Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы
жүктеу/скачать 9,8 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.6.9 Дәнекерленген қосылыстардың түрлері
| Бақылау сұрақтары
1.Бөлшектерді дәнекерлеу үшін құрастыру әдістері қандай? 2.Құрастыру мен құрастыру-дәнекерлеу жабдықтарының айырмашылығы неде? 3.Құрастыру, дәнекерлеу кезінде тегістеу машинасының мақсаты қандай? 4. Қолмен Пневматикалық балға қандай операцияларды жасай алады? 1.6.9 Дәнекерленген қосылыстардың түрлері Дәнекерленген қосылыс-бұл дәнекерленген бөліктердің жиынтығы. Қолмен доғалық дәнекерлеу кезінде қосылыстардың келесі түрлері қолданылады: түйісу, қабаттасу, таңбалау және бұрыштық; кейбір жағдайларда слотты, бүйірлік, қабаттасулармен, электр тойтармаларымен қосылыстар қолданылады. а - буындық түйістіру; б - қабаттасу; в - бұрыштық; г - таврлық 1.23-сурет - Дәнекерленген қосылыстар: Буындық қосылыстар (1.23-сурет,а) ең көп таралған, себебі олар дәнекерлеу кезінде ең аз кернеу мен деформацияны береді. Буындық қосылыстар негізінен табақ металл конструкцияларында қолданылады. Олар негізгі және балқытылған металдың ең аз шығынын және дәнекерлеу уақытын қажет етеді және негізгі металға тең болуы мүмкін. Дегенмен, буындарды дәнекерлеу үшін мұқият дайындау және оларды бір-біріне дәл сәйкестендіру қажет. Қалыңдығы 1-3 мм парақтарды жиекпен, саңылаусыз және толтырғыш металсыз дәнекерлеуге болады. Қалыңдығы 3-8 мм болат табақтарды қолмен доғалық дәнекерлеу кезінде шеттерін бетіне дұрыс бұрышпен кесуге болады. Бұл жағдайда парақтар 0,5-2 ММ бос орынмен орналастырылады. Жиектерсіз парақтарды бір жақты дәнекерлеу кезінде 6 мм-ге дейін және екі жақты дәнекерлеу кезінде 8 мм-ге дейін қосуға болады. Қолмен доғалық дәнекерлеу кезінде қалыңдығы 3-тен 26 мм-ге дейінгі парақтар бір немесе екі жиектің бір жақты беткейімен түйіспеге қосылады. Жиектерді дайындаудың бұл түрі V - тәрізді деп аталады. Қалыңдығы 12-40 мм немесе одан да көп парақтар екі жақты жиектердің екі жақты бұралуына қосылады, олар екі жиектің қисаюы кезінде Х-тәрізді деп аталады және Бір шеті қисайған кезде К-тәрізді. Дәнекерлеу кезінде металдың ағып кетуіне жол бермеу үшін жиектер бұлыңғыр болады. Шеттер арасындағы саңылау тігіс түбірінің (жиектердің төменгі бөліктерінің) қайнатылуын жеңілдету үшін қалдырылады. Дәнекерлеу сапасы үшін тігістің бүкіл ұзындығы бойымен біркелкі тазарту енін сақтау, яғни жиектердің параллелизмін сақтау үлкен маңызға ие. Екі жақты жиек (X-тәрізді) бір жақты (V-тәрізді) қарағанда артықшылықтарға ие, себебі дәнекерленген парақтардың бірдей қалыңдығында балқытылған металдың көлемі жиектердің бір жақты кесілуіне қарағанда екі есе аз болады. Тиісінше, дәнекерлеу кезінде электродтар мен электр энергиясын тұтыну азаяды. Сонымен қатар, жиектердің екі жақты қисаюымен бір жақты кернеулерге қарағанда аз деформациялар мен қалдық кернеулер пайда болады. Сондықтан қалыңдығы 12 мм-ден асатын парақтарды Х-тәрізді жиектермен біріктіру ұсынылады. Алайда, бұл емес, әрқашан жүзеге асырылатындай үшін конструкциялар мен мөлшерін бұйымдар. Қалыңдығы 20-60 мм болатты қолмен доғалық дәнекерлеу кезінде дәнекерленген металдың көлемін азайту үшін бір немесе екі жиектің U - тәрізді қисық бұрышы қолданылады, бұл дәнекерлеу өнімділігін арттырады және электродтарды үнемдейді. Қалыңдығы бірдей емес парақтардың түйіспесін дәнекерлеу кезінде қалың Парақ көп мөлшерде қырылады. Қабаттасатын қосылыстар қалыңдығы 10-12 мм-ден аспайтын болаттан жасалған құрылыс конструкцияларын доғалық дәнекерлеу кезінде қолданылады (1.23-сурет,б). Кейбір жағдайларда олар қалыңдықтағы парақтарды дәнекерлеу кезінде де қолданылады, ал қабаттасу кезінде кесуден басқа арнайы жиектерді өңдеу қажет емес. Мұндай қосылыстың көмегімен парақтарды мүмкіндігінше екі жағынан дәнекерлеу ұсынылады, себебі бір жақты дәнекерлеу кезінде парақтар арасындағы бос орынға ылғал түсіп, дәнекерленген қосылыста металдың кейінгі тот басуына әкелуі мүмкін. Дәнекерлеу кезінде өнімді жинау және парақтарды дайындау жеңілдетілген, бірақ негізгі және балқытылған металды тұтыну бөкселерді дәнекерлеуге қарағанда көп. Роликті-тігісті және нүктелі түйіспелі Электрмен дәнекерлеу кезінде негізінен қабаттасатын қосылыстар қолданылады. Бұрыштық қосылыстар (1.23,в-сурет) тік немесе басқа бұрышта орналасқан парақтардың жиектерінде дәнекерлеу кезінде қолданылады. Мұндай қосылыстар негізінен газдың немесе сұйықтықтың шамалы ішкі қысымымен жұмыс істейтін резервуарларда орындалады. Таңбалы қосылыстар (1.23-сурет,г) доғалық дәнекерлеу кезінде кеңінен қолданылады және бір немесе екі жағынан жиектерсіз және жиектерсіз орындалады. Тік парақтың шетін бір жақты және екі жақты кесу кезінде тік және көлденең парақтар арасында тік парақтың бүкіл қалыңдығы үшін жақсы пісіру үшін бос орын қалдырылады. Егер өнімнің дизайны екі жағынан тбуынын дәнекерлеуге мүмкіндік бермесе, бір жақты кесу қажет. жүктеу/скачать 9,8 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|