ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


«тәжірибе» деп аталады. 1.6. жаратылыстану, техникалық және әлеуметтік-



Pdf көрінісі
бет17/382
Дата17.10.2023
өлшемі2,22 Mb.
#117011
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   382
Байланысты:
Философия

«тәжірибе»
деп аталады.
1.6. жаратылыстану, техникалық және әлеуметтік-
гуманитарлық ғылымдардың қалыптасу ерекшеліктері
Зерттеу нысанына сүйене отырып, бүгінгі таңдағы ғылымды төтен-
ше күрделі құбылыс ретінде төмендегі 
белгілері бойынша 
бірнеше 
үлкен топқа бөлуге болады:
– 
көлемі
(табиғат, қоғам және адам; техника және нысандар 
жүйесі);


25
– мейлінше күрделі салалар деп түсіндірілген зерттеу 
нысанасы
(шынайы табиғат пен өмір бар; қоғам мен адам деген не; екінші табиғат 
пен техникалық жүйелердің мәні);
– 
әдістері
(
номотетикалық
– ортақ, яғни құбылыстардағы ұқсас, 
етене жақын, олардың заңы деп қаралатын нәрсені анықтауды мақсат 
еткен таным әдісі; 
идиографиялық
– мақсаты нысанның даралығы және 
қайталанбастығын сақтап, оны біртұтас бірегей бүтін деп бейнелеу бо-
лып табылатын таным тәсілі; 
жүйелі
).
– әдістемелік («туралы» білімдер, «сияқты» білімдер) және 
әлеуметтік-институттық («үшін» білімі) ұстанымдары. 
Табиғат құбылыстарын зерттеу барысында астрономия, математика, 
механика, физика, химия, биология, геология негіздері қаланады. Олар 
табиғи-ғылыми
танымға жатады. Адамды және қоғамды зерттейтін 
ғылымдар, әдетте, 
гуманитарлық
білімдер және 
қоғамтану
түсініктерімен бірігеді. Олардың қатарына философияны, психоло-
гияны, саясаттануды, әлеуметтануды және басқа пәндерді жатқызуға 
болады.
Гуманитарлық пәндердің ерекшелігі – олардың мазмұнында 
нақты тарихи қоғамның әртүрлі әлеуметтік топтарының мүдделері 
мен мақсаттары сөзсіз баяндалатыны болып табылады. Сол себепті 
бір құбылысқа әрбір әлеуметтік топ басқалардың пікіріне пара-
пар келмейтін, өзінің дербес бағасын бере алады. Сонымен бірге 
гуманитарлық ғылымдар ортақ құндылықтар: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   382




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет