Қазақстан республикасы жоғары оқу орындарының Қауымдастығы с. Қ. Тұртабаев
жүктеу/скачать 1,75 Mb. Pdf көрінісі
|
| 8
І. АҒЗАЛАРДЫҢ ХИМИЯЛЫҚ ҚҰРАМЫ Жердің биомассасын құрайтын ағзаларда Д. И. Менделе- ев таблицасының 70-тен астам элементтері табылған. Оттегі, көміртегі, сутегі, азот, кальций, фосфор, калий, күкірт, хлор, натрий, магний, мырыш, темір, йод, мыс, молибден, ко- бальт, селен элементтері тірі ағзада үнемі кездеседі. Олар тірі ағза жасушасының негізін қалайтын қосылыстар: белоктар, көмірсулар, нуклеин қышқылдары, липидтер, ферменттер, гор- мондар мен витаминдер құрамында болады. Сандық мөлшеріне қарай ағзадағы элементтер 4 топқа бөлінеді: І-топ –макробиогенді элементтер: - оттегі, көміртегі, азот жəне сутегі, олардың ағзадағы мөлшері 1%-дан жоғары. ІІ-топ – олигобиогенді элементтер – кальций, фосфор, ка- лий, хлор, күкірт, магний, темір. Ағзадағы мөлшері – 0,01%-дан жоғары. ІІІ-топ – микробиогенді элементтер – мырыш, марганец, ко- бальт, мыс, бром, йод, молибден, т.б. бұл элементтер мөлшері 0,001% - 0,000001% аралығында. ІV-топ – ультробиогенді элементтер – литий, кремний, қалайы, кадмий, селен, титан, ванадий, хром, никель, сынап, алтын, жəне т.б. Ағзадағы мөлшері 0,000001%-дан аспайды (1-кесте). жүктеу/скачать 1,75 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|