- 1924-1953  жылдары  И.В.Сталин

ҚАЗІРГІ ЗАМАНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ
Мәтінді сұрақтар
1. Мәтінде сипатталған тарихи оқиғаның жағымсыз салдарының ішінде қате берілгенін анықтаңыз:
“Көрсеткішті жоғарлатып көрсету үшін орасан зор аумақ жыртылды Экологиялық тепе-теңдіктің бұзылуы ауыр салдарға әкеліп соқты:
топырақ эрозиясы күшейді...Егін үшін жыртылған милиондаған гектар жер шабындық пен жайылымдық алқаптардың көлемін тарылтты.
Мыңдаған гектар жерлер елді мекендер салуға тартып алынып, олардың инфроқұрылымын жүргізу үшін құнарлы жерлердің елеулі көлемі 
бөлінді.Нәтижесінде ауыл шаруашылығының дәстүрлі саласы, мал шаруашылығы орны толмас шығынға ұшырады....Қазақ халқының әдет –
ғұрпына, салт дәстүріне оның мәдени құндылықтарына”жоғарыдан” менсінбей қараушылық орын алды”
Жауабы: Дәнді дақылдар өндірісінің төмендеуі
2. Мәтінде ХVІІІғ Қазақстан мен Ресей арасындадағы экономикалық байланыстардың дамуынан үзінді келтірілген.Қазақ–Ресей 
саудасының ерекшеліктері арасындағы қатесін табыңыз:
“Қазақстанның Ресеймен сауда жасайтын негізгі орындары шекара шебіндегі Орынбор, Тройцк,Петропавл, Омбы,Семей және Өскемен... 
болды.Қазақ-Ресей саудасының бірқатар өзіндік ерекшеліктері де бар еді... айналымдағы ақша қазақтарда аз еді.Сауда бірлігі ісек қой
саналды.Ресей саудагерлері аз уақыттың әшінде – ақ байып шыға келді. Мысалы;бағасы 75 тиын туратын 18метр кенепті бір жылқы мен 
өгізге айырбас жасады. Ал ол жылқы мен өгізді Ресейге алып барып 12-15 сомнан сатты.”
Жауабы: Сауда жасайтын негізгі орындар округтік приказдар болды
3.Мәтінде сипатталған тарихи жағдайдың болған жылын анықтаңыз:
“Кәсіпорындарға дербестік берілді, оларға шаруашылық есеп әдісі кеңінен енгізілді Қызметкерлерді экономикалық жағынан ынталандыру 
мен материялдық жағынан марапаттау шаралары неғұрлым ойластырылған түрде қолданыла бастады.Қабылданған шешімдерге сай Қазақ КСР
Халық шаруашылығы кеңесі таратылды.”
Жауабы:1965 жыл.
4.Мәтінде қай тарихи тұлғаның билік еткен тұсы сипатталғанын анықтаңыз;
“Өзінің артықшылықтарына әбден сенімді ол өз жақтастарының бәрін де айбынымен, салиқалы мінез – құлқымен таңғалдырып, 
қызықтырып,өзіне тарта білетін өзінің жауларын күш еөрсете қорқыта алатын,ал әрбір қалыптасқан нақты жағдайға қарай елдің бірде 
орыстардың қол астында, бірде қытайлардың қол астында болғандай ұстай білетін, бірақ іс жүзінде ешкімді мойындамайтын тәуелсіз билеуші 
еді. Оның бұл қасиеті әсіресе 1771 жылдан кейін ерекше айқын көрінеді.”
Жауабы: Абылай хан.
5. Мәтінде сипатталған ТЖМК-ның мақсатын анықтақыз.
“Төтенше жағдай жөніндегі Мемлекеттік комитет елдің ауыр экономикалық және саяси жағдайын суреттей келіп, барлық кінәні 
реформа саясатына аударып, кеңес халқына үндеу тастады үндеу өткен уақытың дағпыртты ұрандарымен көмкеріліп, аяғында өздігінен 
құрылған комитетке жан-жақты қолдау көрсетуге шақырды... ТЖМК-ның №1 қаулысы бойынша....одақтық және автономиялы республикалар,
ел, облыс, қала, аудан, кенттер және ауылдар төтнеше жағдай тәртібін мүлтіксіз орвндауға міндеттенді. Осы қаулы негізінде саяси партия, 
қоғамдық ұйымдар мен бұқаралық қозғалыстардың қызметі тоқтатылды, митингі, шеруге шығу, ереуіл жасауға тиым салынды.”
Жауабы: КСРО кезіндегі жағдайды қалпына келтіру.
6. Мәтінде сипатталған тарихи дастандардың түріктерде ненің дамығандығын көрсететіндігін анықтаңыз:
“Бұлар-нағыз тарихи дастандар. Мұнда Түрік қағанатының құрылуы мен дәуірлеуі, ақырында күйреуі жайында айтылады. Дастандар-
дағы тарихи суреттер әдеби–көркемдік тәсілдермен өрнектелген. Бұл алғашқы мақал -мәтел, жоқтау сияқты ауыз әдебиеті жанырларына бай.
Мәселен”Өлімнен ұят күшті” ,”Жұқаны таптау оңай” немесе “ Жіңішкені үзу оңай” деген сияқты тіркестерді кезіктіруге болады.”
Жауабы: Жазу өнері пайда болғанға дейін ауызша әдеби тілдің дамығандығын
7. Мәтінде сипатталған шаруашылық реформасының нәтижесінде болған өзгерістердің ішінде қате берілгенін анықтаңыз:
“…Кәсіпорындарға дербестік берілді, оларға шаруашылық есеп әдісі кеңінен енгізілді. Қызметкерлерді экономикалық жағынан 
ынталандыру мен материялдық жағынан марапаттау шаралары неғұрлым ойластырылған түрде қолданыла бастады. Қабылдаған шешімдерге 
сай Қазақ КСР Халық шаруашылығы кеңесі таратылды. Республикада бірқатар одақтық-республикалық салалық министирліктер құрылып, 
құрылыс материялдары, орман, целлюлоза-қағаз және ағаш өңдеу, тамақ өнеркәсібі кәсіпорындары біріктірілді.”
Жауабы; Басшылық етудің аумақтық жүйесі енгізілді
344

жүктеу/скачать 9,16 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: