Қазақстан тарихы кафедрасы
жүктеу/скачать 1,24 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Семинар сабағына дайындалу ҥшін әдістемелік нҧсқаулар
|
3-тақырып. Қазақстан тарихындағы тҥрік дәуірі Сабақтың мақсаты – Ҽлемдік тарихта ҿзіндік орны бар, Еуразияның тарихында елеулі із қалдырған тҥркі дҥниесіне жан-жақты тоқталып, тҥрік мемлекеттерініің ҿзара ортақ байланысын анықтау. 1. Тҥрік тайпалық одағының қҧрылуы. Тҥрік қағанаты-кҿшпелілердің алғашқы еуразиялық империясы. 2.Тҥрік мемлекеттерінің ҽлеуметтік-саяси дамуының ерекшеліктері: Батыс-тҥрік, тҥргеш жҽне Қарлҧқ қағанаттары. 3. Оғыз мемлекеті жҽне оның Х ғ. ҽскери-саяси оқиғалардағы рҿлі. 4. Қимақ-қыпшақ конфедерациясы. Қыпшақ хандығы. 5. Қарахан мемлекеті: жаңа мҽдени ортаның қалыптасуы. 6. Наймандар мен керейттер. Қарақытай мемлекеті. Тҥріктердің мҽдениеті. Әдебиеттер 1. Қазақстан тарихы. 5 –томдық. Т. 1, А. 1996. 2. Қазақстан тарихы. Очерк. А., 1993. 3. Ж.О. Артықбаев. Қазақстан тарихы (оқулық-хрестоматия). Астана, 2000. 113 4. С. Жолдасбайҧлы. Ежелгі жҽне орта ғасырлардағы Қазақстан. А.,1995. 5. Ч. Мусин. Қазақстан тарихы. А., 2008. 6. М.Б. Мҧхамедов, Б. Сырымбетҧлы. Қазақстан тарихы. А., 2007. 7. Гумилев Л.Н. Кҿне тҥріктер. А., 1999. 8. К. Аманжолов, Қ. Рахметов. Тҥркі халықтарының тарихы. А., 1996. 9. У.Х. Шҽлекенов. Тҥріктердің отырықшы мҽдениеті. А., 2003. Семинар сабағына дайындалу ҥшін әдістемелік нҧсқаулар Семинар сабағына дайындықты ерте феодалдық тҥрік мемлекеттері туралы мҽлімет беретін негізгі жазба жҽне заттай деректерге сҥйеніп, ҽңгімелеуден бастау қажет. «Тҥрік» этнониміне жарқын тҥсінік беретін қытай жазба деректерін ерекше атап кҿрсету қажет. Сұрақтарды қарастыру барысында жалпы тҥрік тайпаларының географиялық таралуын, ерте тҥріктердің IV-VI ғғ. Алтайдан Каспийге дейінгі қозғалысының себептерін айту қажет. Алғашқы тҥрік қағандарының саяси қайраткерлігіне ерекше кҿңіл бҿлу керек. Сонымен бірге, б.э.д. VII ғ. тҥрік қоғамының қҧлдырауының экономикалық жҽне саяси себептерін білген жҿн. Тҥрік империясының қҧлауына себеп болған ішкі жҽне сыртқы жағдайлар жайлы ойланыңыздар. Империя екіге бҿлінгенде шекара қандай болды, Батыс Тҥрік қағанатының қҧрамына қандай жерлер кірді? Батыс Тҥрік қағанатының ҽлеуметтік қҧрылымын сипаттап, оның ерекшеліктерін, мҥліктік теңсіздіктің пайда болу себептерін жете кҿрсеткен жҿн. Ортағасырлық деректерде Батыс Тҥрік «он оқ бҧдын» мемлекеті ретінде белгілі. Тҥрік қоғамының ондық жҥйесінің ҧйымдасуына тоқталып, осы жҥйенің негізіне рулық, территориялық-ҽскери алғышарттар ҽсер еткенін кҿрсетіңіздер. Батыс Тҥрік қағанаты тайпаларының шаруашылығы жайлы айтқанда, малға жеке меншік пен жайылымды қоғамдық меншік ретінде пайдаланғанын айта кету керек. Сонымен қатар тҥріктердің араб жҽне қытай қысымына қарсы кҥресіне талдау жасай отырып, тҥркештердің (704-756жж.), қарлҧқтардың (756-940жж.) рҿліне тоқталу қажет. Тҥркеш қағаны Сҧлудың VIII ғасырдың басында арабтарға қарсы кҥресі мен оның жеңісінің тҥргештер династиясының ҿркендеуіне ҽкелгені жайлы айту керек. Ерте тҥріктердің тағдырына ҥлкен ҽсер еткен Сулу қағанның дипломатиялық ҿнері мен қолбасшылық дарынына баға беріңіздер. 751ж. Атлах шайқасындағы араб-қытай кҥресінің тарихи рҿлін кҿрсетіңіздер. Қазақ тарихында бҧл шайқас немен ерекше болғанын тҥсіндіріңіз. Сабаққа дайындалу барысында бҧрын соңды жарық кҿрген еңбектермен қатар жаңа очерктер мен кiтаптар, жинақтар мен 114 монографиялық еңбектер, ғылыми мақалалар мен тың материалдарды қолдану талап етiледi. жүктеу/скачать 1,24 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|