Қазақстан республикасының білім және ғылым министрілігі
Практикалық сабақ мазмұны
жүктеу/скачать 0,71 Mb.
|
аза стан республикасыны білім ж не ылым министрілігі (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Түсіндіру қажет
- Ассортимент бойынша жоспардың орындалуы
- Құндылықпен көрсетілген өнім көлеміне құрылымдық өзгерістің әсерін санау үшін мәліметтер
- Тауарлы өнім көлеміне құрылымдық өзгерісінің әсерін есептеу
- Орташа бағаның өзгеруіне құрылымдық өзгерістің әсерін есептеу
- Келісім-шарттық міндеттемелерді және өнімді сату көлемін талдау
- Тауарлы өнімнің теңгерімі
| Практикалық сабақ мазмұны:
Тақырыптық тапсырмаларды орындау. Әдебиеттер: К.Ш.Дүйсенбаев, Э.Т.Төлегенов, Ж.Г.Жұмагалиева. «Кәсіпорының қаржылық жағдайын талдау», Алматы-2001 ж. Түсіндіру қажет: 1. Дайын өнімнің көлемі мен құрылымын талдау 2. Өткізілген өнім көлемінің өзгеруіне әсер ететін факторларды талдау (мың теңге) 3. Техникалық деңгейді және өнім сапасын талдау 4. Сұрыпы бойынша шығарылған өнім көлемі туралы мәліметтер Ассортимент бойынша жоспардың орындалуы
Құндылықпен көрсетілген өнім көлеміне құрылымдық өзгерістің әсерін санау үшін мәліметтер
Құрылымдық өзгерістің әсерін санау үшін тауарлы өнім көлемі түрақты деп саналады, яғни өнім бірлігінің бағасы және шығарылым көлемі (заттай түрде) жоспар деңгейінде алынады. Жоспарлы бағада, нақтылы шығарылым көлемінде және нақтылы құрылымындағы тауарлы өнім көлемі: Ш׳ Т1 = Q1 ΣҮл1i × Б0i = 4068 × (0,5182 × 9150 + 0,3441 × 4680 + 0,1377 × × 11220) = 32124,658 ìûң òåңãå Íàқòûëû øûғàðûëûì êөëåì³íäå, æîñïàðëû құðûëûìäà æәíå æîñïàðëû áàғàäàғû òàóàðëû өí³ìí³ң êөëåì³:: Ø״ Т1 = Q1 ΣҮл0i × Б0i = 4068 × (0,5147 × 9150 + 0,3554 × 4680 + 0,1299 ×11220) = 31 853,477 мың теңге Құрылым өзгерісіне байланысты тауарлы өнім көлемінің өзгеруі: ΔШТ = Ш׳ Т1 - Ш״ Т1 = 32124,658 – 31 853,477 = 271,181 мың теңге Есептеудің нәтижесі кесте түрінде келтірілуі мүмкін. Шығарылатын өнім номенклатурасы күрделі болып келгенде есептеулерді кесте түрінде келтірілген көрнекті болады. Мәліметтер негізінде өнім көлемінің және тауарлы өнім көлеміндегі құрылымдық өзгерістің нақты көрсеткіші туралы екі фактордың әсерін анықтауға болады. Өнім көлемінің жалпы өзгерілуі 32123,2 – 31947,6 = 175,6 мың теңгені құрайды. Шығарым көлемінің өзгеруіне байланысты тауарлы өнімнің көлемінің өзгеруі 31844,39 – 31947,6 = - 103,21 мың теңгеге тең. Тауарлы өнім көлеміне құрылымдық өзгерісінің әсерін есептеу
Жоспарды орындау пайызы бойынша тікелей есептеу әдісімен санау шығарым құрылымы тұрақты болған жағдайда бұйымның әрбір түрі бойынша шығарылған өнім көлемі көлем жиынтығына пара-пар өсіп отыратына негізделген. Келесі формула бойынша тауарлы өнім көлемі әрбір нақтылы өнім көлемін жоспарлы құрылым мен жоспарлы бағаға көбейту арқылы анықталады: Ш״Т1 = Q1 ΣҮл0i × Б0i Бұл мысалда жоспардың орындалу пайызы (немесе жоспарды орындау коэффициенті) 99,71% (0,9971) құрайды (7.2-кестені қараңыз), сонда: Ш״Т1 = 2100 × 0,9971 ×9150 + 1450 × 0,9971 × 4680 + 530 × 0,9971× 11200 = =31844,39 мың теңге Тауарлы өнім көлеміне құрылымдық өзгерістің әсері 32 123,2 – 31 844,39= = 278,81 мың теңге Орташа баға әдісі жоспарлы және нақтылы құрылымдағы орташа өлшенген бағаны анықтауға негізделген және анықталған айырым нақтылы өнім көлеміне көбейтіледі. Есептеу кестеде көрсетілген. Құрылымдық өзгерістің нәтижесінде орташа баға 68,529 теңгеге өсті. Егер табылған мәнді нақтылы өнім көлеміне көбейтсек, біздің мысалда ол 4068 данаға тең, онда құрылым арқылы тауарлы өнімнің өзгеруі 278,81 мың теңге екенін анықтаймыз. Орташа бағаның өзгеруіне құрылымдық өзгерістің әсерін есептеу
Келісім-шарттық міндеттемелерді және өнімді сату көлемін талдау Өткізілген өнім көлемі ұйымның нәтижелілігін көрсеттетін негізгі көрсеткіш болып табылады. Өткізілген өнім көлемінен қаржылық-шаруашылық нәтижесі, айналым көрсеткіші және табыстылығы тәуелді болады. Бұл көрсеткіш бойынша нарықтағы ұйымдастырудың маңызын білдіреді. Мысалы, АҚШ-та әр жылда мыңдаған ірі кәсіпорындардың сатылған өнім көлемін жариялап отырады. Өнімді сату көлемі тауарлы-шикізат ресурстарымен қамтамасыз етілген дәрежесіне тәуелді. Осы көрсеткішті зерттеу үшін өзіндік құны мен көтерме бағасы бойынша тауарлы өнімнің теңгерімі жасалынады (7.5-кесте). 7.5-кесте мәліметтері дайын өнімнің қозғалысын көрсететін көрсеткіштердің өзара үйлесуін көрсетеді, сондықтан өткізілген өнім көлемі келесі формуламен анықталады: Шөө = Шқалд1 + Шшө - Шқалд.II мұнда Шөө - өткізілген өнім көлемі; Шқалд1, Шқалд.II - кезеңнің басындағы және соңындағы сәйкес дайын өнім қалдығы; Шшө - шығарылған өнім көлемі. Тауарлы өнімнің теңгерімі
Өнімді өткізу көлемін өзгертетін факторлар әсері салыстыру әдісімен есептелінеді. Сонымен қатар жыл соңындағы дайын өнімнің, жіберілген өнімнің қалдығына әсер ететін фактор осы көрсеткіштерінің таңбасына қарсы әсер ететіні ескеріледі . Мәліметттері өткен мерзімде жіберілген өнімнің құны дер кезінде төленуі нәтижесінде өнімді сату жоспары артық орындалғанын көрсетіп тұр. Шығарылған өнім көлемінің 61 350 мың теңгеге азайғандығы және жыл соңында дайын өнімнің қалдығы 47 310 мың теңгеге көбейгендігі жіберілген өнім көлемін 108 660 мың теңгеге (47 310 + 61 350) азаюына себеп болды. Жылдың басында дайын өнімнің жоспардан тыс қалдығы жіберілген өнім көлемін 2 160 мың теңгеге көбейтті. Өткізілетін өнім көлеміне жыл соңында жіберілген, бірақ та төленбеген дайын өнім көлемінің азаюы оң әсерін тигізіп отыр. Қарастырылып отырған факторлардың әсері жіберілген өнім көлемінің азаюына қарамастан өткізілген өнім көлемінің 212 955 мың теңгеге өсуіне алып келді. Өнімді өткізуді талдау өнім жеткізілімі бойынша келісім-шарт міндеттемелерін орындауды талдаумен тығыз байланысты (7-кесте). Өнім жеткізілімі бойынша келісім-шарт міндеттемелерін орындау келесі формула бойынша саналады: Кn = (No – Nн )×100%, мүнда Кп – ізделіп отырған келісім-шарт міндеттемелерін орындау пайызы, %; No – келісім-шарт жасау үшін қажетті жоспарлы өнім көлемі, мың теңге; Nн – келісім бойынша жеткізілмеген өнім, мың теңге жүктеу/скачать 0,71 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|