Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министрлігі Ы. Алтынсарин атындағы ұлттық білім беру Академиясы Әлемдік педагогикалық ой сана
жүктеу/скачать 0,72 Mb.
|
2 Ой-сана 8 том
- Бұл бет үшін навигация:
- Бірыңғай мектеп және индустриализациялау.
- Халықтық және адамдық тәрбие.
| Екінші басқыштағы еңбек мектебі
Жалпы оқыту және жасөспірімдердің еңбегі. Біздің мақсатымыз жастарды еңбектен ажырату емес, оларға еңбек гигиенасы мен педагогиканы қоса оқыту. Жастардың еңбегін оларды дамытатындай және салауатты етіп ұйымдастырып, олардың денсаулығы мен рухына зиян келтіретін еңбектен қол үзу керек. Жасөспірімдерді жаппай оқыту үшін қоғамдық өндіргіш еңбекті гигиена және педагогикамен байланыста жүргізу маңызды болып отыр. Еңбек мектебін қолдайтындардың халық балаларын әлеуметтік жетілгенге дейін толық оқуға қамту туралы пікірлері құптарлық жәйт. Бірыңғай мектеп және индустриализациялау. Қазіргі педагогиканың талабы бірыңғай мектеп құру, ол болса, бірінші басқышты ғана қамтып отыр. Мұндағы басты кедергі, бір қырынан, қоғамның жоғары саралануы, екінші қыры - кәсіби дайындықтың қажеттігі. Жастарға арналған мектепте бірыңғай сабақтар оқыту психологиялық және әлеуметтік тұрғыдан ақылға қонымсыз. Мұндай мектеп әлеуметтік саралауды ескермейді, өйткені жасөспірімдер мен жастардың өзіндік ерекшеліктері бар. Осыған орай бір типті мектепті құруға болмайды. Екінші басқышта да оқытуды әлеуметтендіруде осындай кедергілер кездеседі. Өндірісте машинаның қолданысы еңбек пен мәдениетті теңестіріп, жұмысшының бір ғана қызметке таңылуын, қатаң еңбек бөлісін, сонымен байланысты әлеуметтік-экономикалық саралану мен иерархиялық тәуелділікті жойды. Машиналық өндіріс жұмысшының бір жұмыс түрінен басқа да жұмыс түрлерін атқаруына мол мүмкіндіктер бергендіктен, оған политехникалық тұжырым жасауға ықпал етеді, индустриалды техника мен ғылымды байланыстырып, ғылыми қорытындға келтіреді. Кәсіби мектеп жасөспірімді тек бір бекітілген мамандыққа дайындаса, политехникалық мектеп ғылыми-индустриялы білім береді. Сөйтіп, өз тәрбиеленушілеріне қажетті білім беріп, қазіргі мәдениетті меңгертеді. Халықтық және адамдық тәрбие. Индустриялық еңбек мектебі жойған ескі педагогика арасындағы пікірталас әлі жалғасып келеді. Бұл ұлттық және космополиттік тәрбие арасындағы пікірталас. Ұлттық тәрбие шовинистік менмендікті және ұлтаралық араздықты тудырса, космополиттік тәрбие баланы ұлттық тәрбиеден ажыратады. Еңбек мектебі халықтар арасын жақындастырады. Бала жастық шағынан халықпен бірге, оның тұрмысымен тығыз байланыста тәрбиеленеді. Еңбек мектебі бұрынғы мектеп тәрізді емес, ол халықшылдықты тәрбиелейді, бала өз халқын біліп және сүйіп өседі, еңбекші халықтың өмірі жарқын мәдениеттке жалғасып, баланы тәрбиелеушіге айналады. «Ұлт» дегеніміз «халық» деген мағынаны береді, сондықтан мұндай тәрбиені біз терең мәндегі ұлттық тәрбие деп айта аламыз. Оның айрмашылығы бұрынғы қоғамдық жоғары тап өкілдері французданып, ағылшынданып, космополиттік тәрбиеге бой алдырған болатын. Бірақта «ұлт» деген сөз басқа да мағынада кездесетіндіктен, қауіпті екіжақтылыққа тап болмас үшін және ұлтшылдық пен шовинистікке жол бермес үшін, біз «халықтық тәрбие» деген терминді қолданамыз. Халықтық демократиялық тәрбие, халықтық еңбек мектебінде жүргізілетіндіктен, барлық қырынан ұлттық тәрбиені қамтып, ешбір кемшілікке жол бермейді. Бірақта, еңбек мектебі баланың айналасындағы тұрмысынан басталса, индустриялдық тәрбие баланы жалпыадамзаттық мәдениетке ендіреді. Индустриялизм өз мәнінде халықаралық сипат алады, ол ұсақ қолөнер цехтары мен шағын тұйықталған шаруашылыққа қайшы, ол барлық елдердің экономикасы мен мәдениетін біріктіреді. Индустриялды-халық мектебі шын мәнінде терең халықтық сипатқа ие, сонымен бірге кең ауқымда адамдық тәрбие береді. жүктеу/скачать 0,72 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|