Қазақстан Республикасының Білім және Ғылы Министрлігі


Газ ағындары үшін шығынды сақтау теңдеуі мен Бернулли теңдеуі



бет46/62
Дата27.09.2023
өлшемі5,28 Mb.
#111157
түріКонспект
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   62
Байланысты:
Конспект лекций по МЖГ на каз

3. Газ ағындары үшін шығынды сақтау теңдеуі мен Бернулли теңдеуі

Газ ағындары үшін салмақтық немесе жаппай шығынды сақтау теңдігі орындалады.


Жаппай шығын – бұл бірлік уақытта ағынның көлденең қимасы арқылы ағатын газдың массасы.
Салмақтық шығын – бұл бірлік уақытта ағынның көлденең қимасы арқылы ағатын газдың салмағы.

Жаппай шығынды сақтау теңдеуі 1748 ж алғаш рет М.В Ломоносов тұжырымдаған материяны сақтау заңына негізделіп шығарылады. Бұл заң былай: бірлік уақытта белгіленген қозғалыс кезінде газдың қарапайым ақырын ағысының әрбір көлденең қимасы арқылы сол массадан газ ағуы керек.


Газдың қарапайым ақырын ағысы үшін жаппай шығынды сақтау теңдеуі


, (9.11)
мұндағы - газдың тығыздығы;
- газ жылдамдығы;
- газдың қарапайым ақырын ағысының көлденең қимасының ауданы.
Газдың салмақытық шығынын сақтау теңдеуі
, (9.12)
мұнда - газдың салыстырмалы салмағы.


Сығылатн газдың ақырын ағысы үшін шығынды сақтау теңдеуі былай: жаппай (салмақтық) шығын белгіленген қозғалыс кезінде берілген қарапайым ақырын ағыстың барлық қимасы үшін тұрақты шама бар.

Сығылатын газдың ағыны үшін шығынды сақтау теңдеуі


немесе , (9.13)
мұнда - орташа жылдамдық;
- газдың салыстырмалы салмағы.


Газдың салыстырмалы салмағы – бірлік уақытта ағынның көлденең қимасы ауданының бірлігі арқылы ағатын газдың массасы.


Газдың қарапайым ақырын ағысы үшін Бернулли теңдеуі
- адиабаталық процесте
; (9.14)
- политропты процесте
; (9.15)
- изотермиялық процесте
. (9.16)

Газдың сығылуын қысымының шағын айырмасы кезінде елемеуге болады, сонда газдың қарапайым ақырын ағысы үшін Бернулли теңдеуі


, (9.17)
мұндағы - салмақтық қысым;
- статикалық қысым;
- жылдамдық (динамикалық) қысымы.

Салмақтық қысыммен тәжірибеде жиі елемейді, онда газдың қарапайым ақырын ағысы үшін Бернулли теңдеуі


. (9.18)
Толық қысым - статикалық және динамикалық қысымның суммасы.

Бернулли теңдеуі шағын қысым айырмасы кезінде газдың қарапайым ақырын ағысының бойында толық қысым тұрақты екендігін көрсетеді.




Нақты газдың ағыны үшін Бернулли теңдеуі
, (9.19)
мұндағы - кинетикалық энергия коэффициенті;
- гидравликалық қарсыласуды болдырмауда салыстырмалы энергияны жоғалту .

Ағынның екі қимасындағы температура айырмашылығы, формуламен анықталады:


. (9.20)

Дыбыс жылдамдығына жақын жоғары жылдамдықты газ қозғалысы кезінде, нақты газдың ағыны үшін Бернулли теңдеуі


, (9.21)
мұнда - дыбыстың таралу жылдамдығы.

Дыбыстың таралу жылдамдығы келесі формула бойынша анықталады


. (9.22)




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   42   43   44   45   46   47   48   49   ...   62




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет