Ерте палеолитте адамдар ұжымы - тобыр. Орта тас-аналық рулық қауымның бастапқы түрі қалыптаса бастады.
Кейінгі палеолитте адамдар тобыры бірте-бірте туысқандардың ұжымына –рулық қауымға айналды.
Рулық қауым «саналы адамның» шығу уақытына сәйкес келеді. Әр руда бірнеше ондаған рулас адам болды. Палеолиттің соңында рулық қауым толық қалыптасты.
Рулық қауым нығайып, күшейеді. Ерлер мен әйелдер арасында еңбек бөлінісі қалыптасты.
Қауым: қариялар, ересектер, балалар болып үш топқа бөлінді. Балалар тобынан ерсектер тобына өті – бағыштау (инициация)
Аналық ру үстемдік етті. Рулық қауымның ыдырауы. Бірте-бірте аталық руға көшу басталды. Бұл кезең қоғамның жаңа түрі – тайпаның, тайпалық одақтың құрылуына әзірлік болатын.
Қоғамдық еңбек бөлінісі пайда бола бастады.
Кәсібі
Терімшілік, аң аулау, балық аулау. Адамдарсүйек тебендер жасап, теріден киім тіге бастады.
Палеолиттің соңына қарай аң аулау неғұрлым жетілдірілген құралдармен жүргізілді
Терімшілік, балық аулау, киім тігу. Балық аулау құралдары жетілдірілді. Аңшылық осы кездегі адамдардың негізгі кәсібінің біріне айналды. Жеке аңшылық қалыптасты. Аңшылықта үйретілген иттің көмегі көп тиді.
Өндіруші шаруашылыққа көшу.
Кен кәсібінің бастамалары шықты. Қыш құмыра ісі, жіп иіру, тоқымашылық дамыды. Әшекей бұйым жасау пайда болды(тас, сүйек). Сүйектен жасалған түйреуіш, әшекей заттар, қарудың түрлері көп табылды. Мал шаруашылығы мен қарапайым егіншілік қалыптасты.
Еңбек құралдары
Ашель құралдары: қол шапқы мен жарғыш.
Мустье құралдары: қол қашау, үшбұрышты қалақша, қырғыш, ине, біз
Кейінгі палеолит құралдары: дротик, гарпун, болос, кескіш
