іс-әрекетінің  психологиялық 
сипаттамасы және дамыту жолдары ерекшеліктерінің көрінісі