ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы



Pdf көрінісі
бет63/382
Дата17.10.2023
өлшемі2,22 Mb.
#117011
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   382
Байланысты:
Философия

патристикаға
және 
схоластикаға
бөлу қалыптасқан.
Алғашқы кезеңде христиан ілімінің негізгі қағидаларының 
шынайылығын философиялық деңгейде негіздеуге тырысқан «христи-
ан шіркеуінің әкелері» (pater – лат. – әке) әрекет еткен. Патристикада 
Құдай идеясы, бір жағынан, даусыз игілік, әділеттілік, құдіреттілік деп 
қаралса, екінші жағынан, оны танып білудің мүмкін еместігіне сендіру 
орын алады, өйткені ол осы болмыстан тыс тұр. Бұл әлем жаратылған, 
сол себепті ол өзінің Жаратушысынан жоғары бола алмайды. Бойын 
тәкаппарлық билеген антикалық адам осылай орнына қойылады.
Патристиканың терең тамырлары мистикаға кетеді. Әлемді 
«ештеңеден» (лат. – ex nigilo) жарату туралы христиандық идея, 
Құдайдың үштігі және басқалары үйреншікті сананың түсініктері 
шектерінен ғана емес, теориялық ойлау шектерінен де шығып кетеді.
Патристиканың жарқын да ірі өкілі, кейіннен католиктер шіркеуі 
«Ізгілікті» деп атап кеткен 
аврелий августин
(354-430) болды. Оның 


75
негізгі еңбектері: «Тәубаға келу», «Академиктерге қарсы», «Құдай 
қаласы туралы» және басқалары.
Августиннің философиялық көзқарастары алдымен манихейшіліктің 
ықпалымен қалыптасты, бірақ одан көңілі қалған ол академиктердің, 
яғни платондықтардың күмәншілдігіне (скептицизм) бет бұрды. Алай-
да Амвросий Медиаланскиймен (340-397) – өзіне ықпалы көп болған 
Милан епископымен танысқаннан кейін және неоплатондықтардың 
еңбектерін оқыған соң, Августин 387 жылы біртіндеп христиандыққа 
келді. Бірақ ол христиандықты қабылдап қана қойған жоқ, сонымен 
қатар ол ілімді белсенді таратушы және сенім үшін күрескер де болды. 
Кейіннен оның «дінбұзарлардың тоқпағы» деп аталып кетуі кездейсоқ 
болмаса керек.
Оның философиясында Сенім мәселесі және оның адам ақылымен 
үйлесім табуы басты орын алады. Сол себепті ол Тертулианның: 
«Сенемін, өйткені бұл ақылға сыймайды», – деген қағидасын теріске 
шығарып, оны: 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   59   60   61   62   63   64   65   66   ...   382




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет