VІІ-VІІІғғ. басталып, құрылысы аяқталмай қалған ғимарат.Іргетасы тастан қаланған. Академик К.М.Байпақовтың зерттеуі бойынша Ақыртас Қарлұқ қағанатының кезінде салынып, бітпей қалған. Ғимараттың көлемі: 180х205м. Құрылыс жүйесі үш-төрт бөліктен, көп бөлмеден тұрады. Сыртқы дуалдың қалыңдығы 5 м болса, ішкі дуалдың қалыңдығы 3-3,5 м болған.. Ақыртас жеріміздегі сәулет өнері тамаша ескерткіштерінің бірі.
Ескерткіш төрт бұрышты кесек тастардан қаланған. Олардың ортасы ақыр тәрізді ойылып, арасы ұсақ тастармен және балшықпен толтырылған.Сондықтан, Ақыртас аталады.Аңыз бойынша Алан-Хазар деген жігіттің қызға арнап тұрғызбақ болған сарайы, белгісіз себептермен аяқталмай қалған.
Мырзарабат
VІ-ІХғғ. салынған екі сардобаның бірі. Сардоба – парсыша «құдық үстіне салынған құрылыс» дегенді білдіреді. Сардобалар керуен жолдарының бойында және көші-қон бағыттарында жолаушылар
мен малшылардың су тапшылығын көрмеуі үшін қазылған құдықтардың үстіне салынған. Күмбезді құрылыс болып табылады. Мырзарабад сардобасы Мырзашөл керуен жолының бойына салынған.
Біркүмбезді және көп күмбезді сардоба.Құрылыс жүйесі және күмбезі киіз үйге ұқсас. Шаруашылық қамы үшін салынған, азаматтық ғимарат.
