Қазақстан республикасының денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігі қожа ахмет ясауи атындағы халықаралық
жүктеу/скачать 10,61 Mb.
|
Novy gigiena000 (1) (1) (1)
- Бұл бет үшін навигация:
- Вернике
8.3. Суда жақсы еритін дәрумендерВ тобының дәрумендері Суда жақсы еритін В дәрумендер тобы ашытқы, бидай, күріш, балық, көкөніс, ет құрамында кездесіп, аралық алмасудағы коэнзим рөлін атқарады. Бұл дәрумен топтарының жетіспеушілігі ұлпаларда әртүрлі патологиялық құбылыстардың дамуына алып келеді. Соған байланысты В дәрумендер тобының жетіспеушілігінен дерматиттер, стоматиттер, гастриттер, бас миының дегенеративті құбылыстары дамиды. В1-ДӘРУМЕНІ В1-дәрумені (тиамин) ішіндегі маңыздысының бірі. Бұның туындысы тиамин дифосфат бірнеше ферменттердің коферменті болып табылады. Ол жасуша ішілік көмірсу алмасуында маңызы зор. В1 дәрумені нанда, нан тағамдарында, әсіресе бидай ұнында, жүгері ұнында, бауырда көп кездеседі. Адам ағзасында тиамин синтезделмейді, сондықтан ол көп мөлшерде ағзаға тамақ арқылы түсуі керек. Ересек адамда В1 дәруменінің жетіспеушілігі: жалпы тамақты аз қабылдағанда, бірыңғай тамақ жемегенде немесе ішектің дәруменді соруы, сіңіруі бұзылғанда пайда болады. В1 Дәруменінің жетіспеушілігі әсіресе маскүнемдерде дамиды. Себебі алкоголь тиаминнің ішекте сіңірілуіне кедергі болады және жүкті кезінде тоқтаусыз құсқанда ұзақ уақыт парентеральды тамақтанғанда тәбеттің төмендеуімен және құсумен өтетін созылмалы ауруларда В1 дәруменінің тапшылығы дамиды. Ағзада тиамин жетіспеушілігінің жедел синдромы қан тамыр арқылы көп мөлшерде глюкозаны құю нәтижесінде туындауы мүмкін. Бұл ағзада В1 дәруменінің қоры аз болуы және көмірсу алмасуына белсенді қатысуына байланысты тез жұмсалады. Бұл жағдайдың алдын алу үшін ағзаға тиамин енгізу қажет. В1 дәруменінің жетіспеушілігі сонымен қатар көп мөлшерде тиаминазасы бар тағамдарды (шикі балық) қолданғанда немесе асқазан ішек жолында осы тиаминаза ферментін өндіретін патогенді микрофлора (Bact. thiaminolyticus) пайда болғанда дамиды. Дәруменнің болмауы тиамин алмасуының генетикалық ақауында болуы мүмкін. В дәруменінің жетіспеушілігіне байланысты бұл аурудың клиникалық айқын көрінісі Бери-Бери болып табылады. Бұл кезде негізінен жүрек орталық жүйке жүйесі перифериялық жүйке жүйесі зақымдалады. Бірде жүрек ауруы айқын көрінеді, кейде жүйке жүйесінің патологиясы болуын атап айту керек. Бери-Бери ауруының жүректік пішіні жүрек қуысының дилотациясымен сипатталады. Миокардиттың бостығы піскен еттің түрін береді. Микроскоппен зерттегенде интерстициальды ісік миофибрилдердің ісінуі және өте сирек ағзаның бір бөлігінің жансыздануы байқалады (некроз) байқалады. Жүрек қақпалары өзгермейді. Кей кезде жүрекше араларында тромбоз дамиды. Бери-Бери ауруында жүрек зақымдануы жүрек жетіспеушілігіне әкелуі мүмкін. Негізінен оң жақ жүрек, шеткі ісіктердің дамуымен шеткі қан тамырдың кеңеюі болуы мүмкін. Бұл кезде тері жылы болады. Ақшыл-қызыл және құрғақ болуы мүмкін. Орталық жүйке жүйесінің өзгерістері салдарынан Вернике көрінісі және «Корсаковский психозы» дамиды. Әдетте Вернике энцефалопатиясы Корсаковский психоз дамуына әсер етеді. Вернике көрінісі симметриялық ошақтың эпендимальды асты зона ұлпаларының жұмсаруымен, Ш және IV қарыншалар айналасында нүктелік қан құйылулар болуымен сипатталады. Гистологиялық тексерулерде гипертрофия, гиперплазия, дистрофиялық және нейрондық некротикалық өзгерістері анықталады. Бұл белгінің клиникалық көрінісі. Көрудің бұзылуымен, тепе-теңдіктің бұзылуы және атаксиямен сипатталады. Корсаковский психоздың дамуы кезінде сұр затта ісіну анық ісік және нейрондарда ретроградты өзгерістер анықталады. Клиникалық көріністе өткен оқиғаны есте сақтау қабілетінің бұзылуы және бақылауының төмен, мәдениетінің төмендігімен, сандырақтаумен көрінеді. Шеткі жүйке жүйесінің зақымдануы екі жақты сипат алады, ерекше емес нейропатия дамиды. Оның негізгі меленаның дегенерациясы, аксондардың сезімтал және қозғалтқыш жүйке талшықтарының бұзылыстары болады. Қорытындысында бұлшық ет әлсіздігі бұлшык ет тонусының жоғалуы парестезия, гиперестезия бұлшық еттердің атрофиялық салдануы дамиды. Алдымен аяқтың нейропатиясы, сосын қолдың нейропатиясы байқалады. Вернике энцефалопатиясы корсаковский психозға қарағанда емдеу нәтижесі жоғары. Егер уақытында В1 дәруменін қолданғанда. жүктеу/скачать 10,61 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|