Ескерту: 16-тармақ өзгертілді - ҚР Кедендік бақылау агенттігі төрағасының 2002 жылғы 25 қыркүйектегі N 28 бұйрығымен .
3. Кеден төлемдерін төлеудің мерзімдері мен тәртібі 17. Кеден баждары, Қазақстан Республикасының кеден органдары кеден декларациясын қабылдаған күні, не оған дейін төленеді, өнеркәсіптік ұқсатуға арналған шикізат импорты мен материалдарының кеден бажын төлеуден босату немесе кеден органы кеден ісі туралы Заңның 137-бабына сәйкес кейінге қалдыру немесе бөліп төлеуді ұсынған жағдайларды қоспағанда.
Тауарларды кедендік ресімдеу үшін кеден салымдары, Қазақстан Республикасының кеден органдары кеден декларациясын қабылдағанға дейін немесе қабылдаған күні төленеді. Кедендік ресімдеу үшін кеден салымдарын кейінге қалдыруға, не бөліп төлеуге болмайды.
Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы жеке тұлғалар тауарларын өткізген кезде кедендік ресімдеу үшін салынатын кеден бажы мен салымдары, кеден органының кеден декларациясын қабылдауымен бір мезгілде төленеді.
Егер кеден декларациясы белгіленген мерзімде берілмесе, онда кедендік ресімдеу үшін салынатын кеден бажы мен салымдарын төлеу мерзімдері кеден ісі туралы Заңның 195-бабына сәйкес айқындалған кеден декларациясын беру мерзімі өткен күннен бастап есептеледі.
18. Кеден органдары құрған қоймаларда тауарларды сақтағаны үшін кеден салымдарын төлеу, тауарларды қоймадан әкеткен сәттен бастап жүргізіледі.
19. Тауарларды алып жүру үшін кеден алымдарын төлеу, кеден органының кедендік алып жүру туралы шешім қабылдағаннан кейін, алайда кедендік алып жүруді ұйымдастырудың басталуынан кешіктірмей жүргізіледі.
20. Лицензияны, кедендік ресімдеу бойынша мамандықтың біліктік аттестатын бергені үшін кеден алымдарын төлеу, алдын ала шешім қабылдау үшін төлеу, кеден органдары Қазақстан Республикасының кеден заңнамалары белгілеген және осындай лицензияны, кедендік ресімдеу бойынша мамандықтың біліктік аттестатын, ресімдеуге қажет құжаттарды, алдын ала шешім қабылдаған күні, не болмаса оған дейін жүргізеді.
Кеден қоймасын, еркін қойманы, уақытша сақтау қоймасын, бажсыз сауда жасайтын дүкенді құру үшін, кедендік тасымалдаушы, кеден делдалы ретіндегі қызметті жүзеге асыру үшін берілген лицензияны қайтарып алу немесе күшін тоқтата тұру, сондай-ақ, кедендік ресімдеу бойынша маманның біліктік аттестатын қайтарып бергенде, не қызметін тоқтата тұрған кезде, лицензияны не аттестатты бергені үшін салынған алым қайтарылмайды.
21. Тауарларды кедендік ресімдеу үшін салынатын кеден баждары мен салымдарының сомасын есептеу, кеден органының кеден декларациясын қабылдаған күнгі ставка бойынша, келесі жағдайларды қоспағанда, жүргізіледі:
егер, тауарлар мен көлік құралдарын тасымалдауды кеден ережелерін бұзып жүргізсе, кедендік ресімдеу үшін салынатын кеден баждары мен салымдарының сомасы тауарлар мен көлік құралдарының Қазақстан Республикасының кеден шекарасы арқылы нақты тасымалдаған немесе кеден ережелерінің бұзылғаны анықталған күнгі ставка бойынша жүргізіледі, егер нақты өткізілген күнді анықтау мүмкін болмаса;
Қазақстан Республикасы "Шетел инвестициясы туралы" Заңының 6-бабына сәйкес, акцизделетін және (немесе) шетелдік қатысуы бар кәсіпорындардың ұқсатусыз өткізуге арналып әкелінген тауарларын қоспағанда, олардың жағдайлары қолданылып жүрген заңнамалардың өзгеруіне байланысты төмендесе, инвестицияны жүзеге асыру сәтінде қолданыста болған заңнамалар 10 жыл бойы қолданылады, бұл орайда, кедендік ресімдеу үшін салынатын кеден баждары мен салымдарының сомасын есептеу, инвестиция жүзеге асырылған сәтте қолданылған ставкалар бойынша жүргізіледі.
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс министрлігінің Кеден комитеті қорытындысы заңнамаларды осылай қолдануды қуаттауы болып табылады.
Инвестицияны жүзеге асыру сәтінде қолданыста болған кеден заңнамаларын қолдануды қуаттайтын қорытындыны даярлау үшін шетелдік қатысуы бар кәсіпорын Қазақстан Республикасы Мемлекеттік кіріс министрлігінің Кеден комитетіне келесі құжаттарды табыс етеді:
бірінші рет жүгінген кезде нотариалдық расталған көшірмелер (статистика жөніндегі Қазақстан Республикасы Агенттігінің тіркеу карточкасы; шетелдік қатысуы бар кәсіпорынның Қазақстан Республикасының Әділет органдарында тіркелгені туралы куәлігінің; шетелдік қатысуы бар кәсіпорынның жарғылығы);
шетелдік инвестордың инвестицияларды жүзеге асыру сәтін қуаттайтын аудиторлық қорытынды.
22. Кеден төлемдері әдеттегідей, Қазақстан Республикасының валютасы-теңгемен, сондай-ақ Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі белгілеген бағам бойынша шетел валютасымен төленеді, егер осындай төлем тек шетел валютасымен төленуі тиіс болған жағдайларды қоспағанда.
Шетел валютасын теңгеге қайта есептеу Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің:
кеден декларациясын қабылдаған күні;
төленуі тауарлардың кедендік ресімдеуіне байланысты емес кеден төлемдері үшін төленген күні және кеден органына кеден декларациясын берген күні қолданған бағаммен жүргізіледі.
Шетел валютасын қайта есептегенде, егер теңгенің бағамы шетел валютасының бір бірлігі үшін тұлғаланса, келесі формула пайдаланылады:
ТНГ = Ев х Кв, мұнда:
ТНГ-теңге түріндегі сома;
Ев - шетел валютасының сомасы;
Кв - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкісінің валюта бағамы.
Шетел валютасын қайта есептеген кезде, егер теңгенің бағамы шетел валютасының стандарттық бірлігі үшін тұлғаланса (10, 100, 1000), келесі формула пайдаланылады:
ТНГ = Ев : Ест х Кв, мұнда:
ТНГ - теңге түріндегі сома;
Ев - шетел валютасының сомасы;
Ест - валютаның стандарттық бірлігі;
Кв - Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкісінің валюта бағамы.
Егер контракты немесе шарттың құны Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкісі ресми бағамды белгілеуді жүргізбейтін шетел валютасы түрінде берілсе, онда қайта есептеу экспортшы/импортшыға қызмет көрсеткен банкінің хабарламасы бойынша осы валютаның АҚШ долларына қатысты ағымды нарықтық бағам бойынша жүзеге асырылады. Шетел валютасын теңгеге қайта есептеу, декларацияны кедендік ресімдеуге қабылдаған күні қолданылған Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкісінің бағамымен жүргізеді.
23. Тауарды тасымалдаушы кеден төлемдерін төлеуші тұлға болып табылады. Төлеуші кеден төлемдерін дұрыс есептеп, уақытында төлеу үшін кеден органдарының алдында жауапкершілікте болады.
Кеден заңдары белгілеген мерзімдерде төлеушінің төлемеген кеден төлемдері, Қазақстан Республикасының кеден органдары кеден ісі туралы Заңның 140-бабына сәйкес төлеушінің шотынан даусыз тәртіппен берешек уақыты үшін өсімақы есептеліп берешек сомасы төленген күнгі қолданылған Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландыру ставкасының 1,5 есе шамасында өндіріп алынады.
Өсімақыны есептеу екі кезеңде жүргізіледі:
Бірінші кезеңде берешек сомасы төленген күнгі қолданылған қайта қаржыландырудың ресми ставкасы бойынша кеден төлемдерінің мезгілсіз төлемінің (қарызының) әр күніне пайыз мына формуламен есептеледі:
ҚҚст х 1,5
П1кн = 365, мұнда:
П1кн - кеден төлемдерінің мезгілсіз төлемінің (қарызының) әр күніне салынатын пайыз;
ҚҚст - берешек сомасы төленген күнгі қолданылған Қазақстан
Республикасы Ұлттық Банкінің қайта қаржыландыру ставкасы;
1,5 - коэффициент;
365 - бір жылдың ішіндегі күн саны;
Екінші кезеңде кеден төлемдерінің мезгілсіз төлемінің (қарызының) әр күніне пайыз мына формуламен есептеледі:
П = Сз х П1кн х К1кн, мұнда:
П - кеден төлемдерін мезгілсіз төлегені үшін өсімақы сомасы;
С - кеден төлемдері бойынша берешегінің сомасы;
П1кн - кеден төлемдерінің мезгілсіз төлемінің (қарызының) әр күніне салынатын пайыз;
К1кн - кеден заңдары белгілеген мерзімге сәйкес төленуге тиісті кеден төлемдері төленетін күннен бастап есептелетін күндердің саны, кеден төлемдері нақты төленуге тиіс күн бойынша (қоса алғанда).
Кеден органдары кеден ісі туралы Заңның 140-бабына сәйкес:
Банкілік операциялардың жекелеген түрлерін іске асырып жүрген банкілер мен өзге де ұйымдар үшін төлеушілер кеден төлемдері мен өсімақыны төлеуден бас тартқан кезде нақты төленетін сәтке дейін төлеушінің шоты бойынша операцияларды тоқтату туралы міндетті шешімді қабылдайды;
Төлеушінің қарызын өтеуге қажет ақшасы болмағанда не болмаса жетпеген жағдайда, кеден төлемдері мен өсімақы төлейтін төлеушінің мүлкіне иелік етудің шектелгені туралы шешім қабылданады.
Бұл орайда, төлеушінің шотынан төленбеген кеден төлемдері мен өсімақыны өндіріп алу, төлеушінің шотынан шығын операцияларын тоқтату туралы шешім қабылдау, сондай-ақ кеден төлемдері мен өсімақы төлейтін төлеушінің мүлкіне иелік етудің шектелгені туралы шешімді қабылдау Қазақстан Республикасының Үкіметі белгілеген тәртіппен іске асырылады.
24. Кеден төлемдері қолма-қол және (немесе) қолма-қол ақшасыз тәртіпте төленеді.
Барлық Банкілік ақша аударымдары, Қазақстан Республикасының Ұлттық банкісі белгілеген тәртіпке сәйкес төлем тапсырмасы немесе басқа төлем құжаттарының нысанында ресімделуі тиіс.
Шетел валютасымен төленетін кеден төлемдерін аударған жағдайда, ақшалай қаражатты аударғаны үшін банк төлеушінің есебінен комиссия өндіріп алады. Төленуге жататын кеден төлемдеріне қарағанда кеден төлемдерінің аз мөлшерде шотқа келіп түскен кезде, кеден органдары кеден төлемдерін төлеудің есебіне тек нақты түскен ақшаны есептейді.
25. Тауарларға кедендік ресімдеу тек кеден органының депозиттік шотына (бұдан әрі - шот) немесе Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кіріс министрлігі Қазақстан Республикасының Қаржы министрлігі мен бірлесе отырып белгілеген кеден төлемдерін мемлекеттік бюджеттің есебіне алу және оларды мемлекеттік бюджеттен қайтару тәртібіне (бұдан әрі - Тәртіп) сәйкес мемлекеттік бюджетке ақша нақты түскен жағдайда жүргізіледі. Кеден төлемдерін кеден органының кассасына қолма-қол төлеген кезде, ақшаның нақты түскенін дәлелі ретінде кіріс кассалық ордері болады. Кеден төлемдерін шот арқылы немесе кеден органының кассасына төлеген кезде, мемлекеттік бюджетке кеден төлемдері тауарлар мен көлік құралдарына кедендік ресімдеу жүргізген кеден органының шоты немесе кассасы арқылы төленеді.
Кеден органының лицензия, кедендік ресімдеу жөніндегі маманның біліктік аттестатын бергені үшін алымдарды, қызмет аймағында кеден төлемдерін төлейтін төлеуші тіркелген кеден органының шотына немесе кіріс кассасына не Тәртіпке сәйкес мемлекеттік бюджетке енгізіледі.
Тауарларды кедендік алып жүру үшін кеден алымдары кедендік алып жүруді іске асырып жүрген кеден органының шотына не кассасына не болмаса Тәртіпке сәйкес мемлекеттік бюджетке енгізіледі.
Тауарларды сақтағаны үшін кеден алымдары, әкелінген (әкетілетін) тауарлар сақталынған кеден қоймасы мен уақытша сақтау кеден қоймасына иелік ететін кеден органының шотына не кассасына не болмаса Тәртіпке сәйкес мемлекеттік бюджетке енгізіледі.
Алдын ала шешім қабылдағаны үшін төлем, алдын ала шешім қабылдаған кеден органының шотына не кассасына не болмаса Тәртіпке сәйкес мемлекеттік бюджетке енгізіледі.
Кеден органының кассасына кеден төлемдерінің сомасын ақшалай салған кезде, төлемді растайтын кіріс кассасының ордері, кеден декларациясының бірінші данасымен бірге кеден органының архивінде сақталады.
26. Кеден төлемдерін төлеуші кедендік ресімдеу үшін кеден баждары мен кеден алымдарын болашақ кеден төлемдері жөніндегі міндеттеменің есебіне авансалап енгізуге құқығы бар. Бұл жағдайда, "Төлемді тағайындауын төлем құжатының бағанында "Авансалық төлемнің________(сомасы)" көрсетілуі тиіс.
Кеден төлемдерін төлеуші аванстық төлемді әдеттегідей, кеден төлемдерінің түрлеріне қарай жекелеп бөліп, сондай-ақ болашақ кеден төлемдерін төлеу үшін арналған, яғни ақшалай жалпы сомасын бөлмей, тұтас төлеуіне болады, осы туралы "Төлемді тағайындау" бағанында жазылуы тиіс.
Кеден төлемдерінің түрлері бойынша авансты бөлмей ақшалай төлеген кезде, кеден органы ресімделген кеден декларациясына сәйкес ақшаны аванспен енгізген төлеушіге есептелген кеден төлемдерінің түрлері бойынша ақшаны, сондай-ақ оның бұрынғы болған кеден төлемдері бойынша берешегін есептен шығаруды іске асырады.
Төлеушіден жазбаша сұрау салу қағазы түскен кезде, кеден органы оған кеден төлемдерін төлеу ретінде аванспен салған ақшасының жұмсалғаны туралы ақпарат етеді.
Аванстық төлемдер кеден органының есеп шотында жұмсалмаған күйінде бір жылдан аспай болуы мүмкін. Көрсетілген мерзім аяқталғанға дейін төлеуші аванстық төлем есепшотына түскен кеден органына баруға міндетті. Бұлай болмаған жағдайда, көрсетілген мерзім аяқталысымен, аванспен түскен ақша тиісті кеден төлем түрі бойынша салынған аванс Қазақстан Республикасының кіріс және шығыс бюджеттік сыныпталу кодының бюджетіне аударылады. Егер аванстық төлемнің сомасы, кеден төлемдерінің түрлері бойынша бөлінбей, тұтас салынған болса, аванстық төлем сомасы "Кеден бақылау мен кеден процедурасынан түсімдердің" кодына сәйкес Қазақстан Республикасының кіріс және шығыс бюджеттік сыныпталу кодының бюджетіне аударылады.
Бұл орайда, төлеушінің есеп шотына аванстық төлем салынған кеден органына аванстық төлем салынған күннен бастап бес жыл өтпей тұрып, оны қайтару туралы жазбаша өтінішпен барған кезде, аванстық төлем қайтарылуы тиіс не болмаса төлеушінің келісімімен болашақ кеден төлемдерінің есебіне жатқызылады. Аванспен салынған кеден төлемінің нақты түрі бойынша кеден органының есеп шотына жиналған ақшаның шамасы бойынша қайтарылу жүргізіледі.
4. Түрлі кеден режимдері кезінде кеден баждарын