§■ / *   тіркестің 32 жолын шыгару керек,  ал экранда тек 25 жол

printf<"\n[%d]  %10.8f",  ++iln,  dPi) ;
//  29-жол  - dPi мөнін шыгару,  өң кіші  epic өні  20-га тец,
//  ондық нуктеден соң өкі  цифр,  мөндерді  он жақ шөткө
//  босорындар қоса отырып туралау
printf("\n[%d]  % 2 0 .2 fи ,  ++iln,  dPi );
//  30-жол  - dPi мэнін шыгару,  ен кіші  өріс өяі  20-га твң,
/ 
/  ондык нуктеден соң терт ц иф р,  мәндерді  сол жақ шетке 
// босорындар қоса отырып туралау 
printf  ("\n[%d]  %-20. 4ffe,  ++iln,  dPi) ;
//  31-жол  -  dPi мэнін шыгару,  ең кіші  epic ені  20-га тең,
//  ондық нуктеден соң терт цифр,  мәндерді  оң жақ шетке 
//  босорындар қоса отырып туралау 
printf("\n[%d]  % 2 0 .4f” ,  ++iln,  d Pi) ;
//  32-жол  - dPi мэнін шыгару,  ен кіші  epic ені  20-га тең,
//  ондық нуктеден  соң екі цифр,  мәндерді  оң жақ шетке 
//  босорындар қоса отырып туралау,гылыми формат  (экспонента) 
printf(H\n[%d]  %20.2e\n",  ++iln,  d Pi) ;
// Kepy тередесін аялдату
getch() ; 
*
> 
-  -  •  - 
Осы профамма жұмысының нәтижесі:
[  1] A
[  2 ]
65
[  3 ]
Z
[  4]
2 3 2 2
[  5 ]
4d2
I  6]
4D2
I  7 ]
A
I  8 ] A
[  9] A  s t r i n g
f o r   e x p e r i m e n t s
[Ю ] A  s t r i n g
f o r   e x p e r i m e n t s
[1 1 ]
A  s t r i n g   f o r   e x p e r i m e n t s
[1 2 ]
A  s t r i n g
f o r   e x p e r i m e n t s
[1 3 ]
1 2 3 4
[1 4 ]
+ 1234
[1 5 ]
1 2 3 4
[1 6 ]
1 2 3 4
[1 7 ]
1234
[1 8 ]
0 0 0 0 0 0 1 2 3 4
[1 9 ]
3 .1 4 1 5 9 3
[2 0 ]
3 .1 4 1 5 9 3
[2 1 ]
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 .1 4 1 5 9 3
[2 2 ]
3 .1 4 1 5 9 3
[2 3 ]
A  s t r i n g
f o r   e x p e r i
[2 4 ]
A
P r e s s i  a n y   k e y t o   c o n t i n u e ,  p l e a s e !
1.3 сурет.  Форматталып  шыққан нәтижелердің алгашқы беті
12

[10] A  string for experiments
[11]
A  string for experiments
112] A  string for experiments
[13] 1234
[14] +1234
[15] 1234
[16]
1234
[17] 1234
[18] 0000001234
[19] 3.141593
[20]
3.141593
[21] 0000000000003.141593
[22] 3.141593
[23] A  string for experi
[24] A
Press
i
  any  key
to  continue,  please!
[25]
| 
/'■'■За 
•
 
I
[26] A
[27]
A  stri
[28] 3.14159265
[29]
3.14
[30] 3.1416
[31]
3.1416
[32]
3 .14e+000
Press:
  any key to <
continue
1.4 сурет. Форматталып шыккан нәтижелердің екінші беті
1.6  C++ тілінде маліметтерді ағындар аркылы  шығару
Си++  тілінің  кітапханасын  пайдаланғанда  iostream.h  атты  кітапханалык  файл 
қолданылады,  онда  пернетақтадан  енгізу  кезінде  сіп,  экранға  шығаруда  cout 
стандартты  мәлімет  агындары  жэне  соларға  сәйкес  төмендегі  операциялар  да
анықталған.
а)  «  — мәліметтерді ағынға жазу операциясы;
ә)  » ~  мәліметтерді ағыннан оқу операциясы;
#include  ;
cout «   " \  пЭлементтер санын енгіэіңіз:
  "; 
сіп »  п;
Мұндағы  C++  тілінде  келтірілген  такырыптык  < i o s t r e a m . h >   файлында 
енгізу/шығаруды баскару  кластары  жиынын  сипаттау  мәліметтері бар.  Iostream.h
-  енгізу/шыгару  кітапханасының  стандартты  тақырып  файлы.  Бұл  кітапхана 
программадағы  c o u t   ағымы  жайлы  акпарат  береді.  Бұл  файлда  мәліметті 
пернетактадан  енгізуге  арналған  стандартты  с і п   объект-ағымдары  жэне  экранға
13

мәлімет  шығаратын  c o u t  объект-агымдары  анықталып,  ағымға мәлімет беру  «  
жэне ағымнан мәлімет оку »  операциялары қарастырылган.
C ++ тілі стиліндегі негізгі енгізу/шыгару функциялары оның кластары кітапха- 
насын  пайдаланады.  Оны  түсіндіру  үшін  тагы  бір  программа  мысалын
қарастырайық.
«include Ciostream.һ> 
// C++ тіліндвгі  программа
int m a i n O
{ 
int і; 
:
'
l
cout «   "Бутін сан өнгізіңіз:\п";
сіп »  і; 
t
 
I
cout «   "Сіз  n  «   і  «   ”санын  енгіздіңіэ,  рахмет!";
return  0;
} 
'Ш
Мұндағы  < i o s t r e a m . Һ>  — енгізу/шығару  кітапханасынын стандартты  тақырып 
файлы.  Ол  программадагы  мәліметтер  ағымы  жайлы  ақпарат  береді,  x o s t r e a m  
сөзі  i n p u t / o u t p u t   s t r e a m  сөздерінің  қысқаша жазылуынан  шықкан  сөз.  Бұл 
файлда  мәліметті  пернетакпгадан  енгізуге  арналган  стандартты  с і п   ағымы  және 
экранға  мәлімет  шыгаратын  c o u t   ағымы  аныкталып,  ағымға  мәлімет  беру  «  
және ағымнан мәлімет оку »  операциялары арқылы орындалады.
■  ’■г*
с± п  — ағылшынша  «С» және «input»  сөздерінен,  ал  cout — «С» және «output»
сездерінен кұралған.
c o u t   «   ’'Б у т і н   с а н   е н г і д і ң і э : \ п п ;  жолы  экранга  кос  тырнақ- 
шадағы сөз тіркесін шығарып, курсорды келесі жолға көшіреді.
с і п   »   і ;   жолы  пернелерден  енгізілген  бүтін  санды  і   айнымалысына 
меншіктейді.
c o u t   «   " С іэ   и  «   і   «   "сан ы н   е н г і з д і ң і з ,   р а х м е т ! ” ; 
жолы  қос  тырнакшадағы  тіркестерді  өзгеріссіз,  ал  і   айнымалысы  орнына  оның
енгізілген сандық мэнін экранға шығарып береді.
С  тілінің  енгізу/шығару  функцияларына  қарағанда, 
C++  тілінің  ағымдары 
әртүрлі  типтермен  жеңіл,  әрі  жылдам  жұмыс  істеуді  қамтамасыз  ете  алады  деп
саналады.
Агымнан  мәлімет  оқу  оны  агымнан  алу  деп,  ал  ағымға  мәлімет  шығару
оларды агьшга қосу деп айтылады.
C++  тілінде 
мәліметтерді 
форматталған  түрде  шығаруды  толыгырак
карастырайық.
C++ тілінде мәліметтерді экранға  шығару мысалдары
Келесі  программа  осы  функциясының  эртүрлі  мүмкіндіктерін  көрсетуге
арналган [5].
/ *
 
Бұл 
программа 
C++ 
тілхнде  мэліметтерді 
шыгару  үшің.
(
■
қолданылатын  жалаушалар  мен  функциялардың  жұмысын  керсетеді.
14

Мүнд/ағы  барлық  материалдар  түсінікті  болмауы  мүмкін,  бірақ, 
практика  жүвінде  қолдануга  болатын  бірсыпыра  мысалдар  оларды 
түсінуге жанө пайдалануга жол ашады. 
*/
#include   //  осы тақырыптьа; файл іске  қосылады,
//  өйткені  ostrstream осына  сипатталған
#define  MAX LENGTH 20  // MAX LENGTH 20-га тең болады
void row (void) ;
/+  Бүл жол немірія шыгару функциясының прототипі.
  Программа 
орындалуы барысында осы арідылы эрбір жол немірі  квадрат жақша 
ішіне шыгарылып отырады 
* /  
void  m a i n ()
( 
Щ
|   • ' 
•  Щг  а  
:
сһаг  с =  'А* 
,
  psz[]  =  "It is а  string for experiments 
" ,  
strbuffer [MAX LENGTH] ;  // жадты белу  (реэервте) 
int ivalue =  1234,  w; 
double dPi  = 3.14159265;
Щ
і
/  /
  с символын шыгару 
row(); 
//  [1]
cout «  с;
//  с символының ASCII-кодын шыгару 
row () ; 
//  [2]
cout «   (int) с;
// ASCII-коды  90  болып келген символды шыгару 
r o w () ; 
//  [3]
cout «   (char)90;
//  ivalue  аинымалысының менін сегіздік жүйеде шыгару 
row(); 
//  [4]
cout «  oct «   ivalue;
//  ivalue айнымалысының мәнін  төменгі  резтистр әріптерімен 
//  он ал 
тылы 
қ жуйеде шыгару
row  (); 
//  [5]
cout «  hex «   ivalue;
//  ivalue  айнымалысының мәнін жогаргы регистр әріптерімен 
//  он алтылық жүйеде шыгару 
row  () ; 
//  [6]
co ut . setf (ios:: uppercase) ; 
//  он алтылық жүйе үшін
//  жогаргы регистрді  қосу
cout «  hex «  ivalue;
15

c o u t . u n s e t f ( i o s : : u p p e r c a s e ) ;  1 1   к о г а р г ы   р е г и с т р д о .  а л у
c o u t   «   d e c ;  
1 1   ОНДЫ*  ж ү й е г е   қ а к * у
//  бхр символ шыгару,  ерістіц ең  кіші  ені  5—кө  тен,
/ 
/  босорындармен толтыра отырып  оңға туралау 
/*  width () функциясы шыгарьшатын epic өнін береді.  Ол тек 
келесі  шыгару операторына рана эсер етеді,а л ,  мысалы, 
precision () функциясының есері  ол  қайта  қолданылғанша  немесе 
setprecision ()  фунісциясы шаідирьшганша сацталада. 
* /  
row ( 
) ; 
//  1*^1 
,..  ,
cout.width(5);
cout «  с; 
•
 .
//  бір символ шыгару,  ерістіц өц кіші  өні  5-ке теп 
г
 
/ 
/  босорындармен толтыра отырып  солга туралау 
r o w () ; 
//  [8]
co ut .width(5);
cout.setf(ios::left);
c o u t   «   c ;  
'  V ’ 
}-  u
c o u t . u n s e t f ( i o s : : l e f t ) ;
//  сев тіркесін шыгару,  24  символ  бейнеленеді
row  (); 
//  [9]
cout «  p s z ; 
-
 
-/У
//  кем дегенде,  бес символ шыгару
row  О ;  
//  {10)
cout.width  (5); 
-
cout «  psz; 
ІІ
//  кем дегенде,  тіркестіц 38  символын шыгару 
//  вывод минимум 38  символов строки,
//  босорындармен  толтыра  отырып  онрга  туралау 
r o w (); 
//  [11]
cout .width (38) ; 
* 
^ ‘
cout «  psz;
//  кем дегенде,  тіркестін 38  символын шыгару 
//  босорындармен толтыра  отырып солга  туралау 
4
c o u t .
 width (38) ; 
Я В
cout. setf (ios: : left) ;
COUt  «   PSZ; 
"•  '*** 
■
 
I  №•" 
^:Vv;\  L
-;;: 
:
:
 
.
cout.unsetf(ios::left);
//  ivalue иәнін  шыгару,келісім бойынша, 
4 
цифр шыгады
r o w () ; 
//  (13] 
•"
16

//  ivalue мэнін тацбасымен
r o w (); 
//  [14]
cout.setf(ios::showpos); 
cout «   ivalue; 
cout.unsetf(ios::showpos);
//  ivalue мәнін,кем дегендеA3 цифрмен шыгаруды керсету 
//  негізінде,сіздің талап орындалмай,4 цифр шыгарылады
row  (); 
//  [15]
cout 
.width  (3) ; 
cout «  ivalue;
//  ivalue мәнін,кем д е г е н д е Д О   цифрмен шыгару 
//  босорындармен толтыра отырып оңга туралау
row () ;
cout.w i d t h (10); 
cout «   ivalue;
//  [16]
//  ivalue мәнін,кем дегенде, 10 цифрмен шыгару
//  босорындармен толтыра 
r o w ( ) ; 
/ /   [ 1 7 ]
c o u t . w i d t h (1 0 ) 
c o u t . s e t f ( i o s : 
c o u t   «   i v a l u e  
c o u t . u n s e t f ( i o s : : l e f t ) ;
отырып солга туралау
//  ivalue мәнін,кем дегенде,10 цифрмен шыгару
//  нелдермен толтыра 
row  ()  ; 
/ /
c o u t . w i d t h
(10) 
c o u t . f i l l ( 10 • )
отырып оңга туралау 
[18]
cout.fill(•  '
 )
'
  dPi  м ә н і н ,келісім бойынша,форматтап шыгару
row(); 
//  [19]
cout «  d P i ;
h
 
к е р ш
//  Экранды аялдату!
/*  Бүл  экранга шыққан мәліметтерді 
үлгеру үшін керек.  Экранды а я л д а т у ---
II 
атынДағы 
ПМУ-лш*
c o u t «  "\nPlease, input any letter or|пцв1?ес,tp.con11n^e(\n
м 
I 
^ ^ ^ ^ ь е и с е м б з е   •
II  аШад'“ 
—
//  dPi  мэнін
_КІТАПХАН
аггі
ыгару, 
epiс ені , кем дёРШэдехЗД^яа..
 
тең,
/ /
  босорындармен толтыра отырып оңга туралау
17
Ш
Ф
Ж

r o w ( ) ; 
/ /   [ 2 0 ]
c o u t . w i d t h ( 2 0 ) ;
cout «  dPi;
//  dPi мөнін шыгару,өріс е н і ,кем дегенде,20-га  тең,
//  нөлдөрмен  толтыра  отырып оңға туралау
row () ;• 
//  [21]
cout.width(20); 
co ut .f i l l (10'); 
cout «  dPi; 
c o u t .f i l l (•  ') ;
//  dPi  мәнін шыгару,еріс е н і ,кем дегенде,20-га  тең,
/ 
/  босорындармен  толтыра  отырып солга туралау 
row 
( ) ;  
/ /   [2 2 ]
cout.width(20) ; 
c o u t .setf(ios::left) ; 
cout «  dPi;
//  dPi  мәнін  шыгару,өріс е н і ,кем дегенде,20-га  тең,
//  нөлдермен толтыра отырып солга туралау
r o w ( ) ;  
/ /   [ 2 3 ]
c o u t . w i d t h ( 2 0 ) ;  
c o u t . f i l l ( • 0 1)  ;
cout  «  dPi;
c o u t .unsetf(ios::left) ;
c o u t .f i l l (•  •);
// тіркестің 19 символын шығару, epic ені , кем дегенде, 19-га тең 
r o w (); 
//  [24]
ostrstream(strbuffer
,
  2 0 ) .write(psz,  19)  «  ends;
/* 
Мүнда 
класс 
жэне 
класс 
конструкторы 
түсініктері 
қолданылады, 
олар  туралы  кейін  амтылады. 
Әзірге  мынадай 
тусінік  береміз.Мүндай  жазу  қажеттілігінің  туындаган  себебі 
форматтау  жалаушалары  <  операторына  эсер  етеді,бірақ  керсе- 
тілген  символдар  санын  жазатын  w r i t e ()  функциясына  е м е с .Оньщ 
шыгаратын  мэндері  әрқашанда  сол  жақ  шетке  тураланады. 
Мүны 
езгерту  ушін  буферлік  тіркесті  анықтап,  сонымен  әре|сеттер 
орындайды.  */
cout.width(19) ;
cout «   strbuffer;
/*  тіркестің алғашқы екі  символын шыгару,  ейткені  ушіншісі 
\0  —  тіркес  соңы белгісі  болады 
* /  
row  () ; 
//  [25]
ostrstream(strbuffer,3).write(psz
, 2)  «
  ends; 
cout «   strbuffer;
18

//  тіркестің алгашқы екі  символын шыгару,  ерістің ең кіші
ен£
//  19-га  т е ң , босорындармен толтыра  отырып оңга туралау 
row  (); 
//  [26]
c o u t .width <19); 
cout «   strbuffer;
//  тіркестің алғашқы екі  символын шыгару,  ерістің ең кіші
ені
//  19—га т е ң ,босорындармен толтыра  отырып солга туралау
row  (); 
//  [27]
c o u t .w i d t h (19);
c o u t .setf(ios::l e f t ) ; 
cout «   strbuffer; 
cout.unsetf(ios::left);
//  dPi мәнін  оның бөлшек  бөлігінің тоғыз  цифрымен шыгару 
row  О ; 
//  [28]
c o u t .p r e c i s i o n (9); 
cout «  dPi;
//  dPi  мәнін  оның белшек  белігінің екі цифрымен шыгару,
//  epic ені ,кем деі^енде,20-га тең 
//  босорындармен толтыра  отырып одга туралау
r o w (); 
//  [29]
co ut. wi dth (20); 
c o u t .p r e c i s i o n (2); 
cout «   dPi;
//  dPi  мәнін  оның белшек  белігінің терт  цифрымен шыгару
r o w (); 
//  [30]
c o u t .p r e c i s i o n (4); 
cout «  dPi;
//  dPi  мәнін  оның белшек  белігінің терт цифрымен шыгару 
//  epic е н і , кем д е т е н д е , 20-га тең 
//  босорындармен толтыра  отырып оңга туралау
r o w (); 
//  [31]
c o u t .w i d t h (20); 
cout «  dPi;
//  dPi  мәнін шыгару,epic е н і ,к е м д е г е н д е ,2 0 - г а тең 
//  ондық нүктеден  кейін  терт цифрмен шыгару,
//  босорындармен толтыра  отырып оңга туралау 
//  ғылыми формат  (экспонентамен)
19

r o w ( )   ;
c o u t . s e t f ( i o s : :  
c o u t . w i d t h ( 2 0 ) ;
c o u t   «   d P i ;  
c o u t . u n s e t f ( i o s  
c o u t   «
  " \ n " ;
//  [
3 2
]
}
vo id  row (void)
{
static  int In = 0 ;   /*  In айнымалысы  static турінде 
жарияланған,сондықтан r o w ()функциясын 
қайтадан ш а қ ы р ғ а н д а , In  айнымалысының соңгы 
мәні  сақтала ды.Бул  алдыңғы жолдың немірін 
программаньщ  "есте  сақтауы"  ушін жасалган
* /
cout «   "\п  [|в; 
cout.width(2) ; 
cout «   ++ln «   ” 
]  м ;
}
Программа орындалған кездегі оның алғашқы  19 жолы суретте көрсетілген.
[  1] A
[  2]
65
[  3]
Z
[  4]
2322
[  5]
4d2
[  6] 4D2
[  7]
A
[  8] A
[  9] It is a  string for experiments
[ Ю ]
[11]
It is a  string 
It is  a
for experiments
Ж 
_  * 
_  _ 
____  
— ____ —
___ *  -
 -  -  .
 -  Д
string for experiments
[12]
It is a  string for experiments
[13]
1234
[14]
+1234
[15]
1234
[16]
1234
[17]
1234
[18]
0000001234
[19]
3.14159
I
 Please, input any letter or number  to  continue
1.5 сурет. C++ тіліндегі экранга шыққан нәтижелердің алғашқы беті
20

Программ ага, мысалы, "у" әріпін енгізіп, Enter пернесі басылганда, экранға 
калган жолдар жұмысының нэтижесі шығарылады.
[ 1 3 ]
[ 1 4 ]
+ 1 2 3 4  
т  :Һ’'
[ 1 5 ]
[ 1 6 ]
1 2 3 4
[ 1 7 ]
1 2 3 4  
--
[ 1 8 ]
0 0 0 0 0 0 1 2 3 4
[ 1 9 ]
3 . 1 4 1 5 9  
■'  ' Ы, ;
P l e a s e , i n p u t   a n y   l e t t e r   o r   n u m b er  t o   c o n t i n u e
У
[ 2 0 ]
3 . 1 4 1 5 9
[ 2 1 ]
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 3 .1 4 1 5 9
[ 2 2 ]
3 . 1 4 1 5 9
[ 2 3 ]
3 .1 4 1 5 9 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0
[ 2 4 ]
I t   i s   a   s t r i n g   f o r
[ 2 5 ]
i t   :
-  -  -  ■
  '■
  • * 
'
[ 2 6 ]
■

жүктеу/скачать 16,45 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: