«Қазақстанның жаңа және қазіргі заман тарихы»
жүктеу/скачать 1,28 Mb.
|
«?àçà?ñòàííû? æà?à æ?íå ?àç³ðã³ çàìàí òàðèõû»
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.Қазақтардың Е. Пугачев басқарған орыс шаруаларының соғысына қатысуының саяси себептері.
| Бекіту сұрақтары:
1. Қазақтардың дәстүрлі шаруашылығы дегенді қалай түсінесің? 2. Қазақ даласындағы орыс-қазақ сыртқы сауданың қазақтар үшін пайдасы болды ма? 3. Қазақстанның әлеуметтік-экономикалық жағдайы қандай болды? Дәріс №6 1. Қазақтардың Е. Пугачев басқарған орыс шаруаларының соғысына қатысуының саяси себептері. Шаруалар соғысының барысы мен тарихи маңызы. 2. Нұралы хан саясаты. Күші жүздегі хандық биліктегі дағдарыс. 3.Исатай мен Махамбет бастаған азаттық жолындағы күрес 4. Күші жүздегі халық-азаттық қозғалысы (1783-1797ж.) 5. Бөкей хандығының құрылуы. 1.Қазақтардың Е. Пугачев басқарған орыс шаруаларының соғысына қатысуының саяси себептері. Еділ бойы, Урал маңы мен Қазақстан халықтары Россиядағы феодал-крепостнойлық езушілікке қарсы Жайық қазақтары мен тау-кен өндірісі жұмысшылары бастаған шаруалар соғысына қатысты. Оны Дон казагы Е.Пугачев басқарды. Қазақтардың соғысқа қатысуының негізі себебі жер мен қазақ даласындағы отаршыддыққа қарсы күрес бодды. Патша үкіметі қазақтардың жайылым ретінде ертеден пайдаланылып келе жатқан Жайық пен Еділ өзендері аралығы мен Каспий теңізі жағалауындағы жерлерді орыс помещиктерінің жеке меншігіне таратьш берді. Мұның өзі қазақтардың наразылығы мен ашуын туғызды. 1774 жылы қаңтарда қазақтар кетерілісшілермен бірге Жайық қалашығын қоршауға қатысты. Қазақтардың ниеттестігі Гурьев қалашығындағы көтеріліске шыққандардың жеңіп шығуына және олардың пугачевшілер отрядына қосылуына игі әсерін тигізді. 1773 жылы қазанда басталып, бес айға созылған Орынборды қоршау, соғыстың маңызды кезеңі болды. Губернияның басты қаласын қоршауға Кіші және Орта жүз қазақтары қатысты. Қазақтардың бір бөлігі Пугачев оскерімен бірге Еділ бойымен қозғала отырып, Қазан, Пенза, Саратов түбіндегі және т.б. жерлердегі ұрыстарға қатысты. Дегенмен, 1774 жылы қазақтардың негізгі қимылдары Жайық қалашығы мен Гурьев аралығында орналасқан бекіністерде болды. Сол уақыт Орта жуз территориясында да ете мазасыз кез еді.Сонымен қатар, Башқұрт және Орал маңын мекендеуші басқа да халықтармен қосылып, Кіші жүз және Орта жүз қазақтары Емельян Пугачев бастаған 1773-1775 жылдары шаруалар соғысына қатысты. Қазақ отрядтары патша әскерлеріне қарсы Жайық қалашығы, Елек пен Гурьев шекаралык бекініс аудандарында ұрыстар жүргізе отырып, Еділге дейін жетті. Е.Пугачевтің Орынборды қоршаған ұрыстарына қатысты. Орта жүз қазақтарының көтерілісші отрядтарынын киымылы Жаңа Есіл және Ертіс шептеріңде 1776 жылға дейін токтамады. Бұл патша үкіметіне қарсы казақ шауаларының тұңғыш рет орыс шаруаларымен бірлесіп шыққан күресі еді. Канауға қарсы халық бұқарасының күресі үдей түсті. жүктеу/скачать 1,28 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|