Қазақстан Республикасы Мəдениет жəне ақпарат министрлігі Тіл комитетінің тапсырысы бойынша
ТЕМА тақырып theme, topic ТЕМАТИКА
жүктеу/скачать 1,14 Mb. Pdf көрінісі
|
| ТЕМА
тақырып theme, topic ТЕМАТИКА тақырыптама research area, subjects, themes, subject matter ТЕМНО-КОРИЧНЕВЫЙ қара қоңыр dark-brown, umber ТЕМНО-КРАСНЫЙ қоңыр қызыл dark-red ТЕМНЫЙ ЦВЕТ (о мякиши хлеба) қоңырқай (нанның ішкі түсі) dark colour ТЕМПЕРАТУРА 1. температура; 2. дене қызуы (қызым, қызымы) 1. temperature; 2. fever ТЕМПЕРАТУРА ПЛАВЛЕНИЯ балқу температурасы point of fusion, fusion temperature, melting temperature ТЕМПЕРАТУРА ТЕЛА дене қызымы (қызуы) body temperature ТЕНДЕНЦИЯ үрдіс bias, determination, inclination, tendency, trend ТЕНЕЗМ тенезм, күшену, күшеніс (үлкен дəретке отырғысы келген сезім, еріксіз күшену) tenesmus (the straining, especially ineffectual and painful straining at stool or urination) ТЕПЛИЦА жылыжай hothouse, conservatory ТЕПЛОВАЯ ОБРАБОТКА ыстықпен өңдеу heat treatment ТЕПЛОВОЙ РЕЖИМ жылу тəртібі thermal conditions, heat regime ТЕПЛОВОЙ УДАР ыстық өту, ыстық соғу heat stroke, thermal shock ТЕПЛОЕМКОСТЬ жылу сыйымдылығы heat [thermal] capacity ТЕПЛОИЗОЛЯЦИЯ жылуды оқшаулау heat [thermal] insulation ТЕПЛООБМЕН жылу алмасуы heat exchange ТЕПЛООТДАЧА жылу шығындау emission of heat ТЕПЛЫЙ жылы warm, calid 186 ТЕРКА үккіш fl oat, grate, long fl oat ТЕРМИЧЕСКАЯ ОБРАБОТКА термиялық өңдеу heat treatment, thermal treatment ТЕРМИЧЕСКОЕ ОКИСЛЕНИЕ ЖИРОВ майлардың шыжғырудан тотығуы thermal oxidation of fats ТЕРМОЛАБИЛЬНЫЙ ыстыққа төзімсіз thermolabile ТЕРМОМЕТРИЯ жылылықты өлшеу, қызуын өлшеу thermometry ТЕРМОСТАБИЛЬНОСТЬ ыстыққа төзімділік thermal stability ТЕРН (тернослив, слива ко- лючая) шомырт, тікенді қараөрік blackthorn ТЕРПКИЙ, ТЕРПКИЙ ВКУС ауыз қуыратын, ауызды қуыратын қышқыл дəм astringent, rough, tart (taste) ТЕРПУГ егеу балық greenling, rock trout ТЕРРИТОРИЯ территория; 1. аумақ (көлем, мөлшер); 2. аймақ (айнала, маңай, төңірек), аудан, жер 1. territory; 2. country, domain, land ~ двора аула маңайы, аула жері ~ yard; courtyard; area ТЕРТЫЙ үгілген, үккіштен өткен grated ТЕСТО қамыр dough, pastry, paste ~ дрожжевое ашытқылық қамыр ~ yeasty (yeast) ~ заварное қайнақты қамыр (қайнақ суға, қайнап тұрған кілегейге немесе ыстық сүтке иленген қамыр) ~ scalded (brewing) (the dough made partly or fully of fl our and boiled hot water or milk) ~ мяса по казахски жайма, еттің наны, іңкəл, қамыр ~ besbarmak (national kazakh dish – boiled mutton with noodles) ~ песочное үгілме қамыр ~ sugar pastry ~ сдобное пресное тұщы майқоспа қамыр ~ fancy (short) unleavened dough ТЕСТОМЕШАЛКА қамырилеуіш kneader ТЕХНИКА БЕЗОПАСНОСТИ қауіпсіздік ережелері, қауіпсіздік техникасы safety engineering, accident prevention ТЕХНИЧЕСКАЯ ХАРАКТЕ- РИСТИКА техникалық сипаттама technical feature ТЕХНОЛОГИЧЕСКАЯ ЛИНИЯ технология желісі processing line ТЕХНОЛОГИЧЕСКИЙ ПРО- ЦЕСС технологиялық үдеріс, техноло- гиялық процесс engineering procedure, engineering process, manufacturing method ТЕХНОЛОГИЧЕСКОЕ ОБОРУ- ДОВАНИЕ технологиялық жабдықтар manufacturing equipment ТЕЧЕНИЕ БОЛЕЗНИ ауру ағымы, ауру барысы clinical course ~ острое жіті ~ acute ТИАМИН тиамин (вит. В 1 ) thiamine ТИП түр, үлгі, тип type, kind, sort, style ТИПОВОЙ ПРОЕКТ жалпылама (типті) жоба, үлгідегі жоба standard design, type plan, type design ТИТЕСТЕР шайсарапшы (шайдің дəмін сарап- таушы) teataster 187 ТКАНЬ 1. тін (мед); 2. мата 1. tissue; 2. cloth, fabric, material, staple ТМИН зере, зире caraway, cumin ТОВАР тауар goods, ware ТОВАРНАЯ ЦЕННОСТЬ тауар құндылығы product value ТОВАРНОЕ СОСЕДСТВО тауар көршілестігі (тағамдық өнімнің бір жерде қатарлас сақ- талуы) commodity vicinity ТОК 1. қырман; 2. электр ағымы 1. barn-fl oor; 2. power, current ТОКОФЕРОЛЫ токоферолдар tocopherols ТОКСИГЕННОСТЬ уыттектілік toxigenicity ТОКСИГЕННЫЕ БАКТЕРИИ уыттекті бактериялар toxigenic bacteria ТОКСИКОЗ БЕРЕМЕННОСТИ жүктілік токсикозы, жүктілік уыты toxicosis of pregnancy ТОКСИКОИНФЕКЦИИ уытты жұқпалар toxicoinfections ТОКСИКОМАНИЯ уытқұмарлық, токсикомания toxicomania ТОКСИН уыт, токсин toxin ТОКСИЧЕСКАЯ ДИСПЕПСИЯ уыттық диспепсия, уланудан іш бұзылу toxic dyspepsia, diarrhea with toxic symptoms ТОКСИЧЕСКИЕ ЭЛЕМЕНТЫ уытты элементтер toxic elements ТОКСИЧНОСТЬ уыттылық toxility, toxicity ТОЛОКНО талқан oat fl our ТОЛОЧЬ В СТУПЕ келіге салып түю pestle ТОЛСТОЛОБИК дөңмаңдай (балық) silver carp ТОЛЧЕНОЕ ПШЕНО түйілген тары beaten millet, grinded millet, pounded millet ТОМАТ қызанақ tomato ТОМАТНЫЙ СОК қызанақ шырыны tomato juice ТОМЛЕНИЕ баяу бұқтырып пісіру (тандыр пеште біркелкі ыстықта ұзақ уақыт баяу бұқтырып пісіру) stewing, soaking (the cooking of any dish by prolonged stewing at a relatively low temperature simmered, not boiled f.e in the tandyr oven) ТОМОЖНЯ кеден custom ТОНЗИЛЛИТ тонзиллит (бадамша бездің қабынуы) tonsillitis (the infl amma- tion of tonsils) ТОНИЗИРУЮЩИЙ сергіткіш, сергітетін tonic ТОНИЗИРУЮЩИЙ НАПИТОК сергітетін сусын energy drink ТОНУС тонус, ширақтық, күш, қуат, қуат- ты лық (бұлшықеттер мен нерв жүйе ле рінің физиологиялық күш- қуаты, ширақтығы) tonus, tonicity (the constant condition of nerves’ centers’ excitement and prolonged tension of muscles) ТОПКА оттық burner, fi ring, furnace, hearth ТОПЛЕНОЕ қорытылған, еріткен, тортасы айырылған, піскен melted ~ масло қорытылған май melted butter 188 ТОПЛЕНОЕ СЛИВОЧНОЕ МАСЛО қорытылған сарымай (тортасыз сарымай, тортасынан айырылған сарымай) melted butter (it is prepared by the water evaporation and removing of hard particles of milk from the butter ) ТОПЛЕНЫЙ ЖИР қорытылған май (тоңмай) rendered fat (stock) ТОРГОВАЯ СЕТЬ сауда жүйесі distribution network ТОРГОВАЯ ТОЧКА сауда орны sales outlet, point-of-sale ТОРГОВЛЯ сауда trade, commerce ТОРГОВЫЕ ПОМЕЩЕНИЯ сауда бөлмелері commercial premises ТОРГОВЫЙ ЗАЛ сауда залы sales area, shop fl oor ТОРМОЖЕНИЕ тежеу, тежелу inhibition ТОЧЕЧНЫЕ КРОВОИЗ- ЛИЯНИЯ нүктеленіп қанталаған, нүктеленіп қанталау point haemorrhage ТОЧКИ ВОДОЗАБОРА су алатын жерлер places of water intake ТОШНОТА жүрек айну nausea, sickness ТОЩАЯ КИШКА ашішек empty intestine, jejunum ТОЩЕЕ МЯСО арық ет lean meat ТОЩИЙ арықтаған, аш, құнарсыз, семіз емес barren, lean, scraggy ТРАВМА жарақат, зақым trauma, injury ТРАВМАТИЗМ жарақаттанушылық, зақымдану- шылық, травматизм traumatism ТРАДИЦИЯ дəстүр tradition, habit ТРАНЗИТНЫЕ СКЛАДЫ транзит қоймалары transient depositary ТРАНЗИТОРНЫЙ өткінші transient ТРАНСПОРТ 1. көлік; 2. тасымалдау, жүк тасу 1. transport, car, carriage; 2. truck ~ гужевой жегін көлік ~ cartage ~ железнодорожный теміржол тасымалы ~ railway ~ пищевых веществ тағамдық заттектер тасымалы ~ of food products ТРАНСПОРТАБЕЛЬНЫЙ тасымалдауға болатын transportable ТРАНСПОРТИРОВКА тасымалдау, тасу carriage, carrying, conveyance ТРАНСПОРТНАЯ ФУНКЦИЯ тасымалдау функциясы transport-cargo function ТРАНСПОРТНЫЕ НАКЛАД- НЫЕ жүк құжаттамасы motor waybills, consign- ment notes ТРАНСПОРТНЫЕ СРЕДСТВА тасымалдау құралдары, жүк тасу құралдары means of transport ТРАП баспалдақ, басқыш, трап ladder, steps ТРАПЕЗА тамақ, тамақ ішу, тамақтану a meal ТРАХЕЯ кеңірдек trachea ТРЕБОВАНИЕ талап call, claim, claiming, demand, request, require- ment, requisition ТРЕБОВАНИЯ К ПЕРСОНАЛУ жұмысшыларға қойылатын талаптар requirements towards staff ТРЕБУЕМЫЙ ВОЗДУХО- ОБМЕН ауа алмасуының қажетті мөлшері needed air exchange, required air exchange 189 ТРЕЗВОСТЬ салауаттылық soberness ТРЕЗВЫЙ ОБРАЗ ЖИЗНИ салауатты өмір сүру temperance, abstinence ТРЕМАТОДОЗ терматодоз (трематод құрты қоздыратын инвазиялық кесел) trematodosis (the conta- gious disease caused by invasive parasites) ТРЕМОР діріл tremor ТРЕНОГА 1. мосы, ұштаған; 2. ошақ, темір ошақ, мосы 1. tripod; 2. shear legs, shearlegs ТРЕСКА нəлім (балық) cod; bank cod (fi sh) ~ жареная қуырылған нəлім ~ fried ~ печеная тандырға пісірген нəлім ~ baked ТРЕУГОЛЬНОЕ КЛЕЙМО үшбұрышты таңба (мөр) triangular brand (seal) ТРЕХРАЗОВОЕ ПИТАНИЕ үш мезгіл тамақтандыру three meals a day ТРЕЩИНА жарық, жарықшақ, сызат crack, split; cleft, fi ssure; chap ~ заднего прохода айналшықтың сызаты, анус сызаты ~ anal fi ssure, fi ssure-in- ano ТРИГГЕР шүріппе trigger ТРИГЛИЦЕРИДЕМИЯ триглицеридемия (қанда три- глицеридтер көбеюі) triglyceridemia (triglycerides’ increasing in blood) ТРИПСИН трипсин (ұйқыбездің ферменті) tripsin (the enzyme of pacreas gland) ТРИХИНЕЛЛЕЗ трихинеллез (тоғышар жұмыр құрт қоздыратын инвазиялық кесел) trichinosis, trichiniasis (the invasion disease of humans and animals caused by trichina) ТРОМБ қанұйынды, қанқатпа, тромб thromb, thrombus ТРОСТНИКОВЫЙ САХАР құрақ қанты cane sugar ТРУБА құбыр, түтік, мұржа, керней, тұрба tube, duct; pipe ~ вентиляционная желдеткіш мұржа ~ ventilation ~ водопроводная суқұбыр ~ water ~ вытяжная ауа шығарғыш мұржа ~ exhaust ~ дымовая түтін кернейі, түтін мұржасы ~ chimney, tewel ТРУД УМСТВЕННЫЙ ой еңбегі intellectual (brain) work ТРУД ФИЗИЧЕСКИЙ дене еңбегі manual labour ТРУДНООТДЕЛИМЫЕ ПРИ- МЕСИ қиын ажыратылатын араласпалар diffi cult-to-separate admixture, hardly separable admixture (impurity, foreign substance) ТРУДОСПОСОБНОСТЬ еңбекке жарамдылық, еңбекке қабілеттілік work capacity ТРУП мүрде, мəйіт dead body; corpse ~ животных өлексе, өлімтік ~ carcass ТРЮФЕЛЬ (грибы) жерқұлақ truffl e (mushrooms) ТУАЛЕТ 1. дəретхана, əжетхана; 2. тазалау 1. toilet; lavatory; water closet; loo; bathroom; 2. make one’s toilet 190 ~ полости рта ауызды тазалау ~ of oral cavity (mouth cavity) ~ туши ұшаны тазалау ~ of carcass ~ утренний таңертеңгі тазарыну (жуыну, беті- қолын жуу) ~ morning toilet ТУБЕРКУЛЕЗ туберкулез tuberculosis ТУГОПЛАВКИЕ ЖИРЫ баяу балқитын майлар, баяу еритін майлар (жоғары температурада еритін майлар) refractory fats ТУЗЛУК тұздық concentrated brine ТУЧНОСТЬ 1. толықтық, семіздік, жуандық, тығыздық; 2. құнарлылық fatness; obesity, adiposis ТУЧНЫЕ ЛЮДИ толық адамдар obese people ТУША ұша (сойылған малдың терісі, бас- сирағы, ішек-қарыны, өкпе-бауыры- нан басқа бөлігі) skin, hide, fell, carcass (the slaughtered animal which skin, head, legs, fat and internals are removed) ТУШЕНИЕ өз сөліне бұқтыру stewing, braising ТУШЕНКА бұқтырма tinned stewed meat; canned stewed meat ТУШЕНЫЙ бұқтырылған stewed, braised ТУШКА РЫБЫ балық ұшашығы carcass of fi sh ТЩАТЕЛЬНОЕ ПРОМЫВА- НИЕ мұқият жуу careful (thorough) washing ТЩАТЕЛЬНЫЙ мұқиятты careful, thorough, accurate ТЫКВА асқабақ, кəуе pumpkin, gourd ТЫКВИНА 1. асқабақтың шопағы, асқабақтың ұрығы; 2. асқабаққа ұқсастар pepo ТЮБИК сықпалы сауыт, сықпасауыт, сықпатүтік tube ТЮЛЕНИНА итбалық еті meat of seal ТЮЛЕНЬ итбалық, түлен seal ТЯГУЧАЯ БОЛЕЗНЬ ХЛЕБА нанның сағызғақ ауруы ductile (stringy, tenaci- ous), bread’s disease ТЯЖЕЛЫЕ МЕТАЛЛЫ ауыр металдар heavy metals ТЯЖЕЛЫЙ ФИЗИЧЕСКИЙ ТРУД қара жұмыс, ауыр жұмыс rough labour ТЯЖЕСТЬ ТРУДА еңбек ауырлығы labour roughness У УБЕЖИЩЕ баспана refuge, asylum; sanctuary УБОЙ сою, мал сою, killing, slaughter УБОРКА жинау, ору, жинастыру, жуып- сыпыру clean, cleaning, retraction, cleaning-up, cleanup, harvest, gathering УБОРНАЯ дəретхана, əжетхана water-closet, water closet 191 УБОРОЧНЫЙ ИНВЕНТАРЬ сыпыру бұйымдары, тазарту бұйымдары harvesting agricultural implements УБОРЩИЦА үй сыпырушы cleaner; janitor; charwo- man, charlady УВАРЕННЫЙ 1. шулыққан, суалған; 2. елжіреп піскен, əбден піскен 1. boiled away; 2. cooked down УВАРИТЬ 1. суалдыру, шулықтыру (көп қай- на тып суын азайту); 2. езілте пісіру 1. be thoroughly cooked; (to decrease the volume of the water by boiling;) 2. boil away, cook down УВЛАЖНЕНИЕ ылғалдану, сулану moistening, damp(en)ing, wetting; humidifi cation УВЛАЖНИТЕЛЬ ылғалдағыш damper, humectant, humidifi er УГАРНЫЙ ГАЗ иіс газы carbon monoxide УГЛЕВАНИЕ ВОДЫ суды көмірлеу (көмір қосып та- зарту) (the method of natural water processing at its clearing with addition of the activated coal to it) УГЛЕВОДИСТЫЕ ИЗДЕЛИЯ көмірсулы өнімдер carbohydrate products УГЛЕВОДОРОДЫ көмірсутектер hydrocarbon УГЛЕВОДЫ көмірсулар carbohydrates ~ простые қарапайым көмірсулар ~ simple ~ сложные күрделі көмірсулар ~ complex (complicated) УГЛЕКИСЛЫЙ ГАЗ көмірқышқылды газ carbon dioxide УГЛЕРОД көміртек carbon УГОРЬ жыланбалық eel, grig УГРИ безеу, безеулер eels, acne УДАЛЕНИЕ ВНУТРЕННОС- ТЕЙ ішек-қарнын алып тастау, ақтар- малау deletion of interiorities УДЕЛЬНЫЙ ВЕС меншікті салмақ, үлесі specifi c penalty, specifi c gravity УДОБОВАРИМОСТЬ жеңілқорытымдылық, тезқорытым- дылығы digestion, digestibility УДОБОВАРИМЫЙ жеңіл қорытылатын digestible УДОБРЕНИЕ тыңайтқыш fertilization, fertilizer, manure УДОВЛЕТВОРЕНИЕ қанағаттану, қанағаттандыру redress, satisfaction ~ вкусовых привычек дəм талғамын қанағаттандыру ~ taste habits УДОВЛЕТВОРЕНИЕ ПОТРЕБ- НОСТИ ОРГАНИЗМА организмнің мұқтаждығын қанағаттандыру satisfaction of organism’s needs; need reduction of organism УДОВЛЕТВОРИТЕЛЬНЫЙ қанағаттанарлық satisfactory УДОВОЛЬСТВИЕ айыз, айызы қану pleasure, delight УДОЙ сауым сүт yield of milk, milking УЖИН кешкі ас, кештік ас dinner; supper УКАЗАНИЕ 1. нұсқау; 2. көрсету, жөн сілтеу, назарын аударту, ескерту 1. indication; 2. to pay attention УКАЗАТЕЛЬ сілтеме index 192 УКЛОН 1. түйетайлы (түйетайлылау); 2. бағыт, бейім 1. slope; 2. direction УКРЕПЛЯЮЩЕЕ ДЕЙСТВИЕ əлдендіргіш əсер fortify effect, restorative action УКРОП аскөк, ораздық dill УКСУС сірке суы, сірке vinegar УКСУСНАЯ КИСЛОТА сірке қышқылы acetic acid УКСУСНИЦА сіркесауыт vinegar cruet УКСУСНОКИСЛЫЙ сіркеқышқылды acetic, acetous УКУПОРОЧНЫЙ тығындайтын closure, capping, closing ~ материал тығын материалы ~ material УЛЕЙ ара ұясы, бал ара ұясы, омарта beehive УЛУЧШЕНИЕ жақсару, жақсарту, тəуір болу, жағдай жақсаруы improvement ~ вкуса дəмін жақсарту, дəмін кіргізу ~ taste improvement ~ состояния тəуір болу, жағдай жақсаруы ~ condition, amelioration УЛЬТРАВЫСОКОЧАСТОТ- НЫЕ ТОКИ ультражоғарғы жиіліктік токтар (ағымдар) ultrahighfrequency power УМЕРЕННЫЙ орташа, біркелкі, біртоға, нысапты moderate УМСТВЕННЫЙ ТРУД ой еңбегі intellectual labour УМЫВАЛЬНАЯ қол жуғыш washroom УМЫВАЛЬНЫЕ ПОМЕЩЕНИЯ қол жуатын бөлмелер washroom, lavatory УМЯГЧЕНИЕ ВОДЫ суды тұщыту water softening УМЯГЧИТЕЛИ жұмсартқыштар softeners УНИВЕРСАЛ əмбебап universalist, versatile person; jack of all trades УНИВЕРСАЛЬНЫЙ əмбебап universal, all-purpose УНИФИЦИРОВАННЫЙ біріңғайланған, біркелкіленген, жүйеленген unifi ed, uniform, single УНИЧТОЖЕНИЕ СЖИГА- НИЕМ өртеп жіберіп жою, өртеп жою fi re destruction, burning deletion УНИЧТОЖЕНИЕ ПАРТИИ- ПРОДУКТОВ өнім тобын жою food destruction УПАДОК СИЛ əлі кету, əлсіреу, əлсіздік breakdown, regression, cochexcy, collaps, prost- ration УПАКОВАННЫЙ қапталған, буып түйілген, оралған packaged, packed, bund- led УПАКОВКА 1. буып-түю, буу, түю, орау, байлау, қаптау; 2. қаптама, сырт қабы, қабы 1. pack (up); 2. packing УПАКОВОЧНЫЕ МАТЕ- РИАЛЫ буып-түю материалдары packaging materials УПАРИТЬ буландыру evaporate; steam; soften, by steam УПЕК ХЛЕБА 1. нанның кемуі (пісіргенде қамыр- дың кеміп шығуы); 2. нанның қа- баруы (жақсы көтерілген нан) 1. baking loss (weight decreasing of the baked bread in comparison with weight of the dough put in the furnace); 2. oven loss (well risen bread) 193 УПЕРИЗАЦИЯ МОЛОКА (УЛЬ- ТРАПАСТЕРИЗАЦИЯ) ыстық бумен стерильдеу (ультра- пастерлеу) ultrapasterization УПИТАННОСТЬ қоңдылық fatness УПЛОТНЕНИЕ нығыздау, тығыздау; тығыз болып тұрған жері closure, compacting, com- paction, compression, con- densation, consolidation УПОТРЕБЛЕНИЕ қолдану, қабылдау, тұтыну usage, use УПРУГОСТЬ серпімділік, шымырлығы, тығыздығы, қаттылығы ductility, elasticity, resi- lience, resiliency, rigidity, spring, springiness УРОВЕНЬ деңгей level ~ жизни тұрмыс деңгейі ~ of life, living standard ~ заболеваемости аурушаңдық деңгейі (аурушаңдығы) ~ of illness, morbidity level ~ здоровья денсаулық деңгейі ~ of health ~ качества продукции өнім сапасының деңгейі (сапалылығы) ~ of performance ~ клеточный жасушалық деңгей ~ cellular ~ молекулярный молекулалық деңгей ~ molecular ~ органный ағзалық деңгей ~ organ ~ тканевой тіндік деңгей ~ tissue ~ целостного организма бүтін организмдік деңгей ~ of consistent organism УРОДСТВО кемтарлық malformation УРОН шығын, зиян, залал damage, loss УРЮК (целые засушенные плоды абрикоса с косточкой) өрік dried apricot(s) УСАЧ қаяз, сүген (балық) barbel (fi sh) УСВАИВАТЬ сіңіру digest, assimilate УСВОЕНИЕ 1. сіңіру, сіңірілу; 2. ұғып алу, игеріп кету 1. adoption; 2. understand, learning УСВОЯЕМОСТЬ сіңірімділік, жұғымдылық assimilability УСВОЯЕМЫЕ ВЕЩЕСТВА сіңірілгіш заттектер digestible substances, adoptial matter УСИЛЕНИЕ СЕКРЕЦИИ сөл шығуын күшейту, сөл өндірілуі- нің күшейуі amplifi cation of secretion УСИЛИТЕЛИ (“ОЖИВИ- ТЕЛИ”) ВКУСА табиғи дəмділігін күшейткіштер, дəмкүшейткіштер taste amplifi ers УСКОРИТЕЛИ ТЕХНОЛОГИ- ЧЕСКОГО ПРОЦЕССА технологиялық үдерісті тездет- кіштер accelerator of technolo- gical process УСЛОВИЯ БЫТА (БЫТОВЫЕ УСЛОВИЯ) тұрмыстық жағдайлар living conditions, conditions of life УСЛОВИЯ ЖИЗНИ өмір сүру жағдайлары living conditions УСЛОВИЯ ОБИТАНИЯ мекендеу жағдайлары inhabitation conditions УСЛОВИЯ ПРИГОТОВЛЕНИЯ дайындау шарттары preparation conditions УСЛОВИЯ ХРАНЕНИЯ сақтау шарттары storage conditions УСЛОВНО ГОДНЫЙ шартты түрде жарамды conditionally valid (for) УСЛОВНО СЪЕДОБНЫЙ шартты түрде ғана жеуге жарамды conditionally edible УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ жетілдіру, кемелдендіру development, improvement, refi nement, updating УСТАВ жарғы regulations 194 УСТАНОВКА 1. қондырғы; 2. құру, орнату, қондыру; 3. мақсат; 4. нұсқау, нұсқама 1. installation; 2. putting; installing 3. goal; 4. setting УСТАНОВЛЕНИЕ ПРИЧИН себептерін анықтау causes establishment УСТАНОВЛЕННЫЙ 1. орнатылған, белгіленген; 2. анықталған 1. established; 2. identi- fi ed УСТРАНЕНИЕ НЕДОСТАТ- КОВ кемшіліктерді жою shortage removal, elimi- nation of defects УСТРОЙСТВО құрылғы arrangement УСТРОЙСТВО ТЕРРИТОРИЙ аймақты жайландыру the territory arrangement УТВАРЬ əбзел, əбзелдері utensils УТВЕРЖДЕННЫЕ НОРМЫ бекітілген нормалар (мөлшер) approved norms УТВЕРЖДЕННЫЙ бекітілген approved, asserted, as maintained УТИЛИЗАЦИЯ қайта өңдеу, ұқсату, пайдаға асыру utilization УТИЛИЗАЦИЯ ОТХОДОВ қалдықтарды пайдаға асыру recovery, waste disposal УТИЛЬ ескі-құсқы utility, junk УТКА үйрек duck УТОЛЯТЬ ЖАЖДУ шөл қандыру, шөл басу to slake one’s thirst УТОМЛЕНИЕ қажу, болдыру, қалжырау қажып талу, шаршау fatigue, tiredness, exhaustion УТОМЛЯЕМОСТЬ шаршағыштық fatiguability, lassitude УТРЕННИЙ таңғы, азанғы, таңертеңгі morning УТРУСКА шашылып-төгіліп кему spillage УТЯТИНА үйрек еті duck meat УХА балық сорпасы chowder (Russian fi sh soup) УХОД күтім looking (after), care (of) УХУДШЕНИЕ нашарлау, төмендеу, бұзылу deterioration, impairment, aggravation УЧАСТОК аумақ, учаске plot, section ~ перекладки қайта салу учаскесі (айдыны) ~ transposition area УЧАЩЕНИЕ ПУЛЬСА тамырдың жиі соғуы rapid pulse, pulsus frequens УЧЕНИЕ 1. ілім; 2. оқу; 3. жаттығу 1. study; 2. learning; 3. exercise УЧЕНЫЙ ғалым scholar, scientist, student УЧЕТ ПРОФЕССИОНАЛЬНЫХ ЗАБОЛЕВАНИЙ кəсіптік ауруларды есепке алу record keeping of professional diseases УЧЕТ ЭФФЕКТИВНОСТИ нəтижелілігін есептеу effi ciency calculation УЧРЕЖДЕНИЕ мекеме institution Ф ФАЗА фаза (бір нəрсенің даму, өзгеру барысындағы сəттік жағдайы, сипаты, сатысы, нысаны) phase (the defi nite moment during the development of some process, character, stage and period) 195 ~ бактерицидная бактерияны жоятын кезі ~ bactericidal ~ газообразная газтəріздес сəті (фазасы) ~ gas (gaseous, gasiform) ~ жидкая сұйық сəті (фазасы) ~ fl uid ~ молочнокислая сүтқышқылды кезі (сатысы) ~ sour-milk (lactic acid) ~ смешанной микрофлоры аралас микрофлоралы кезі (са- тысы) ~ of mixed microfl ora ФАЗА СМЕШАННОЙ МИКРО- ФЛОРЫ МОЛОКА сүтте аралас микрофлораның дамитын кезі, сүттің аралас микрофлоралы кезі mixed microfl ora phase of milk ФАЗАН қырғауыл pheasant ФАЗАНИНА қырғауыл еті pheasant meat ФАКТИЧЕСКИЙ РАСХОД нақты шығын actual expense ФАКТИЧЕСКОЕ ПИТАНИЕ нақтылы тамағы, нақты ішіп-жеген тамағы actual feeding ФАКТОР əсер, ықпал, фактор (құбылыстағы елеулі, мəнді жайт, əсерлі процесс) coeffi cient, factor (the cause of some motive po- wer defi ning its character or its separate features) ~ внешней cреды сыртқы орта ықпалы, сыртқы орта факторы ~ environmental ~ времени уақыт ықпалы, уақыт факторы ~ time ~ лимитирующий шектеуші ықпал, шектеуші фактор ~ limiting ~ экстремальный төтенше ықпал, төтенше фактор ~ extremal (extreme) ФАКТОРЫ ПИТАНИЯ тағамдық ықпалдар, тағамдық факторлар nutrition factors ФАКТОРЫ РИСКА қауіпті (қауіп-қатерлі) ықпалдар, тəуекел факторлары risk factor, hazard ФАЛЬСИФИКАЦИЯ жасандылық, жасанды зат, жалған зат, бұрмалау, алдау falsifi cation, adulteration; forgery ФАЛЬСИФИЦИРОВАННЫЙ ПРОДУКТ алдамшы өнім, фальсификациялан- ған өнім, алдамшыланған өнім falsifi cation product, adulterated product ФАЛЬШИВЫЙ жалған, жасанды, алдамшы false ФАРТУК алжапқыш apron, chantlate ФАРФОР кəрлен china, porcelain ФАРФОРОВАЯ ПОСУДА кəрлен ыдыс china, chinaware ФАРШ жентек, еттартқышқа тартылған, ұсақ туралған, турама stuffi ng; minced meat; sausage meat ~ овощной көкөніс жентегі ~ vegetable ~ особый ерекше ұсақ туралған ~ special (specifi c) ~ рыбный балық жентегі ~ fi sh ФАРШЕМЕШАЛКА жентек араластырғыш double-dump meat mixer ФАРШИРОВАНИЕ жентектеу; 1. салу, толтыру (пісірілетін жентектелген өнімді басқа бір тағамдық өнімнің ішіне салу, ішін толтырып дайындау); 2. жентек жасау 1. fi ll in, pack; 2. stuff ФАСОВАННЫЙ өлшеп буылған packed ФАСОВКА бөлшектеп өлшеу packing 196 ФАСОЛЕВАЯ ЗЕРНОВКА үрмебұршақтың дəнжемірі haricot, kidney beans ФАСОЛЬ үрмебұршақ, түйебұршақ bean, haricot, pod ФАСЦИЯ шандыр fascia ФАЯНС жанан faience, highly glassed pottery ФАЯНСОВАЯ ПОСУДА жанан ыдыс pottery ФЕКАЛЬНОЕ ЗАГРЯЗНЕНИЕ нəжіспен ластану faecal dirtying (of) ФЕКАЛЬНЫЕ КОЛИФОРМЫ нəжістік колитүрлер faecal coliform ФЕРМЕНТ, ЭНЗИМ фермент, энзим (барлық тірі жасуша құрамында болатын жəне биологиялық катализатор қызметін атқаратын заттек) enzyme, ferment (complex organic substance worked out by alive cell and con-tributing to different chemical reactions in the organism) ФЕРМЕНТНАЯ КОНСТИЛЛЯ- ЦИЯ ферменттер шоғыры, ферменттер байланысы enzyme constellation ФЕРМЕНТНАЯ СИСТЕМА ферменттік жүйе enzyme system ФЕРМЕНТЫ ферменттер enzymes ФИГОВОЕ ДЕРЕВО, ИНЖИРО- ВОЕ ДЕРЕВО інжір fi g ФИЗИКО-ХИМИЧЕСКИЕ СВОЙСТВА физикалық-химиялық қасиеттері physicochemical properties ФИЗИОЛОГИЧЕСКАЯ ДИС- ПЕПСИЯ физиологиялық ішбұзылыс, физио- логиялық диспепсия physiological dyspepsia ФИЗИОЛОГИЧЕСКИЕ НОР- МЫ ПИТАНИЯ тағамның физиологиялық нормасы physiological nutrition norms ФИЗИОЛОГИЧЕСКОЕ ЗНАЧЕ- НИЕ физиологиялық мəні physiological value (implication) ФИЗИОЛОГО-ГИГИЕНИЧЕ- СКИЕ ОСНОВЫ ПИТАНИЯ тамақтанудың физиологиялық- гигиеналық негіздері physiological and hygienic nutrition bases ФИЗИЧЕСКИЙ ТРУД дене еңбегі, қол еңбегі physical work (labour) ФИЗИЧЕСКОЕ РАЗВИТИЕ тəндік даму, дене дамуы physical devolepment ФИЛЕ сүбе; 1. жоғары бағалы жақсы ет; 2. сүйектен, қылтанақтан ажыра- тылған балықтың жон еті 1. sirloin, fi llet; 2. fi lleted fi sh ФИЛЬТР сүзгі fi lter ФИЛЬТРАТ сүзінді fi ltrate ФИЛЬТРАЦИОННО-РЕАБСОР- БЦИОННАЯ ТЕОРИЯ сүзіп қайта сіңіру теориясы fi ltration and reabsorption theory ФИЛЬТРАЦИОННЫЙ ОСА- ДОК сүзілген тұнба fi lter deposit (sediment) ФИЛЬТРАЦИЯ сүзу, сүзілу fi ltration ФИЛЬТРОВАННЫЙ сүзілген fi ltrated, fi ltered ФИНИК құрма date ФИННА таспақұрт личинкасы (өркен - құрты) fi nna, measle, bladder worm (larva of tapeworms) ФИННОЗНОЕ МЯСО финнамен құрттаған ет, финналы ет meat with fi nna, measly fl esh ФИСТАШКИ пісте pistachio 197 ФИТОНЦИДЫ фитонцидтер (өсімдік организмінде түзілетін биологиялық белсенді заттектер тобы) fi toncid, volatile produc- tion (formed by plants of biological active substan- ces) ФИТОПАТОЛОГИЯ фитопатология (өсімдік ауруларын зерттейтін ғылым) phytopathology ФИТОФТОРА фитофтора (картоп дақылын за- қымдайтын зиянды саңырауқұлақ) phytophthora (a sort of the lowest mushrooms parasitizing on plants and causing a disease in them) ФИТОХРОМ фитохром (өсімдік бойында кезде- сетін бояу) phytochrome (the blue plant pigment of protein nature) ФЛАКОН шиша bottle ФЛЯГА дүңгір, пілəк fl ask, canteen, milk can, churn ФЛЯЖНОЕ МОЛОКО пілəкқа (дүңгірге) құйылған сүт fl ask milk ФОЛАЦИН фолацин (фоли қышқылы) folacin (acidum folicum) ФОЛИЕВАЯ КИСЛОТА фоли қышқылы folic acid ФОЛЬГА жұқалтыр (тағам өнеркəсібінде қолданылатын өте жұқа металл қаңылтыр) foil, metal paper (very thin metal sheet used for packing of food products) ФОН фон; 1. негізгі түс; 2. бір нəрсенің арғы жағындағы көрініс 1. phon; 2. background ~ заболевания кеселдің (аурудың) фоны, ауру пайда болғандағы жағдайлар ~ disease background ~ санитарно-гигиенический санитариялық-гигиеналық жағдай sanitary-hygienic ФОНД ПОТРЕБЛЕНИЯ ПИЩЕ- ВЫХ ПРОДУКТОВ тағамдық өнімдерді тұтыну қоры consumption background of food production ФОРЕЛЬ бақтақ балық trout ~ жареная қуырылған бақтақ ~ roasted ФОРМА нысан, үлгі, түр, пішін, қалып form ~ приготовления пищи тамақ əзірлеу түрі ~ way of cooking food ФОРМЕННЫЕ ЭЛЕМЕНТЫ КРОВИ қан түйіршіктері, қанның формалы элементтері) elements of blood, blood corpuscle ФОРМИРОВАНИЕ қалыптасу, пішінделу, қалыптас- тыру, құрастыру forming, formation ФОРМОВАНИЕ қалыптау, қалыпқа салу, бір пішінге келтіру shaping, forming ФОРМОВКА қалыпқа салу, қалыпқа құю shaping, molding ФОРТОЧКА желгөзек small hinged pane, ven- tilator window ФОСФАТ фосфат (фосфор қышқылының тұздары) phosphate (the salt of phosphorous acid ) ФОСФОЛИПИДЫ фосфолипидтер phospholipids ФОСФОПРОТЕИДЫ фосфопротеидтер (құрамында фосфор қышқылының қалдықтары бар күрделі протеин) phosphoprotein (the complex proteins containing remnants of phospherous acid) 198 ФОСФОРОРГАНИЧЕСКИЕ СОЕДИНЕНИЯ фосфорорганикалық қосылыстар organophosphorus com- pounds, phosphoorganic compounds ФРАКЦИЯ бөлік, топ fraction ФРАППИРОВАНИЕ мұздатып алу (кейбір піскен та- мақтың дəмін жақсарту үшін мұздатып алу) coding, refrigeration (to cool any prepared dish before using) ФРИКАДЕЛЬКИ бұршағы ет, домбай meatballs, fi shballs ФРИТЮР шыжып тұрған май frying fat ФРИТЮРНИЦА қуырма ыдыс deep-(fat)-frier ФРУКТ жеміс fruit ФРУКТОВАЯ ВОДА жеміс суы fruit water ФРУКТОВО-ЯГОДНОЕ МАСЛО жеміс-жидек майы fruit-berry oil ФРУКТОВО-ЯГОДНЫЕ жеміс-жидекті fruit-berry ФРУКТОВО-ЯГОДНЫЙ СИРОП жеміс-жидек шəрбаты fruit-berry syrup ФРУКТОВЫЕ СОКИ жеміс шырындары fruit juices ФРУКТЫ КОНСЕРВИРОВАН- НЫЕ консервіленген жемістер preserving fruits, canned fruit ФТОРИРОВАНИЕ фтор қосу, фторлау fl uorine, fl uorination ФТОРСОДЕРЖАЩИЕ СОЕДИ- НЕНИЯ фторқұрамды қосылыстар fl uorochemical, fl uorine- containing compounds ФУЗАРИОЗ КОЛОСЬЕВ ЗЛАКОВ астық дақылының ақ зеңі fusarium of cereals ears, seedling blight of cereals ФУЗАРИОЗ, СНЕЖНАЯ ПЛЕ- СЕНЬ ақ зең fusarium, snow mold ФУЗАРИОТОКСИКОЗ (отрав- ление “пьяным хлебом”) фузариотоксикоз (“есірткіш наннан” улану) fusariotoxicosis ФУЗАРИОТОКСИН фузариотоксин (саңырауқұлақ уытының бір түрі) fusariotoxin (poisonous mushrooms) ФУМИГАНТЫ фумиганттар (қоймадағы дəнді сақтау үшін қолданады) fumigant (the pesticides applied in gas or vapo- rous condition are used for insects’ destruction) ФУНГИЦИДЫ фунгицидтер (саңырауқұлақтарды жоятын пестицидтер) fungicides (the chemical preparations from pestici- des group for pathogenic fungi destruction) ФУНДАМЕНТ іргетас, негіз foundation, base ФУНДАМЕНТАЛЬНЫЙ іргелі, терең, мықты, негізгі solid, main, basic ФУНДУК фундук (майда жаңғақтардың бір түрі) hazelnuts, fi lbert (the wood nuts containing much oil) ФУНКЦИЯ функция, қызмет, міндет, рөл, қызмет ету аясы function ФУНКЦИЯ ВНУТРЕННЕГО ПИТАНИЯ қоректенудің ішкі функциясы function of internal feeding ФУНКЦИЯ ВНЕШНЕГО ПИ- ТАНИЯ қоректенудің сыртқы функциясы function of external feeding ФУНКЦИЯ ПИТАНИЯ тағам функциясы nourishment function 199 ФУНТ қадақ (салмақ өлшемі - 410 грамм, орыс фунты - 409,6 грамм, ағылшын фунты - 453,6 грамм) pound ФУРАЖ жемшөп forage ФУРУНКУЛ шиқан furuncle ФУРУНКУЛЕЗ шиқан қаптап кетуі furunculosis ФУТЛЯР қорап, қаптама case Х ХАЛВА алуа, халуа halva (paste of nut, sugar and oil) ХАРАКТЕР сипат, мінез character, type, kind ~ питания тағам сипаты, тамақтану сипаты ~ of nourishment ~ труда еңбек сипаты ~ of work ~ упаковки сырт қабының сипаты ~ of packing ХАРАКТЕРИСТИКА сипаттама, мінездеме charachteristics ~ диеты емдəмнің сипаттамасы ~ of diet ХАРАКТЕРНЫЙ ерекше, тəн characteristic ХВОЙНЫЕ қылқанжапырақтылар coniferous, conifers ХВОРОСТ кітірлек, кітірлек нан brushwood ХВОРЬ дімкəстік, ауру-сырқау, шікерттік ailment, illness ХВОЯ қылқанжапырақ branch, needle ХЕЛПЕР жəрдемші helper ХИМИКАТЫ химикаттар, химиялық заттектер chemicals ХИМИЧЕСКАЯ ОБРАБОТКА химиялық өңдеу chemical working up (treatment) ХИМИЧЕСКАЯ СТРУКТУРА химиялық құрылым chemical structure ХИМИЧЕСКИЕ СРЕДСТВА ЗА- ЩИТЫ химиялық қорғаныс құралдары chemical remedies of protection ХИМИЧЕСКИЙ СКОР химиялық скор chemical score ХИМИЧЕСКИЙ СОСТАВ химиялық құрамы chemical composition ХИМИЧЕСКИЙ СОСТАВ ПРО- ДУКТОВ азық-түліктің химиялық құрамы chemical composition of products ХИМИЧЕСКОЕ ВЕЩЕСТВО химиялық заттек chemical thing (agent) ХИМУС 1. мылжа; 2. жын 1. chyme; 2. defecation ХИРУРГИЧЕСКИЕ БОЛЕЗНИ хирургиялық аурулар surgical diseases ХЛЕБ нан, астық, дəн, егін bread ~ белый ақ нан ~ white ~ вчерашней выпечки кешегі нан, бір күн бұрын көмілген нан, кешегі көмілген нан ~ yesterday’s baked bread ~ высохший қатып (кеуіп) қалған нан ~ dried-up ~ черствый кеберсіген нан ~ stale (hard) ~ из кукурузной муки зағара, жүгері наны ~ corn fl our`s bread ~ непропечённый шала піскен нан, шала көмілген нан ~ slack-baked (sodden) ~ отрубный кебек нан ~ fancy ~ пшеничный бидай наны, бидай нан ~ weaten, white 200 ~ ржаной қарабидай наны ~ rye ~ с отрубями кебекті нан, кебек қосқан нан ~ bran ~ сдобный майқоспа нан ~ rich, bun ~ черный қара нан ~ black (brown, rye) ХЛЕБ БЕЛЫЙ ИЗ МУКИ ВЫС- ШЕГО СОРТА жоғарғы сортты (сұрыпты) ұннан пісірген ақ нан white bread from fl our of the highest kind/superior quality ХЛЕБНАЯ ЖУЖЕЛИЦА астықтың барылдауық қоңызы bread ground beetle ХЛЕБНАЯ КОРКА нанның қыртысы crust of bread ХЛЕБНАЯ ПЛЕСЕНЬ нанның зеңі bread’s mold ХЛЕБНИЦА нансауыт breadbasket ХЛЕБНЫЕ ЖУКИ, КУЗЬКИ астық қоңызы bread beetles, grain beetles, cereal chafer ХЛЕБНЫЕ ЗЛАКИ астық дақылы cereals ХЛЕБНЫЙ ТОЧИЛЬЩИК астықтескіш қоңыз grain borer, biscuit weevil ХЛЕБОБУЛОЧНЫЕ ИЗДЕЛИЯ нан-тоқаш өнімдері baking, bakery foods ХЛЕБОПЕКАРНЯ наубайхана bakery, bakehouse ХЛЕБОПЕЧЕНИЕ нан көму, нан пісіру, нан жабу baking of bread ХЛЕБОРЕЗКА нантурауыш bread slicer ХЛЕБОСОЛЬНЫЙ қонақжайлы, дастарқаны берекелі hospitable ХЛОПЬЯ үлпектер fl akes ~ мелкие майда үлпектер ~ small, tiny ~ нежные жұмсақ үлпектер ~ tender ~ плотные тығыз үлпектер ~ thick (compact) ~ грубые қатқыл үлпектер ~ hard ~ крупные ірі үлпектер ~ coarse, big, great ХЛОР АКТИВНЫЙ белсенді хлор available chlorine, active chlorine ХЛОР ОСТАТОЧНЫЙ қалдықхлор residual chlorine ХЛОРИД НАТРИЯ натрий хлориді sodium chlorides ХЛОРИРОВАНИЕ хлор қосу, хлорлау chlorination ХЛОРИСТЫЙ НАТРИЙ хлорлы натрий sodium chloride ХЛОРНАЯ ИЗВЕСТЬ хлорлы əк, хлорлы əктас chloride lime ХЛОРОРГАНИЧЕСКИЕ СОЕ- ДИНЕНИЯ хлорорганикалық қосылыстар chloroorganic compounds, chlorinated organic compounds ХЛОРОФИЛЛ хлорофилл (өсімдіктің жасыл түсті пигменті) chlorophyll (the green pigment in plants) ХЛОРОФИЛЛОВОЕ ЗЕРНО хлорофилл түйіршігі chlorophyll grain ХЛОРПОГЛОЩАЕМОСТЬ хлорсіңірушілік chloroabsoption ХМЕЛЬ құлмақ hop ХОЗЯИН ДОПОЛНИТЕЛЬНЫЙ қосымша иесі (қожайын) owner, accessory host ХОЗЯИН ОСНОВНОЙ негізгі иесі (қожайын) principal host ХОЗЯИН ПАРАЗИТА паразит иесі, тоғышар иесі owner of parasite, host ХОЗЯИН ПРОМЕЖУТОЧНЫЙ аралық иесі (қожайын) interowner, intermediate host ХОЗЯЙСТВО шаруашылық, қожалық housekeeping, equipment ХОЛЕСТЕРИНЕМИЯ холестеринемия (қанда холестерин көбеюі) cholesterinemia (choleste- rol increasing in blood) 201 ХОЛОДЕЦ тоңба, сілікпе jellied minced meat ХОЛОДИЛЬНИК тоңазытқыш refrigerator ХОЛОДНАЯ ЗАКУСКА салқын тамақ cold starters, cold snack ХОЛОДНОЕ КОПЧЕНИЕ түтінмен ыстау cold smoking of meat ХОЛОДНЫЙ суық, салқын cold ХОНДРИЛЛА құмсағыз, жерсағыз gum-succory ХОРДА желі chord ХРАНЕНИЕ сақтау keeping, storage ~ бестарное қап-қорапсыз сақтау ~ unpacked, bulk ~ зерна астық сақтау ~ of grains ~ навалом үйіп тастап сақтау ~ in bulk ~ продуктов азық-түлікті сақтау, азық-түлік сақталуы ~ of products ХРАНИЛИЩЕ қойма, сақтау орны storehouse ХРЕН түбіртамыр, желкек horseradish ХРОМНИКЕЛЕВЫЕ СПЛАВЫ хромникельді қорытпалар chromium and nickel alloy materials, chrome nickel alloys ХРОМОПЛАСТ хромопласт (өсімдік бояуы, сары, қара қызыл түсті болады) chromoplast (the plastids of a vegetative cell contai- ning various pigments being painted into red, orange and yellow colors) ХРОНИЧЕСКАЯ БОЛЕЗНЬ созылмалы ауру chronic disease ХРОНИЧЕСКАЯ ИНТОКСИКА- ЦИЯ созылмалы уытталу chronic intoxication ХРОНИЧЕСКАЯ НЕДОСТА- ТОЧНОСТЬ созылмалы жеткіліксіздік chronic insuffi ciency ХРОНИЧЕСКОЕ ОТРАВЛЕ- НИЕ созылмалы улану chronic poisoning ХРОНОМЕТРАЖНО-ТАБЛИЧ- НЫЙ МЕТОД мезгілмежелік-кестелі əдісі timekeeping-tabular method ХРУПКОСТЬ морттық, омырылғыштық fragility ХРУСТ НА ЗУБАХ (муки) тістеп көргенде сықырлауы crunching, crackle ХРУСТЕТЬ шықырлау, сықырлау, қытырлау to crackle, to crunch ХРУСТЯЩИЙ қытырлақ, кітірлек crispy, crisp, crunchy ХРУЩ зауза қоңыз cockchafer ХРУЩАК МУЧНОЙ ұнның қара қоңызы fl our cockshafer, meal-worm ХРЯЩ шеміршек cartilage ХУРМА құрма persimmon Ц ЦВЕТ 1. түс, өң, түр; 2. гүл 1. colour; 2. fl ower ЦВЕТ ПРОДУКТА азық-түліктің түсі, тағамдық өнімнің түсі product’s colour ЦВЕТЕНИЕ ВОДЫ судың көгеріштенуі, судың бал- дырлануы bloom, green scum 202 ЦВЕТНАЯ КАПУСТА гүлді капуста, түсті қырыққабат (орамжапырақ) caulifl ower ЦЕДИЛКА сүзгі strainer, fi ler ЦЕДИТЬ 1. сүзгіден өткізу; 2. сыздықтатып құю, саумалап құю 1. strain; 2. fi lter ЦЕДРА цедра (лимонның, басқа да цитрус жемістерінің сыртқы қабығы, дəмдеуіш ретінде пайдаланады) citron, rind (the external coloured layer of seed vessel of a citrus, containing ether oil and it is used in food industry) ЦЕЛЕБНЫЙ шипалы (емдік қасиеті бар) curative, healing ЦЕЛЕНАПРАВЛЕННОЕ ОБ- СЛЕДОВАНИЕ нысаналы тексеру purposeful inspection, goal-directed inspection ЦЕЛЕНАПРАВЛЕННОСТЬ мақсаттылық purposefulness ЦЕЛЕСООБРАЗНОСТЬ мақсатқа сəйкестілік, пайдалылық, лайықтылық reasonability, expedience ЦЕЛИКОМ бүтіндей, тұтасымен, тұтас whole, entirely ЦЕЛИНА тың жер virgin lands ЦЕЛЛЮЛОЗА целлюлоза (өсімдіктің жасушалық қабығын құрайтын заттек) cellulose (carbohydrates from polysaccharides group being structural components of cellular walls of plants) ЦЕЛОСТНОСТЬ ТАРЫ ыдыстың бүтіндігі package integrity ЦЕЛЬ ГИГИЕНИЧЕСКОЙ ЭКСПЕРТИЗЫ гигиеналық сараптаудың мақсаты hygienic expertise goal ЦЕЛЬНОЕ МОЛОКО табиғи сүт, майын алмаған сүт, қаймағы алынбаған сүт full cream (whole) milk ЦЕНА баға, нарық, құн price, cost ЦЕНТРАЛИЗОВАННЫЙ орталықтанған centralized ЦЕНТРАЛЬНАЯ КУХНЯ орталық аспазхана central kitchen ЦЕНТРАЛЬНАЯ НЕРВНАЯ СИСТЕМА орталық нерв жүйесі central nervous system ЦЕНТРИФУГИРОВАНИЕ центрифугалау centrifugation ЦЕСТОДОЗ цестодоз (паразит (тоғышар) тас- па құрт тар қоздыратын инва зия- лық кесел) cestodoses (helminthiases, illnesses of the person and animals caused by tape- worms) ЦЕСТОДЫ таспа құрттар cestodes ЦИАН- И РОДАНСОДЕРЖА- ЩИЕ СОЕДИНЕНИЯ циан жəне роданқұрамды қосылыстар cyanogen and thiocyanogen containing combinations ЦИАНКОБАЛАМИН цианкобаламин (вит. В 12 ) cyanocobalamin ЦИВИЛИЗАЦИЯ өркениет civilization ЦИКЛ оралым, цикл cycle ЦИКЛИЧНОСТЬ оралымдық, циклділік cyclicity ЦИКОРИЙ шашыратқы (кофеалмастырғыш суррогат ретінде пайдаланады) chicory (it is used in dried form as a sabstitute or an additive to natural coffee) ЦИКУТА ИЛИ ВЕХ ЯДОВИ- ТЫЙ сасыққурай, утамыр hemlock or poisonous water hemlock, cicuta 203 ЦИНГА құрқұлақ, діңгене scurvy ЦИНК мырыш zinc ЦИРКУЛЯРНОЕ ДВИЖЕНИЕ айналмалы қозғалыс, айналымды қозғалыс circular movement ЦИРКУЛЯЦИЯ КРОВИ қан айналымы, қанайналым sanguimotion, blood circulation ЦИТРУСОВЫЕ КУЛЬТУРЫ цитрус өсімдіктер citrus plants ЦЫПЛЕНОК балапан, шөже chicken ЦЫПЛЯТИНА шөже еті chicken Ч ЧАБОР (ЧАБРЕЦ, ЧЕБРЕЦ) тасшөп, жебіршөп (кондитерлік өндірісте пайдаланады) thyme (it is used in bakery) ЧАЕВЫЕ шай-пұл, шайлық tip ЧАЕПИТИЕ шай ішу tea party ЧАЙ шай tea ~ байховый бұйра шай, қара шай, қағаз шай baikhovii (black tea in packet) ~ гранулированный түйіршік шай ~ granulated ~ грузинский грузин шайы ~ georgian ~ зеленый көкшай ~ green ~ индийский үнді шайы ~ indian ~ китайский қытай шайы ~ china ~ плиточный тақта шай, тапа шай ~ brick, tile ~ цейлонский цейлон шайы ~ ceylon ЧАЙ БЕЗ МОЛОКА қара шай, сүтсіз шай tea without mik ЧАЙНАЯ шайхана tea-shop, tearoom ЧАЙНАЯ ЛОЖКА шайқасық tea spoon ЧАЙНАЯ ПОСУДА кесе-аяқ tea dishes (things) ЧАЙНИК шайнек, шəугім teapot ЧАЙНИК ЗАВАРНОЙ аққұман teapot, kettle ЧАЙНИК РУКОМОЙНИК құман, əбдесте wash-basin ЧАЙНИЦА шайсауыт tea caddy ЧАЙХАНА шайхана tea-house, tearoom ЧАН күбі, кеспек, шан vat, tub ЧАН БРОДИЛЬНЫЙ ашытпа күбі, ашытпа кеспегі fermentation vat ЧАСТИКОВАЯ ИКРА шағын балықтардың уылдырығы fi ne-mesh caviar ЧАСТИКОВАЯ РЫБА шағын балық (майшабақ, албырт, ақсақа, сазан, табанбалық, мөңке сияқты шағын балықтарға ортақ жалпы атау) fi ne-mesh fi sh (the trade name of group of fi shes) ЧАСТИЦА бөлшек small part, fraction, part ЧАСТИЧНОЕ ОТСТУПЛЕНИЕ ОТ ДЕЙСТВУЮЩИХ НОРМ И ПРАВИЛ қолданылып жүрген нормалар мен ережелерден ішінара ауытқу partial retreat from opera- tive rules and regulations ЧАСТОТА жиілік frequency 204 ЧАСТОТА ПРИЕМА ОПРЕДЕ- ЛЕННЫХ ПРОДУКТОВ белгілі бір тамақ түрін қабылдау жиілігі defi nite products taking, intaking frequency of defi nite products ЧАША ВЕСОВ таразы табақшасы scale, pan ЧАШКА шыныаяқ, шəшке cup ~ деревянная тостаған ~ wooden ЧЕБУРЕКИ чебурек (самса) cheburek (a mutton pie) ЧЕЛОВЕК адам man, human ЧЕЛОВЕЧЕСКИЙ ФАКТОР адами ықпал (фактор) human factor ЧЕЛОВЕЧЕСТВО адамзат mankind, humanity ЧЕМЕРИЦА БЕЛАЯ ақ тамырдəрі, ақсырғақ (улы өсімдік) white hellebore (a poiso- nous plant) ЧЕРВЬ құрт worm ЧЕРЕМУХА мойыл, қара мойыл bird cherry ЧЕРЕМША (лук сетчатый) торлыжуа, жабайы сарымсақ ramson ЧЕРЕШНЯ тəтті шие, алша cherry ЧЕРНИКА қаражидек bilberry, blackberry ЧЕРНОКОЖИЙ зəңгі black-skinned ЧЕРНОПЛОДНАЯ РЯБИНА қаражемісті шетен black chokeberry ЧЕРНОРАБОЧИЙ қара жұмысшы unskilled worker (labourer) ЧЕРНОСЛИВ тікенді қараөрік, алхоры, шомырт prune ЧЕРНОСПИНКА қаражон балық black-backed shad ЧЕРНОТА қара дақ, қараңғылық blackness, darkness ЧЕРНУШКА, НИГЕЛЛА содана (татымдық өсімдік) fennelfl ower, nigella (the plant the seasoning) ЧЕРНЫЙ ХЛЕБ қара нан black (brown, rye) bread ЧЕРНЫШ, ЧЕРНУШКА (грибы) қарақұлақ green sandpiper (mushroom) ЧЕРПАК ожау scoop ЧЕРСТВЕНИЕ ХЛЕБА нанның кеберсуі bread hardening ЧЕРСТВЫЙ ХЛЕБ кеберсіген нан stale bread ЧЕРТА БЕДНОСТИ кедейлік шегі poverty line ЧЕСНОК сарымсақ garlic ЧЕЧЕВИЦА жасымық lentil ЧЕЧЕВИЦА жасымық (бұршақдəнді өсімдік) lentil (a sort of annual grassy plants of the bean family) ЧЕШУЙЧАТЫЙ 1. қабыршақты; 2. қабыршақ тəрізді 1. scaled; 2. scale forms, scaly ЧЕШУЯ (ЧЕШУЙКА) қабыршақ scales ЧИЛИМ сужаңғақ water chestnut ЧИСЛО ПОСАДОЧНЫX МЕСТ адам отыратын орын саны number of seats ЧИСТАЯ КУЛЬТУРА МИКРО- БОВ микробтардың таза өсіндісі pure culture of bacterium ЧИСТАЯ МОРСКАЯ ВОДА таза теңіз суы clean seawater ЧИСТАЯ ПОСУДА таза ыдыс, жуылған ыдыс-аяқ clean dishes ЧИСТОПЛОТНЫЙ таза, тазалық сақтайтын, кір жуытпайтын, ұқыпты clean, neat, cleanly 205 ЧИСТЫЙ 1. таза; 2. саф; 3. айқын, ашық, мөлдір; 4. пəк, адал, кіршіксіз, мұнтаздай; 5. шын, нағыз 1. clean; 2. pure; 3. complete, neat, tidy; 4. naive, honest; 5. true ЧИЩЕНЫЙ тазаланған clean, cleaned ЧЛЕН мүше member; organ ЧРЕВОУГОДНИК қорен, қомағай, мешкей glutton ЧРЕЗВЫЧАЙНЫЙ ерекше, айрықша, төтенше, арнайы extraodinary ЧРЕЗМЕРНЫЙ шамадан артық, шектен тыс excessive ЧУВСТВИТЕЛЬНОСТЬ сезімталдық, сезгіштік, сезімділік; əсерленгіштік; əсершілдік sensitivity ЧУВСТВИТЕЛЬНОСТЬ ИЗМЕ- РИТЕЛЬНОГО ПРИБОРА өлшегіш аспаптың сезгіштігі perceptibility of measu- ring devices; instrument sensitivity ЧУВСТВО 1. сезім; 2. ес; 3. сезу 1. feeling; 2. sense; 3. to fee ~ голода қарны ашу ~ hunger ~ насыщения тою сезімі ~ satiation ЧУГУНОК шөген cast iron ЧУЖЕРОДНЫЕ ЗАПАХИ бөтен иістер allogenic smells ЧУЖУК шұжық chuzhyk (sausage from horse meat) ЧУЛАН шолан, шошала, асүй store-room, larder ЧУМА оба plague ~ верблюда түйе обасы ~ camel’s plague ~ крупного рогатого скота мəлік, ақбайпақ ~ cattle’s plague, rinder- pest ЧУМИЗА қонақтары green foxtail ЧУТЬ-ЧУТЬ сəл-сəл, сəл ғана, жетер-жетпес, аз ғана a tiny bit, just a little, slightly, dab ЧУТЬЕ сезім scent, fl air Ш ШАМПАНСКОЕ шампан champagne ШАМПИНЬОН қозықұйрық fi eld mushroom, champi- gnon ШАФРАН зағыпаран, запырангүл saffron ШАХТНЫЙ КОЛОДЕЦ шегенді құдық inverted well, dug (shaft) well ШАШЛЫК кебеп, шашлық, кəуəп kebab, barbecue, shish kebab ШЕЙКА мойын neck ШЕЛКОВИЦА тұт mulberry ШЕЛУХА, КОЖУРА (зерна) қауыз, кебек, қабық peelings, pod, husk, pell (grain) ШЕЛУШЕНИЕ қабыршақтану desquamation, peeling ШЕЛУШЕНИЕ ЗЕРНА дəнді қауыздау grain peeling 206 ШЕРБЕТ 1. шырын сусын; 2. шербет (əр түр- лі жаңғақтардың дəнегін же міс шырынына араластырып, ты ғыз- дап, текшелеп жасалған тəтті өнім) 1. water-ice; 2. sherbet, sorbet (the dessert from fruits with ice and sugar, traditional beverage of Eastern countries) ШЕФ-ПОВАР бас аспазшы chef, chief cook ШИНКОВАЛЬНАЯ МАШИНА кеспе машинасы chopping machine ШИНКОВАТЬ кеспелеу, тілкемдеу shred, chop ШИПОВНИК итмұрын dog-rose ШИРОКИЙ АССОРТИМЕНТ əралуан түрлі, өнім түрлерінің молдығы wide range ШКАФ ДЛЯ ВЫПЕЧКИ нан пісіруге (көмуге, жабуға) арналған тандыр oven ШКАФ ДЛЯ ЖАРЕНИЯ қуыруға арналған тандыр oven, grill ШКАФ ДЛЯ ПРОСУШКИ кептіруге арналған тандыр drier cabinet, kitchen cabinet ШКВАРКИ шыжық (қуырылған құйрық майдың, ішмайдың қалдығы) greaves, cracklings (the crisp bits that remain after rendering fat from meat or frying or roasting) ШКОЛА МАТЕРИНСТВА аналар мектебі mother’s school, maternity school ШКОЛЬНАЯ ГИГИЕНА мектеп гигиенасы school hygiene ШКОЛЬНИК мектеп оқушысы schoolchild ШКОЛЬНЫЙ ВОЗРАСТ мектеп жасы school age ШЛАК қож, қалдық slag, dross ШЛИФОВКА РИСА күрішті ажарлау rice polishing ШЛИФОВЩИК тегістеуші polisher ШОВ тігіс, жапсар seam ШОКОЛАДНЫЕ ИЗДЕЛИЯ шоколад өнімдері chocolate products ШПАГАТ шпагат, бау, жіп (кендірден, жібек- тен ширатып жасалған мықты жіп, бау) string (a strong rope) ШПАРИТЬ шарпыту (ыстық сумен күйдіру, жидіту) to scald (to pour by boiled water) ШПИГОВАНИЕ тықпалау (қаракесек еттің арасын тесе тіліп, сарымсақ, сəбіз, май тілімін тықпалап дайындау) larding (the slices of the salted pork fat, onion, the garlic, the plums cleared of seeds are inserted into punctures and cuts in meat) ШПИК СОЛЕНЫЙ шошқаның тұздалған қыртыс майы salted pork fat ШПИНАТ саумалдық (көкөніс дақылы) spinach (the vegetable plunt) ~ огородный бақша саумалдығы ~ garden ШПРИЦ шприц, пісек syringe ШПРОТЫ майға бөктірілген майда балық sprats ~ в масле майлы шпрот ~ in oil ШРОТ күнжара (май өндірісінің қалдығы) oil cake, oil-seed meal, cotton cake (by-product of oil extraction producing) 207 ШРОТИРОВАННОЕ МЯСО майы сығылып алынған ет meat being squeezed out of fat ШТРАФ айыппұл fi ne ШТУКА 1. дана (бірдей заттардың біреуі); 2. бір нəрсе, нəрсе 1. piece; 2. item, thing ШТУЧНЫЙ санамалы piece, trick ШУБАТ шұбат shubat ШУМОВКА кепсер, кəкпір perforated spoon Щ ЩАВЕЛЬ қымыздық sorrel, dock ~ конский атқұлақ ~ horse ЩАДЯЩАЯ ДИЕТА аялауыш емдəм sparing diet ЩАДЯЩИЙ РЕЖИМ ТРУДА еңбектегі аялауыш тəртіп жүктеу/скачать 1,14 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|