Гликогеннің ыдырауы.
Гликолиз гликогеннен басталса, про-
цесс гликогенолиз деп аталады.
Глюкозаның қандағы концентрациясының сəл болса да
төмендеуі немесе бұлшықеттердің активті жұмыс істеуі бауыр-
дағы гликогеннің ыдырауына себеп болады. Гликогеннің ыды-
рауына қатысатын бірінші жəне ең маңызды фермент гликоген-
фосфорилаза.
Гликогеннің ыдырау реакцияларының схемасын төмендегідей
етіп көрсетуге болады:
гликогенфосфорилаза
Гликоген (n) + Н
3
РО
4
глю-1-фосфат+
мутаза
глю-6-фосфат
фруктоза – 6-фосфат
фруктозо – 1,6-дифосфат
дигидрооксиацетон-3-фосфат
глицеральдегид-3-фосфат
229
І. «Тізбекті» тестті орындаңыз:
1.1. Аэробты гликолизде субстратты фосфорилдеу реакциясын ката-
лиздейтін фермент:
А) глюкокиназа
Ə) фосфофруктокиназа
Б) фосфотриоизомераза
В) пируваткиназа
Г) изомераза
1.2. Бұл фермент мына реакцияға қатысады:
А) пируват ↔ лактат
Ə) фосфоенолпируват → пируват
Б) α-фосфоглицерат ↔ фосфоенолпируват
В) пируват → ацетил-КоА
Г) лактат-ацетил-КоА
1.3. Осы реакцияның өнімі төменде көрсетілген ферменттің субстраты
болады:
А) лактатдегидрогеназа
Ə) пируватдегидрогеназды ферменттер жиынтығы
Б) пируваткиназа
В) альдолаза
Г) гликокиназа
1.4. Реакция нəтижесінде түзіледі:
А) лактат
Ə) оксалоацетат
Б) ацетилКоА
В) глицеральдегидфосфат
Г) пируват
1.5. Бұл затты пайдаланады:
А) гликолизде
Ə) гликоген синтезінде
Б) глюкоза синтезінде
В) үш карбон қышқылы циклінде (ҮКЦ)
Г) глюконеогенезде
ІІ. «Тізбекті» тапсырманы орындаңыз:
2.1. Ұзақ мерзімді аштықтан кейін қанда мына заттың концентрациясы
өседі:
А) глюкоза
Ə) инсулин
230
Б) глюкагон
В) пируват
Г) гликоген
2.2. Бауырда бұл зат аралық өнім арқылы əсер етеді:
А) каталитикалық рецептор арқылы
Ə) ядролық рецептор арқылы
Б) мембраналық рецептор арқылы
В) α-рецептор арқылы
Г) β-рецептор арқылы
2.3. Рецептормен əрекеттесуі нəтижесінде:
А) протеинкиназа - С-ның активтілігі төмендейді
Ə) протеинкиназа - А-ның активтілігі өседі
Б) фосфолипазаның активтілігі артады
В) протеинкиназа - А-ның қызметі тежеледі
Г) фосфолипазаның активтілігі тежеледі
2.4. Бұл фермент активтілігінің өзгеруі:
А) субстратты фосфорилдеу реакциясын тездетеді
Ə) бифункционалды ферменттің фосфорилдену реакция
жылдамдығын өсіреді
Б) 2,6-фруктозо-бифосфаттың дефосфорилдену реакциясын тездетеді
В) фруктозо-6-фосфаттың түзілуін катализдейді
Г) фруктозо-6-фосфаттың түзілуін тежейді
2.5. Реакция нəтижесінде:
А) пируваткиназа активтелінеді
Ə) глюкокиназаның активтілігі өседі
Б) бифункционалды фермент киназалық активтік білдіреді
В) бифункционалды фермент дефосфорилдеу реакциясын
катализдейді
Г) бифункционалды фермент қызметі тежеледі
2.6. Бұл процесс нəтижесінде мөлшері төмендейді:
А) ацетил-КоА
Ə) глюкозаның
Б) фруктоза – 2,6-дифосфаттың
В) фруктозо-1,6-дифосфаттың
Г) гликогеннің
|