Қазақстан тарихы жол карта
ҚАЗІРГІ ЗАМАНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ
жүктеу/скачать 9,16 Mb. Pdf көрінісі
|
| ҚАЗІРГІ ЗАМАНДАҒЫ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ
Жауабы: Шокан Уәлиханов 175. Мәтін бойынша қазақ даласына И.Кирилловтың басшылығымен жіберілген экспедицияның атауын анықтаныз «Біздің ежелгі бодандарымыз башқұрттар халқы және бодандықты жуырда ғана қабылдаған қырғыз-қайсақ және қарақалпақ ордалары халықтарының қамын жеп, оларды қандай да бір болмасын, шапқыншылықтардан қорғау мақсатында Ор өзенінің Жайыққа құятын сағасында тағы бір қала салуды ойластырдык, бұл жөнінде мына нұсқауға сәйкес іске асыруды бұйырамыз: 1. Біріншіден, аталмыш қаланы тұрғызып, оған халықты қоныстандыру қажет: біз қайырымдылықпен қалаға берген артықшылықтарға сәйкес онда сауда. қолөнер және басқа да кәсіп өркендету керек. Осыған байланысты сен қаланы салып, оған тұрғындарды жайғастырудың тиімді жол- дарын қарастыруың керек…» «…17. Металдар мен минералдарға келетін болсақ, олар башқұрт және қырғыз- қайсақ жерлерінен табылып қалар, ол үшін жергілікті халықты алдап-сулап, сый-сияпат көрсетіп, металдар мен минералдар бар жерлерді жасырмай көрсету және тағы да бар жерлерін іздеуге тарту қажет. 19. Сол бір игілікті бастаманың қарсаңында сауда-саттық жүргізу үшін Арал теңізінің қырғыз-қайсак жерінің тұсынан айлақ тұрғызып, оған зең- бірек орнатқан кемелер апарып, ол теңізді өзімізге қарату қажет; ол үшін Жайық өзенінде желкенмен, қажет болғанда ескекпен жүретін отыз- қырық шамасында қайықтар жасатып, жіберуге дайын күйінде сақтап қою қажет…» 176. Мәтін бойынша көтеріліске сылтау болған жағдайды анықтаңыз «Көтерілістің желеуі - соғыс майдандарындағы қара жұмысқа бұратана елдерден адам алу. Өкіметтің қара жұмысқа адам алғанда жер- жерде қолданылған шаралары мен тәртібі, Өкіметтің жер-жерде қолданған шараларын тұрғын ел өзінше ұғынды. Түркістандағы бұратана ел- дердің көтерілісі, Түркістандағы төңкеріс қозғалысының тарихындағы ең үлкен оқиғалардың бірі десе болады. Өйткені бұл көтерілісте тұрғын ел, 50 жылға жақын өкіметшілігін жүргізіп, дегенін істеп келген Ресей патшалығының «Ақ патшаның» әміріне (бұйрығына) бастап қарсылық көр- сетті. Бұратана елдер, алдымен қарсы болып, көздегені патшаның әкімдері еді, бірақ соңында елдің мақсатына, тілегіне қарсы болған тұрғын елдің әкімдерін де аяған жоқ, көтеріліске ел алдын ала дайындалған жоқ; көтеріліс Түркістанның әр жерінде, жергілікті ұлттардың арасында біржола бір уақытта басталды. …Патша үкіметінің соғыс министрінің Түркістанның жанарал-губернаторына телеграммен берген бұйрығы бойынша соғыс майдандарындағы жол түзету. соғыс қорғандарын жасау жұмысына Ресей мемлекетіндегі айырым Түркістандағы соғыс міндетінен бұрын азат етілген бұратана елдерден, соғыс біткенше жұмыс істеуге адам алынатыны жарияланды». . Жауабы: Қырғыз – Қайсақ Жауабы: Қазақтарды қара жұмысқа алу 177. Мәтін бойынша көтеріліс болған жыл(-дар)ды анықтаңыз «Көтерілістің желеуі - соғыс майдандарындағы қара жұмысқа бұратана елдерден адам алу. Өкіметтің қара жұмысқа адам алғанда жер- жерде қолданылған шаралары мен тәртібі, Өкіметтің жер-жерде қолданған шараларын тұрғын ел өзінше ұғынды. Түркістандағы бұратана ел- дердің көтерілісі, Түркістандағы төңкеріс қозғалысының тарихындағы ең үлкен оқиғалардың бірі десе болады. Өйткені бұл көтерілісте тұрғын ел, 50 жылға жақын өкіметшілігін жүргізіп, дегенін істеп келген Ресей патшалығының «Ақ патшаның» әміріне (бұйрығына) бастап қарсылық көр- сетті. Бұратана елдер, алдымен қарсы болып, көздегені патшаның әкімдері еді, бірақ соңында елдің мақсатына, тілегіне қарсы болған тұрғын елдің әкімдерін де аяған жоқ, көтеріліске ел алдын ала дайындалған жоқ; көтеріліс Түркістанның әр жерінде, жергілікті ұлттардың арасында біржола бір уақытта басталды. …Патша үкіметінің соғыс министрінің Түркістанның жанарал-губернаторына телеграммен берген бұйрығы бойынша соғыс майдандарындағы жол түзету. соғыс қорғандарын жасау жұмысына Ресей мемлекетіндегі айырым Түркістандағы соғыс міндетінен бұрын азат етілген бұратана елдерден, соғыс біткенше жұмыс істеуге адам алынатыны жарияланды». . Жауабы: 1916 ж. 178. Мәтінді оқып, мемлекетті халық басқаруының ғылыми атауын табыңыз «Мемлекет қалпы Россия демократиялык, федеративті республика болу. (Демократия мағынасы мемлекетті жұрт билеу. Федерация мағы- насы - құрдас мемлекеттер бірлесуі. Федеративті республикада әр мемлекеттің іргесі бөлек, ынтымағы бір болады. Әрқайсысы өз тізгінін өзі алып жүреді. ) Үкімет басында Учредительное собрание мен Г. Дума қалауынша кесімді жылға сайланатын президент болу. Президент халықты министрлер арқылы бағу, ол министрлер Учредительное собрание мен Г. Д.ма алдында жауапты болу. Депутаттар тегіс, тең, төте һәм құпия сайлаумен дін, еркек-әйел талғаусыз болу. Законды жалғыз ғана Г. Дума шығару һәм Г. Дума үкімет үсті- нен қарап, ісін тексеру, запрос (сұрау) жасау хұқы да Г. Думада болу. Мемлекет салығы Г. Думасыз салынбау. . Жауабы: демократия 367 |