ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



Pdf көрінісі
бет56/440
Дата07.01.2022
өлшемі2,22 Mb.
#17066
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   440
«парменид»  және  басқалары.  Платонның  көзқарастарының  қалып-

тасуына Сократтан басқа: Әлемнің мәңгі қалыптасуы туралы идеяла-

рымен  Гераклит;  мүлтіксіз,  ақылға  қонымды  Болмысымен  Парменид 

және математикалық идеяларымен Пифагор оң ықпал етті.

Философия саласында Платон іске асырған төңкеріс – оның идея-

лар әлемін ашуы болды, өйткені жер бетіндегі: сезіммен ашылатын, 

ағымдық,  тұрақсыз  дүние  оны  қанағаттандырмады.  Бұл  жерде  ба-

сты  мәселе  –  түсініктердің  және  заттардың  өздерінің  сәйкессіздігі 

айқын  көрінді.  Міне,  сондықтан  да  бізге  ұлы  Абай:  «Адам  бол!»  – 

деді.  Былайша  айтқанда,  бәріміз  де  –  адамбыз.  Бірақ  тән  мен  қаннан 

жаралған  адамның  жақсы  қасиеттерімен  қатар,  әрдайым  Адам 

ұғымына  толықтай  сай  келе  бермейтін  біршама  кемшіліктері  де  бар. 

Сол себепті Платон ұғымдардың шығатын қайнар көзі – шынайы бол-

мыста, яғни идеялар әлемінде деп жорамалдады. Демек, екі әлем бар: 

бірі – жер бетіндегі материалдық, өтпелі, залалды, ал екіншісі – мәңгі, 

өзгермейтін, жетілген, мүлтіксіз мақсат-мұратқа сай. Платонның ойы 

бойынша,  идеялар  заттардың  терең  мәнін  құрайды,  парадигмасын 

(грекше paradeigma – үлгі, қалып) қалыптастыра отырып, оларды тиісті 



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   52   53   54   55   56   57   58   59   ...   440




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет