Б. А. Джаамбаева Философия Оқулық



Pdf көрінісі
бет107/313
Дата31.12.2021
өлшемі1,78 Mb.
#22005
түріОқулық
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   313
мектебінің қалыптасуы, суфистік бағыттың пайда болуы. 
2)  перипатетиктер  әл-Кинди,  Ибн  Сина,  әл-Фараби,  Ибн  Рушдтың 
(Аверроэс) шығармашылығы;  
3) түркі философиясы: орта ғасырдағы шығыстық ілім ӛкілдері: Жүсіп 
Баласағұни,  Ахмет  Йассауи  және  т.б.  ғалым-энциклопедистердің 
шығармашылығы. 
Мұсылмандық 
діншілдік 
бірнеше 
ғасырда 
қалыптасты. 
Мұсылмандардың  Қасиетті  кітабы  Құран  тіпті  ХІ-ХІІ  ғғ.  мұсылмандық 
мәдениеттің  ең  ӛркендеген  кезеңінде  діни,  этикалық  және  құқықтық 
тәрбиелеу  Сунна  (соңғы  пайғамбар  Мұхаммедтің  (с.а.с.)  қалдырған 
ақыл,  ӛсиеті)  бағытымен  толықтырылды.  Құран  және  Суннамен  қатар 
олардың  жалғасы  ретінде  мұсылмандық  діни  ілім  құрылды.  Діни  ілімнің 
алдында:  Құранның  мағынасын  ашу,  оны  жаңа  догматтармен  толықтырып, 
мемлекетті  басқаруда,  шаруашылықта,  құқықтық  басқаруда  және 
теологиялық пікір таластарда туатын мәселелерді шешу қойылды.  
Ислам  негізгі  екі  басты  бағытта  дамыды  –  Суннаны  ұстанатын 
(ортодоксальды  классикалық  ислам)  және  Құран  мазмұнын  түсінікті  оқу 
және  шиизм,  ақиқат  деп  танылатын  бағытынан  тұрды.  Исламның 
таралуының басты қағидасы мистицизм және теологиялық негіз тұрғысынан 


кӛп  талқыға  түскен  бір  Құдайға  табыну  (таухид)  еді.  Ислам  дінінің 
таралуының алдыңғы кезеңінде жалпы Құдай туралы ойлар қалыптасты. Бұл 
бір жағынан, қабілеттілікті айқындау туралы теологияның негізінде болды. 
Олар  схоластикада  исламаның  –  калам  (сӛз),  дейтін  бӛлігін 
қарастырды,  яғни догматты  қолдамады.  Алла  тағаланы  кӛре  алмасақ  та,  бір 
тылсым дүние бар, осы тіршілікті жаратқан Алла бар. Олардың болжауынша, 
адамдардың тәуелді болып және мүмкіндіксіз қиналуында заңдылық бар, ол 
Алланың әділеттілігі. Тіршілік те солай. Мутазалиттер де Құран Құдайдың 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   103   104   105   106   107   108   109   110   ...   313




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет