Қазақстан республикасы ғылым және білім министрлігі


Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктер



Pdf көрінісі
бет10/50
Дата02.04.2023
өлшемі425,44 Kb.
#78397
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   50
Байланысты:
Кіріспе аза стан Республикасыны мемлекеттік білім стандарттары

Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктер. Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктердің жалпы 
сипаттамасы. Ӛсімдіктердің құрлық жағдайына бейімделуге байланысты ұлпалар мен 
мүшелердің пайда болуы. Жапырақты - сабақты және талломды ӛсімдіктер. Теллом 
туралы түсінік Морфологияның басты түсініктері: габитус (сырт пішінІ), вегетативті және 
генеративті мүшелер, полярность (қарама-қарсылық), симметрия, аналогиялық және 
гомологиялық мүшелер, корреляция мен редукция, конвергенция, рудимент. 
Ұлпалар. Ұлпалар туралы түсінік. Ӛсімдік ұлпаларын классификациялаудың негізі 


принциптері. Түзуші ұлпалар. Алғашқы және соңғы түзуші ұлпалар. Жабындық, 
ассимиляциялык, қорлық және заттарды ӛткізуші, желдеткіш жүйесінің жалпы 
сипаттамасы. Арқаулык үлпалар (склеренхима, колленхима), ӛткізгіш ұлпалар (ксилема, 
флоэма). Ӛткізгіш ұлпалар элементтерінің эволюциясы, олардың онтогенездік дамуы. 
Талшықты - ӛткізгіш шоқтар. Бӛліп шығарушы ұлпапар: сырткы және ішкі бӛліп 
шығарушы ұлпалар ("безді" түктер, шірнеліктер, гидатодтар, шайырканалдары,
сүтгігенді жолдар). Ұлпалардың негізгі және косалқы қызметтері. 
Вегетативті мүшелердің дамуы мен құрылысы. Ӛсімдіктің тұқымнан дамуы. 
Тұқымның ӛнуіне қажетті жағдайлар. Ӛскіннің қалыптасуы, вегетативті мүшелердің 
дамуы. Ӛркен және ӛркендер жүйесі. Ӛркеннің жалпы сипаттамасы. Ӛркеннің қүрылысы: 
сабақ, жапырақ, буын, буынаралык, бүршік, жапырақтың орналасуы, бекінуі, қысқарған, 
ұзарған ӛркендер және т.б. Ӛркендердің түрлене ӛзгеруі және олардың биологиялық 
маңызы. Ӛркеннің бұтақтануы, бұтақтану типтері, жылдық және элементарды еркендер. 
Ӛркеннің бүйірлік мүшесі - жапырақ. Жапырақтың құрылысы және кызметі. 
Жапырақтың құрамды бӛліктері, жай, күрделі жапырақтар. Қоршаған орта жағдайының 
жапырақ тақтасының анатомиялык құрылысының қалыптасуына әсері. Жапырақтың 
жекелей дамуы (онтогенез). 
Ӛркеннің діңі (осі) - сабақ. Сабақтың сипаттамасы мен қызметі. Шӛптесін ӛсімдіктер 
сабағының алғашқы Және соңғы анатомиялы құрылысы. Ашық тұқымды және жабық 
тұқымды қос жарнақты ағашты ӛсімдіктер сабағының анатомиялық құрылысы және 
жуандауының типтері. Орталық шеңбер (стела) типтері, олардың эволюциясы. 
Тамыр және тамырлар жүйесі. Тамырдың анықтамасы және атқаратын қызметі. 
Атқаратын қызметіне байланысты тамырдың морфологиялық жэне анатомиялық 
құрылысының ерекшеліктері. Тамырдың алғашқы және соңғы анатомиялық құрылысы. 
Тамырлар жүйесі туралы түсінік, тамырдар жүйесінің типтері, мамандануы және оның 
түрлене ӛзгеруі. Микориза.
Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктердің кӛбеюі. Кӛбеюдің жолдары. Жыныссыз кӛбеюі: 
вегетативті және споралар арқылы кӛбеюі. Вегетативті кӛбеюдің жолдары. Жынысты 
кӛбеюі. Тұқым арқылы кӛбеюдің пайда болуы, оның эволюциялық маңызы. Гаметофиті 
және спорофиті басым болып келеді. Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктердің түрлерінің даму 
циклдерінің сипаттамасы. 
Гүлді ӛсімдіктердің генеративті мүшелері. Гүл. Гүлдің шығу тегі туралы теориялар 
және оларға қазіргі таңдағы енгізілген толықтырулар. Гүлдердің формуласы мен 
диаграммасы. 
Аталық жиынтығы - андроцей, шығу тегі және құрылысы. Андроцей типтері (бір-, 
екі-, кӛп ағайынды; екі "мықты" болып шоғырлануы және т.б.). Аталық гаметофиттің 
қүрылысы, микроспорогенез. Палинология ілімі, оның міндетірі. 
Аналыктар жиынтығы – гинецей. Аналықтың құрылысы. Жеміс жапырақтардың 
шығу тегі. Аналық (гинецей) типтері және эволюциясы. Тұқымбүрдің құрылысы және 
пайда болуы. Кіндіктенудің (плацентация) типтері. Мегаспорогенез. Аналық гаметофитгің 
кұрылысы.
Гүлдеу және тозаңдану. Әр түрлі тозандану турлеріне бейімделген тозақдатушы 
агенттер. Ӛздігінен тозаңдануга кедергі жасаушы бейімделгіштер. 
Жабық тұқымды ӛсімдіктергі қосарланып ұрықтанудың маңызы. Тұқымның және 
жемістің қалыптасуы. Дара және қос жарнақты ӛсімдіктер тұқымдарының құрылысы. 
Жемістер, олардың құрылысы мен классификациясы (жеміс серіктерінің құрылысы 
және гинецей типтері бойынша). Тұқымдар мен жемістердің таралуы. Тұқымдар мен 
жемістерді адамнің ӛз қажетіне пайдалануы. 
Гүл шоғыры. Олардың қалыптасуының себептері, гул шоғырларының типтері.
Жоғарғы сатыдағы ӛсімдіктердін әралуандығы. Даму циклінде гаметофиті басым 
жоғаргы сатыдағы споралы ӛсімдіктер. 
Мүк тәрізділер бӛлімі. Мүк тәрізділердің шығу тегі. Бӛлімнің, жалпы 
морфологиялық-анатомиялық сипаттамасы. Даму циклі. Мүк тәрізділердін экологиясы 
мен географиялық таралуы. Мүктердің экологиялық топтары. Мүк тәрізділердің 
практикалық маңызы және табиғаттағы ролі. 
Даму циклінде спорофиттері басым жоғары сатыдағы споралы ӛсімдіктер.


Риниофитгер бӛлімі. Шығу тегі. Жалпы морфологиялық-анатомиялық сипаттамасы. 
Негізгі ӛкілдері. Маңызы. 
Плаун тәрізділер бӛлімі. Шығу тегі. Жалпы морфологиялдық анатомиялық 
ситаттамасы. Кластарға бӛлінуі. Даму циклі. Халық шаруашылығындағы және 
табиғаттағы маңызы. 
Қырықбуын тәрізділер бӛлімі. Жалпы морфологиялық-анатомиялық сипаттамасы. 
Қырықбуындылар класына тән ерекшеліктері. Даму циклы. Спораларының және 
ӛскіншелерінің құрылысының ерекшеліктері. Халық шаруашылығындағы және 
табиғаттағы маңызы. 
Папоротник тәрізділер бӛлімі. Шығу тегі. Жалпы морфологиялық-анатомиялық 
сипаттамасы. Спорангиялар жэне олардьщ дамуы, сорустары, синангилері. Тең- және 
әртүрлі споралылығы. Даму циклі. Сирек кездесетін түрлері. Халық шаруашылығындағы 
және табиғаттағы маңызы. Кластарға бӛлінуі. Папоротник тәрізділердің экологиялық 
топтары. 
Ашық тұқымдылар бӛлімі. Ашық тұқымдылардың шығу тегі. Жалпы 
морфологиялық-анатомиялық сипаттамасы. Стробилдерінің кұрылысының ерекшеліктері. 
Тұкымбүрінің шығу тегі. Ашық тұкымдылардың классификациясы мен филогениясы. 
Таралуы мен экологиясы. Ашық тұқымдылардың халық шаруашылығындағы және 
табиғаттағы маңызы. 
Саговниктер (Цикадопсидалар) класы. Жалпы сипаттамасы. 
Гинкголар 
(Гинкгопсидалар) 
класы. 
Жалпы 
морфологиялық-анатомиялық 
сипаттамасы. Қосқалақты гинкгоның кұрылыстық ерекшелігі. Даму циклі. Тұқымының 
құрылысы. Таралуы. Экологиясы. 
Қылқанжапырақтылар (Пинопсидтер) класы. Жалпы морфологиялық-анатомиялық 
сипаттамасы. Негізгі ӛкілдері. Экологиясы. Шаруашылықтағы маңызы.
Гнетопсидтер класы. Жалпы сипаттаамасы. 
Гүлді немесе жабық тұқымды ӛсімдіктер бӛлімі. Жабық тұқымды ӛсімдіктердің 
шығу тегі. Кӛлемі. Жалпы морфологиялық-анатомиялык сипаттамасы. Жабық тұқымды 
ӛсімдіктер морфологиялық эволюциясының маңызды бағыттары. Таралуы мен 
биосферадағы ролі. Экологиясы. Халық шаруашылығындағы маңызы. Ӛсімдіктердің 
жарыққа, жылуға, ылғалдыққа және топыраққа қатысына қарай экологиялық топтарға 
бӛлінуі. 
Магнолиопсидтер 
немесе 
қосжарнақтылар 
класы. 
Жалпы 
сипаттамасы. 
Лилиопсидтер немесе Дара жарнақтыларға класына қатыстығы. Класс тармақтарына 
бӛлінуі. 
Магнолиягүлділер қатары. Магнолиялар тұқымдасы. Жалпы сипаттамасы. Басты 
ӛкілдері. Географиялық таралуы мен экологиясы. Халық шаруашылығы мен табиғаттағы 
маңызы. 
Тұңғиықгүлділер қатары. Тұңғиықтар тұқымдасы. Жалпы сипаттамасы. Негізгі 
ӛкілдері. Географиялық таралуы мен экологиясы. Сирек кездесетін түрлері. Халық 
шаруашылығы мен табиғаттағы маңызы. 
Сарғалдақгүлділер 
қатары. 
Сарғалдақтар, 
Бӛріқарақаттар 
тұқымдастары. 
Құрылысындағы мамандану және карапайым белгілері. Гүлдерімен жемістерінің 
эволюциясы, биологиялык ерекшеліктері. Отандық флорадағы басты ӛкілдері. 
Географиялық таралуы мен экологиясы. Қазақстанда сирек кездесетін және эндемдік 
түрлері. Ӛсімдіктердің экологиялық топтары, катар ӛкілдерінің халық шаруашылығы мен 
табиғаттағы маңызы. 
Кӛкнәргүлділер қатары. Кӛкнәрілер, Кӛгілдірлер түқымдастары. Құрылысындағы 
мамандану және байырғы қарапайым белгілер. Гүлдерініц эволюциясы, биологиялық 
ерекшеліктері. Географиялық таралуы. Отандық флорадағы басты ӛкілдері. Қатардың 
халық шаруашылыгындағы мен табиғаттағы маңызы. Қазақстанда сирек кездесетін, 
реликті және эндемді түрлері. Ӛсімдіктердің экологиялық топтары. 
Қалампыргүлділер 
қатары. 
Жалпы 
морфолого-анатомиялық 
сипаттамасы. 
Қалампырлар, Алабұталар, Гүлтәрізділер тұқымдастары. Вегетативті мүшелерінің, 
гүлдерінің, жемістерінің кұрылымдық ерекшеліктері. Таралуы мен экологиясы, маңызды 
ӛкілдері. Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. Ӛсімдіктердің 


экологиялық топтары, Адам шаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Шамшатгүлділер қатары. Шамшаттар тұқымдасы. Гүлдері мен гүл шоғырларының 
құрылыстық ерекшелігі. Қазакстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. 
Ӛсімдіктердің экологиялық топтары. Халық шаруашылығындағы және табиғаттағы 
маңызы. 
Қайынгүлділер қатары. Қайындар тұқымдасы. Қатардағы әртүрлі таксономиялық 
жүйелердегі орны. Гүлдері мен гүлшоғырларының Құрылымдық ерекшеліктері. 
Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. Ӛсімдіктердің экологиялық 
топтары. Адам шаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Талгүлділер қатары. Талдар тұқымдасы. Гүлдерінің қүрылыстық ерекшелігі. 
Маңызды ӛкілдері, геофафиялық таралуы. Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және 
эндемді түрлері. Ӛсімдіктердің экологиялық топтары. Адам шаруашылығындағы және 
табиғаттағы маңызы. 
Кеуелгүлділер қатары. Крестгүлділер, Кеуелдер тұқымдастары. Вегетативтік 
мүшелерінің құрылымдық ерекшеліктері, жемістерінің морфологаялық әралуандығы. 
Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. Қатардағы ӛсімдіктердің 
экологиялық топтары. Ауылшаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Қалақайүлділер қатары, Қарағаштар, түлтар, Қалақайлар, Кенепшӛп тұқымдастары. 
Вегетативтік мүшелерінің, гүлдерінің, гүлшоғырларының, жемістерінің құрылымдық 
ерекшеліктері. Маңызды ӛкілдері, географиялық таралуы, экологиялық топтары. 
Ауылшаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Раушангүлділер қатары. Раушандар тұқымдасы. Класстармақтарына бӛлінуі. 
Географилық таралуы. негізгі ӛкілдері. Сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. 
Экологиялық топтары. 
Бұршақгүлділер қатары. Бұршақтар тұқымдасы, тұқымдас тармағына бӛлінуі. 
Гүлдері мен жемістерінің құрылысы. Биологиялық және морфологиялық ерекшеліктері, 
Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді түрлері. Қатардағы ӛсімдіктердің 
экологиялық топтары. Ауылшаруашылығындағы және табиғатгағы маңызы. 
Аралилгүлділер қатары. Шатыршагүлділер, аралиялықтар тұқымдастары. Гүлдері 
мен жемістерінің құрылысы. Анатомо-морфологиялық, биологиялық, биохимиялық 
ерекшеліктері. Маңызды ӛкілдері, географиялық таралуы. Қазақстанда сирек кездесетін, 
реликті және эндемді түрлері. Қатардағы ӛсімдіктердің экологиялық топтары. 
Ауылшаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Алқагүлділер қатары. Алқалар тұқымдасы. Морфологиялық, биологиялық, 
биохимиялық ерекшеліктері. Маңызды ӛкілдері, географиялық таралуы. Қазақстанда 
сирек кездесетін, реликті және эндемді турлері.Тұқымдастағы ӛсімдіктердің экологиялық 
топтары. Ауылшаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 
Ерінгүлділер қатары. Ерінгүлділер тұқымдасы. Гүлдерінің жемістерінің құрылыстық 
ерекшеліктері. Морфологиялык, биологиялық, биохимиялық ерекшеліктері. Маңызды 
ӛкілдері, геофафиялық таралуы. Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және эндемді 
түрлері. Тұқымдастағы ӛсімдіктердің экологиялық топтары. Ауылшаруашылығындағы 
және табиғаттағы маңызы. 
Күрделігүлділер қатары. Күрделігүлділер тұқымдасы. Анатомиялық-морфологиялық 
және биологиялық ерекшелІктері. ГүлдерінІң, гүл шоғырларының, жемістерінің 
құрылысы. Тұқымдас тармағына бӛлінуі. Қазақстан флорасындағы негізгі ӛкілдері, 
географиялық таралуы, экологиялық топтары. Қазақстанда сирек кездесетін, реликті және 
эндемді түрлері. Қатар ӛкілдерінің адам ӛміріндегі және табиғаттағы маңызы. 
Лилиопсидтер немесе дара жарнақтылар класы. Жалпы сипаттамасы.
Лалагүлділер қатары. Құртқашаштар, лалалар тұқымдастары. Морфологиялық және 
экологиялық ерекшеліктері. Маңызды ӛкілдері, таралуы. Қазақстанда сирек кездесетін 
және эндемдік түрлері. Қатардың экологиялық топтары. Ауылшаруашылығындагы және 
табиғаттағы маңызы. 
Амарилсгүлділер қатары. Жуалар, Амарилистер тұқымдастары. Морфологиялық 
және экологиялық ерекшеліктері. Гүлдерінің құрылысы, маңызды ӛкілдері, таралуы. 
Қазақстандағы сирек кездесетін және эндемдік түрлері, қатардағы экологиялық топтары. 
Ауылшаруашылығындағы және табиғаттагы маңызы. 


Қонырбасгүлділер қатары. Астық тұқымдасы. Вегетативті мүшелерінің, гүлдерінің, 
гүл шоғырларының құрылысы. Морфологиялық, анатомиялык және биологиялык 
ерекшелІктері. Тұқымдас тармағына бӛлінуі, таралуы. Қазақстандағы сирек кездесетін 
және 
эндемдік 
түрлері, 
қатардағы 
ӛсімдіктердің 
экологиялық 
топтары. 
Ауылшаруашылығындағы және табиғаттағы маңызы. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   50




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет