Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі «Talap» коммерциялық емес акционерлік қоғамы



бет59/171
Дата19.11.2022
өлшемі9,8 Mb.
#51237
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   171
Байланысты:
дәнекерлеу ісі (1)

Бақылау сұрақтары

  1. Электроқожды дәнекерлеу қандай әсерге негізделген және оның артықшылықтары қандай?

  2. Балқитын электродпен электроқожды дәнекерлеудің мәнін түсіндіріңіз.

4. Қалың қабырғалы (300 мм) атом реакторларын өндіруде ЭШС дәнекерлеудің қандай артықшылықтарын жасады?
1.12.Дәнекерленген құрылымдарды құрастыру және дәнекерлеу
Дәнекерленген құрылымдар тобын біріктіретін негізгі параметрлер: өнімнің құрылымдық формасы, дайындамалардың түрі, металдардың қалыңдығы, массасы және маркалары, дәнекерленген элементтердің жұптасу сипаты, тігістердің жіктелуі, дәнекерленген қосылыстың түрі, өнімнің өлшемдері. Жалпы параметрлердің санына байланысты барлық инженерлік құрылымдар түрлерге, түрлерге, сыныптарға, ішкі сыныптарға, топтарға және кіші топтарға бөлінеді. Кіші топта дәнекерленген құрылымдар жалпы параметрлердің максималды санына ие. Қағидаттық және жұмыс технологиясы (Технологиялық карта) тиісті МЕМСТ-лар, техникалық шарттар, Мемқалтехқадағалау ережелері негізінде әзірленеді.
Жалпы техникалық шарттарда талаптар бар:

  • оларды қабылдау және сынау әдістері көрсетілген материалдар мен дайындамаларға;

  • дайындау операцияларының тәсілдерін көрсете отырып, конструкция бөлшектерін дайындауға;

  • көлемі мен формасына рұқсаттаманы көрсете отырып құрастыру операцияларына;

  • дәнекерлеу әдістері, Дәнекерлеу материалдары, дәнекерлеушілердің біліктілігі көрсетілген дәнекерлеу операцияларына;

  • ақауларды жою тәсілдерін, таңбалау орындарын көрсете отырып, бөлшектерді, тораптар мен бұйымдарды сынау (бақылау) әдістері мен көлемдеріне (дәнекерлеу қосылыстары тігістерінің сапасына қатысты));

  • бөлшектерді, тораптарды және жалпы бүкіл бұйымды термиялық

өңдеуге;

  • дайын бұйымдарды қабылдауға, бояуға, таңбалауға және буып-түюге; - дайын өнімнің техникалық құжаттамасына.

Өндірістің негізгі технологиясы мыналарды қамтиды: технологиялық операциялардың реттілігі, құрылымды жеке технологиялық түйіндерге немесе элементтерге бөлу, арнайы құрылғылар мен жабдықтардың эскиздік зерттеуі, негізгі дәнекерлеу операцияларының дәнекерлеу режимдерін есептеу, күтілетін дәнекерлеу деформацияларын есептеу, әзірленген технологиялық нұсқаларды салыстырмалы техникалық-экономикалық бағалау. Техникалық жоба мен технологияның қабылданған нұсқасы түпкілікті мақұлданғаннан кейін құрылымның жұмыс дизайны және жұмыс технологиясын құру жүзеге асырылады. Техникалық жоба мен технологияның қабылданған нұсқасы түпкілікті мақұлданғаннан кейін құрылымның жұмыс дизайны және жұмыс технологиясын құру жүзеге асырылады. Өндірістің үш түрі бар: жеке, сериялық және жаппай. Жеке өндірістің ерекшелігі-жұмыс орындарының мамандануының болмауы. Басқа құрылымдарды шығаруға көшу кейде жұмыс орнын қайта жарақтандыруды қажет етеді. Сондықтан жұмыс орындары әртүрлі құрылымдарды өндіруде қолдануға болатын әмбебап құрылғылармен жабдықталған.
Бұйымдарды үлкен партиялармен дайындау кезінде өндіріс сериялық болып табылады. Сериялық өндірістегі жұмыс орындары мамандандырылған құрылғылармен жабдықталған, оларды қолдану еңбек өнімділігін арттыруға және өнім сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.
Жаппай өндіріс кезінде жұмыс орындары қатаң мамандандырылған және мамандандырылған жабдықтармен және тез жұмыс істейтін құрылғылармен жабдықталған. Жаппай өндіріс кезінде құрастыру мен дәнекерлеудің механикаландырылған өндірістік желілері, сондай-ақ автоматты желілер қолданылады.
Дәнекерленген құрылымды жасау үшін технологтар технологиялық картаны - құрылымды дайындаудың егжей-тегжейлі технологиялық процесін сипаттайтын құжатты дайындайды, оның ережелерін орындау қатаң міндетті болып табылады.
Технологиялық карталар құрылымды дайындауға, құрастыруға және дәнекерлеуге арналған. Көп жағдайда құрастыру және дәнекерлеу технологиясы операцияларды орындау реті бойынша бір картада беріледі.
Сатып алу жұмыстарына мыналар жатады: парақты және профильді прокатты түзету, белгілеу және белгілеу, прокатты кесу, жиектер мен ұштарын өңдеу, иілу және илектеу жұмыстары.

1.61-сурет - Қаңылтырды, жеті орамды парақ машинасында түзету жұмысын жүргізудің сызбасы

Табақ пен әмбебап Болатты өңдеу жапырақты түзететін роликтерде суық күйде жүзеге асырылады. Табақты болатты түзетудің мәні 1.61-суретті түсіндіреді. 6 жүк көтергіш құрылғысының көмегімен иілген профиль парақты машинаның алғашқы екі ролигінің (жоғарғы - 5 және төменгі - 4 қатар) ашылуына әкелетін 1 жетекті қабылдау ролигіне қойылады, 2, оператор дұрыс роликтердің екі қатарының арасындағы бос орынды парақтың қалыңдығына тең немесе одан да көп орнатады; парақты түзету машинасы жұмысқа қосылады, түзету орындалады. Парақ қабылдау рольганг 3-ке шығарылады, онда оператор металл сызғыштың көмегімен көлденеңдігін тексереді. Қисықтық анықталған кезде оператор орамдардың қатарлары арасында жаңа Саңылау орнатады; парақтың қозғалысы кері бағытта басталады. Бұдан әрі біліктер арқылы әрбір өтуден кейін оператор екі өзара перпендикуляр бағытта қабырғаға метрлік металл сызғыштың көмегімен табақтың бүкіл ұзындығы бойынша көлденеңдігін тексереді. Парақ жазықтығының сызғыштың көлденеңінен рұқсат етілген ауытқуы метр ұзындықта 1...1,5 мм-ден аспауы керек. Жеке өндірісте таңбалау сызықтары құрылыс арқылы табылады. Бірнеше бірдей бөлшектерді дайындау кезінде шаблон бойынша белгіленеді. Шаблонның контурлары құрылыммен сызылған. Шаблонның материалы-фанера, картон, ағаш, табақ Болат. Үлгі бойынша таңбалау бастырма деп аталады. Механикалық көшіргіштерге немесе фотокөшірмелерге сәйкес белгілеусіз бөлшектерді ең прогрессивті кесу. Таңбалауды жалын аппараттарындағы бөлшектерді кесумен біріктіре отырып, дайындаманың жалпы күрделілігін едәуір азайтуға болады. Прокатты кесу гильотинді, дискілі, бұрыштық және пресс-қайшыларда жүзеге асырылады. (1.62-сурет,а,б,в,г).



а - гильотинді; б - пресс-қайшы; в - дискілі; г - көп дискілі; 1,4 - пышақтар; 2 -кесілетін қағаз; 3 - қысқыштар; 5 - тірек; 6 және 7 - дискілі пышақтар; 1.62-сурет - Металл кесуге арналған қайшылар:
Бойлық жиектер жиек кесу машиналарында, ұштары фрезерлік станоктардың соңында созылады. Жиек кесу машиналарында ұзындығы 17,5 м дейінгі бөліктердің шеттерін өңдеуге болады. Жоспарлау процесінде, қажет болған жағдайда, дәнекерлеу үшін кесуді қалыптастыру үшін жиектерді кесуге болады.
Металлдың қалыңдығы мен алуан түріне, сондай-ақ қисықтық радиусына байланысты иілу жұмыстары суық немесе қыздырылған күйде жүзеге асырылады. Цилиндрлік немесе конустық пішін үш роликті иілу біліктеріндегі бөлшектерге беріледі (1.63,A,B,B сурет).

а, б - қаңылтырдың соңғы бөліктерін бүктеу; в - қаңылтырды жабық цилиндрге айналдыру; 1 - қаңылтыр; 2 - төсеніш;
1.63-сурет - Үш білікті парақ ию біліктерінде прокат профилінің илектеу үлгісі:
Берілген радиус бойынша табақ бөлшектерінің біліктерінде суық ию біліктеу деп аталады. Роликтен кейін бөлік цилиндр пішінін алу үшін парақтардың шеттері кішірек радиуста алдын-ала бүгілген (1.63, - A,B суреттері). Жиектер жиекті иілу машинасында немесе үш роликті роликтерде бүгіледі. Қыздырылған күйде иілу қисықтық радиусы аз бөлшектерді алу қажет болған жағдайда, сондай-ақ едәуір қалыңдықтағы бөлшектерді иілу кезінде жүзеге асырылады.
Дәнекерленген конструкцияларды құрастыру технологиялық картада көрсетілген тәртіппен конструкция (торап) элементтерін орналастырудан және айлабұйымдардың көмегімен оларды алдын ала бекітуден және қармауыштарды салудан тұрады. Құрастыру-ең маңызды операциялардың бірі. Дәнекерленген құрылымның сапасы көбінесе құрастыру сапасына байланысты. Мысалы, қалыңдығы бойынша дәнекерленген жиектердің сәйкес келмеуімен кеңейтілген саңылаулармен құрастыру балқытылған металдың үлкен көлемімен тігістерді қажет етеді, бұл құрылымның қалдық деформацияларының жоғарылауына әкеледі. Құрылымдарды құрастыру кезінде әртүрлі құрастыру және құрастыру және дәнекерлеу құрылғылары кеңінен қолданылады. Құрылғының түрі өндіріс сериясымен және дизайнның күрделілік дәрежесімен анықталады. Жеке өндірісте негізінен әмбебап құрылғылар қолданылады, сериялық өндірісте әмбебап құрылғылармен қатар жоғары жылдамдықты қысқыштары бар мамандандырылған құрастыру қондырғылары қолданылады. Мысалы, инж. Костюхин стендінде арқалық конструкцияларын құрастыру. (1.64-сурет).

1.64-сурет - Арқалық конструкцияларын құрастыруға арналған инженер Костюхин атындағы стенд
Стенд сізге 12 м арқалық, 18 м баған және басқа құрылымдарды жинауға мүмкіндік береді. Көтеру-тасымалдау құрылғысының көмегімен 10 контейнерден 11 дайындаманы (3 сөре және қос тавр 2 қабырғасы) 1 стенд тірек үстеліндегі орындықтарға көтеріп, орнатады. Құрастырушы 8 жетек механизмінің көмегімен 12 порталды сәуленің бастапқы нүктесіне және 4 пневматикалық қысқыштармен 2 қабырғасын оның тірек бөлігіне және 6,7 қабырғаларына қысады. Содан кейін сөрелерді қабырғаға басу үшін көлденең 5,9 пневматикалық қысқыштарды кезекпен іске қосады. Бөлшектердің перпендикулярлығын тексергеннен кейін құрастырушы сөрелерді қабырғаға бекітуді орындайды (катет 3 мм, тігістің ұзындығы 25 мм). Қождағы жіктерді тазалағаннан кейін, жинаушы барлық пневматикалық қысқыштарды өшіре отырып, келесі екі шұңқырды орындау және барлық алдыңғы өтулерді қайталау үшін порталды 800 мм-ге шығарады. Және тағы басқалар сәуленің соңына дейін. Содан кейін, порталды қауіпсіз жерге шығарып, көтергіш құрылғының көмегімен шоқ 180о-ға оралып, қайтадан құрастыру орнына орнатылады. Жинаушы қабырғаны қабырғаның артқы жағындағы сөрелерге бекіту үшін порталды қайта орнатады. Жиналған шоқ, сайып келгенде, оның геометриялық параметрлерін тексеру үшін стендке орнатылады және дайын болған кезде 13 дискіге жіберіледі. Қарастырылған құрастыру нұсқасынан басқа, сөрелерде, құрастыру тақталарында, роликті стендтерде әмбебап құрастыру құрылғылары қолданылады. Мамандандырылған құрылғылар ретінде механикалық, пневматикалық және гидравликалық қысқыштары бар әртүрлі қондырғылар қолданылады. Дәнекерленген металл конструкцияларын өндіруде бұйымдарды дәнекерлеуге ыңғайлы жағдайға айналдыруды, сондай-ақ дәнекерлеу процесінде өнімдердің қозғалысын қамтамасыз ететін құрастыру және дәнекерлеу құрылғылары кеңінен қолданылады. Оларға позиционерлер, көмкергіштер, манипуляторлар, ротаторлар, роликті стендтер жатады.

1.65-сурет - Электромеханикалық жетегі бар екі тіректі көмкергіш
Электромеханикалық жетегі бар көмкергіш 1.65-суретте көрсетілген. Өнім көмкергіш бағандарының қысқұрылғыларына бекітіледі және жетектің көмегімен құрастыру мен дәнекерлеуге ыңғайлы орынға бұрылады. Ережелер (сурет 1.66), сондай-ақ құрастыру және дәнекерлеу үшін ыңғайлы орынға өнімдерді орнату үшін арналған және айналу осьінің көлбеу әр түрлі бұрыштарында марш жылдамдықпен өнімдерін айналуын қамтамасыз етеді.

1.66-сурет - Карусель түрі бар позиционер СМ-500
Құрастыру және дәнекерлеу жұмыстарын ұйымдастырудың ең жақсы түрі - өндірістік желілер. Өндірістік желілер өндіріс бағдарламасына, өнімнің дизайнына, өндіріс алаңдарына, цехтағы механикаландыру деңгейіне байланысты әр түрлі ұйымдастыру формалары мен әр түрлі дизайнға ие болуы мүмкін.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   171




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет