Қазіргі қазақ тілінің тарихи грамматикасы


Зат есімнің септік категориясы



бет5/16
Дата17.05.2022
өлшемі341 Kb.
#34793
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16
Байланысты:
азіргі аза тіліні тарихи грамматикасы

Зат есімнің септік категориясы

Атау септік. Атау септік тұлғасы ескі жазбалар тілінде мынандай қызметт ежұмсалған: Атау септік тұлғасы өзінің тура мағынасында қолданылған: Аганияз ер ағыр бедісміс (М). «Аганияз қою (әдемі) оюлады: Ілкі сен барғыл» (МҚ) «Алдымен сен бар».

Ілік септік тұлғасының көне жазбалар тілінде мына сияқты фонетикалық варианттары бар: -ың, -ің, -уң, -үң, -ның, нің, -наң, -нәң. Зерттеушілер –ың және –ның, яғни, аффикстің ең басында –н дыбысының бар я жоғына қарай, ілік септік қосымшасының екі түрлі таралуын болжайды. Академик В.В.Радлов Алтын Орда жарлықтары жайлы еңбегінде –ың тұлғасын батыс түркі тілдеріне тән, -ның тұлғасын шағатай тіліне, яки, шығыс тілдеріне тән тұлға деп есептей Табыс септік жалғауы әдетте тура толықтауыштың грамматикалық көрсеткіші деп қаралады. Табыс жалғауы қашан да іс-әрекет таралған тура объектіні білдіретін грамматикалық тәсіл есебінде танылды ді.ЖАТЫс ,Шығыс ,көмектес септіктері.




1

4

9 тақырып



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   16




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет