Қазақстан Республикасының Экология, геология және табиғи ресурстар министрлігі

306 
жүзеге асырады. Су бұрғыштармен қамтамасыз ету деңгейі жылдам қарқынмен өсуде: жыл 
сайын 7%-ға.
Кәріз желілерінің ұзындығы 2017 жылы 1587,1 км, 2018 жылы 1619,8 км құрады, ал 2019 
жылы кәріз желілерінің ұзындығы 1,8 мың км құрады (тозуы - 59,8%). Алматыда күрделі 
жөнделген су бұрғыш желілердің үлесі салыстырылған қалалардан төмен. Бұл ретте, күрделі 
жөндеуден өткен су бұрғыш желілердің үлесі тозған желілердің өсуін қамтымайды. Су бұрғыш 
жүйесінің тозуы жаңа құрылыстың арқасында 2% төмендеді. Алматыда бұл деңгей 2016 жылы 
65% -ды құраса, 2017 жылы 63% -ға төмендеді. Жалпы, тозу деңгейі салыстырылған қалаларға 
қарағанда 3 есе жоғары. Жоғарыда айтылғандардың ішінен күрделі жөндеуден өткен су тарту 
желілерінің үлесі жеткіліксіз деп айтуға болады.
Күрделі жөндеудің ағымдағы үлесі сақталған кезде 20 жылдан кейін тозу деңгейі 90%-дан 
асады, бұл су тарту желілерінің көпшілігінің істен шығуына әкеледі. Бұл жағдай болашақта 
жоғары апаттылыққа және су тарту желілерінің едәуір көлемінің істен шығуына әкелуі мүмкін.
Статистикалық деректер бойынша 2018 жылы жалпы сарқынды суларды өткізу үлесіндегі 
тазартылған судың үлесі 99,6% құрады. 
Қоршаған ортаның жай-күйі, ауа мен судың ластану көлемінің қысқаруы.
Алматы көптеген жылдар бойы Қазақстанның ауасының ластану деңгейі жоғары 
қалаларына жатады. Ластанудың жоғары деңгейі жергілікті жердің табиғи және климаттық 
ерекшеліктеріне де, қоршаған ортаға антропогендік әсерге де байланысты.
Атмосфералық ауаның жай-күйін бақылау 16 стационарлық бекеттерде жүргізілді.
2017 жылы стационарлық бақылау желісінің деректері бойынша атмосфералық ауаның 
ластану деңгейі жоғары болып бағаланды. АЛИ (атмосфераның ластану индексі) 6 
(көтеріңкі деңгей) құрайды. СИ = 4 (көтеріңкі деңгей), НП = 37% (жоғары деңгей)
155
. Қалқыма 
бөлшектердің (шаң) орташа концентрациясы 1,1 ШРКс.с., күкірт диоксиді – 1,1 ШРКс.с., азот
диоксиді – 1,8 ШРКс.с., формальдегид – 1,2 ШРКс.с. құрады, ауыр металдар мен басқа да 
ластаушы заттардың құрамы ШРК-дан аспады. Қалқыма бөлшектердің (шаң) максималды бір 
жолғы концентрациясы 1,4 ШРКм.р., қалқыма бөлшектер РМ2,5 – 4,4 ШРКм.р., қалқыма 
бөлшектер РМ10 – 3,5 ШРКм.р., күкірт диоксиді – 3,5 ШРКм.р., көміртегі оксиді – 4,1 
ШРКм.р., азот диоксиді – 2,5 ШРКм.р., азот оксиді – 1,8 ШРКм.р., фенол – 1,4 ШРКм.р. құрады,
қалған ластаушы заттар ШРК-дан аспады. Атмосфералық ауаның ластану деңгейі 2016 жылмен 
салыстырғанда "жоғары" деңгейден "жоғарылауға" төмендеді.
156

жүктеу/скачать 4,19 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: