Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы к. Ж. Төребаева, М. Н. Есенғұлова психологиялық-педагогикалық диагностика


Қарапайым жəне күрделі қабілеттер



Pdf көрінісі
бет46/215
Дата06.01.2022
өлшемі20,84 Mb.
#13450
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   215
Қарапайым жəне күрделі қабілеттер
Қабілеттер
Қарапайым
Күрделі
Жалпы
Барлық  адамдарға  тəн  қабі-
леттердің  психикалық  бейне-
сінің негізгі формалары: түйсік, 
қабылдау, есте сақтау, эмоцияға 
берілу, ойлау.
Жалпы  адамдардың  əр  түрлі 
іс-əрекетіне  сай  қабілеттілік 
деңгейі;  ойын,  оқу,еңбек, 
қарым-қатынас.
Арнайы 
Барлық  адамдарға  тəн  емес 
ерекшеліктер;  əуенді  есту,  нақты 
көз мөлшер, қайсарлық, мағынасы 
бойынша есте сақтау.
Барлық  адамдарға  тəн  емес 
қасиеттер;  кəсіби,  специфи-
калық, ерекше.
Жеке  адамның  қандай  да  бір  іс-əрекетте  жетістікке  жету 
деңгейін қабілеттілік өлшемі деп білеміз. Мысалы, аз күш жұмсау, 
шапшаңдық. Егер адамдардың іс-əрекеттегі жетістіктері бірдей болса, 
олардың іс-əрекетте жету тəсілдері ескеріледі. Қолайлы тəсілдермен 
жетістіктерге  жете  аламыз.  Қабілеттілік  білімді  игеру,  дағдымен 


110
икемділікті қалыптастыру жетістіктермен сипатталады. Жеке адамға 
арнайы  жəне  жалпы  қабілеттіліктер  тесттері  қолданылады  (интел-
лект тесті). Арнайы қабілеттіліктердің тесті белгілі іс-əрекет түріне 
байланысты кəсіби таңдау жəне бағдар саласындағы міндеттерді ше-
шуге бағытталған. 
Психология ғылымында арнайы қабілеттердің екі топтамасы болады.
1) психикалық функциялар түрі бойынша (моторлы, сенсорлы).
2)  іс-əрекет  түрлеріне  байланысты  (техникалық  жəне  кəсіптік, 
яғни белгілі мамандыққа сəйкес артисттік, көркемдік жəне т.б.).


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   215




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет