Ќазаќстан республикасыныњ білім жєне ѓылым министрлігі
жүктеу/скачать 0,9 Mb.
|
umk kasipor n ekonomikas 2021-2022
| ЕӨ=ЖӨ/ЕШ,Жс (19)
ЖӨ – ауылшаруашылығының жалпы өнімі (натуралды немесе құнды көрсеткіш); ЕШ,Жс - өнім өндіруге жұмсалған еңбек шығыны адам/сағ.,орташа жылдық жұмысшылар саны Еңбек өнімділігі – нақты жұмысшының жұмыс уақытының бір өлшемінде (немесе бір жұмысшыға) белгілі өнім мөлшерін (астық, сүт, ет) өндіру қабілеттілігі. 2. Еңбек өнімділігінің кері көрсеткіші – еңбек сыйымдылығы. Ес =ЕШ/ЖӨ (20) ЕШ - өнім өндіруге кеткен шығын, адам/сағ. ЖӨ - өндірілген өнімнің көлемі, натуралды, ц, т, дана. Бұл көрсеткіш кәсіпорын қызметіне талдау кезінде жиі кездеседі, сонымен қатар аймақтар мен экономикалық аудандар бойынша және ауылшаруашылық өнім өндірудің тиімділігін сипаттауда анықталады. Жанама көрсеткіштер техникалық процестердің, аралық операциялардың еңбек шығындарының тиімділігін, жанама еңбек өнімділігін сипаттайды. Оларға мыналар жатады: 1 күнде немесе 1 сағат орындалған жұмыс көлемі; танап жұмыстарында 1 жұмысшының өңдеу нормасы, белгілі бір жұмыс көлемінде орындалған еңбек шығыны, 1га немесе 1 бас малға кететін еңбек шығыны. Еңбек өнімдііілігін арттырудың мәні: тірі еңбек шығындарының үлесі төмендеп, өткен еңбек шығындары үлесінің көбеюде, бірақ жалпы еңбек шығындар төмендеуі керек. Еңбек өнімділігін көтеруге жолдары және факторлар: *табиғи-климаттық жағдай, жер алқаптарының рационалды орналасуы мен пайдалану тиімділігі; *өндірісті интенсивтендіру және материалдық-техникалық базаны жетілдіру; *ҒТП жетістіктерін енгізу,кадрлар біліктілігін көтеру; *өндіріс процестерін комплексті механизациялау және автоматтандыру; *еңбекті материалдық ынталандыру мен ұйымдастыруды жетілдіру; Еңбек нарығында субъект болып жұмыссыз халық табылады. Ол келесі топтарға бөлінеді: өз ерікті жұмыссыздар, яғни кәсіпорындардан жұмыстан шыққан немесе ешқашан заңды тіршілік ету көзі болмаған; өз ерікті жұмыссыз халық, жұбайының біреуінің немесе ата-анасының немесе олардың қамқоршысының арқасында күн көрушілер; Жұмыссыздар – бұл жұмысқа қабілетті, бірақ жұмыспен қамтылмаған, табыс таппайтын, еңбекпен қамтылу қызметінде өздеріне сәйкесті жұмыс істеу үшін тіркелген және соған кірісуге дайын азаматтар. Осыған байланысты, жұмыссыздықтың бірнеше түрлері бар: фрикциондық, құрылымдық және циклдық. Жұмыссыздық деңгейі жұмыссыздар санының жалпы жұмыс күші қосындысының қатынасына тең: Дж=(Аж / (Жс+Аж)) *100% (18) Аж - жұмыссыздар саны, адам Жс -жұмысы бар адамдар саны, адам Еңбектің жылдық маусымдылығының төмендеуіне өндірістің салалық шарты болып өндірісті мамандандыру және шоғырландыру, өңдеуші индустриалдық өнімдерді жинау, шаруашылықаралық кооперация мен агроөнеркәсіптік интеграцияны дамыту табылады. жүктеу/скачать 0,9 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|