Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega essentials of
жүктеу/скачать 30,13 Mb. Pdf көрінісі
|
Әлеуметтану негіздері
- Бұл бет үшін навигация:
- Тораптағы ортаға тартылыс
| Әлеуметтік тораптар
Біздің әрқайсысымыз әртүрлі негізгі және қосымша желілерге кіреміз. Осы топтық байланыстар арқылы әлеуметтік тораптарды дамытамыз. Әлеуметтік торап - біздің қарым-қатынасымыздың жиынтығы. Ол біздің отбасымызды, сақтандыру агентімізді, көршілерімізді, сыныптастары- мыз бен кейбір әріптестерімізді және біз араласатын ортаның адамда- рын қамтиды. Әлеуметтік тораптар бізді қоғамдастықтардағы жүздеген адамдармен және бүкіл елмен тіпті бүкіл әлеммен байланыстырады. Әлеуметтік тораптар жеке адамдар үшін және қоғам үшін маңыз- ды қызмет атқарады. Күшті әлеуметтік тораптар адамдар арасындағы өзіне-өзі қол жұмсау мен депрессия деңгейін төмендетеді. Денсаулықты жақсартуға және өмірді үзартуға оң ықпал ете алады (Bearman & Moody, 2004; Smith & Christakis, 2008). Олар, сондай-ақ адамдардың саяси және азаматтық проблемаларға қызығуын күшейтеді. (Putnam, 2000; Wellman, 1999). Сонымен әлеуметтік тораптар әлеуметтанудың маңызды саласы болып саналады. Тораптағы ортаға тартылыс Торапқа мүше болудың жеке тұлғаларға тигізетін әсері сол торап мү- шесінің тораптан қандай орын алатынына байланысты. Тораптан орын алудың маңызды шарты - ортаға тартылыс. Ортаға тартылыс тораптағы бір адамның басқалармен тура неме- се жанама байланыстарының санын білдіреді; байланыс саны неғүр- лым көп болса жеке адамның ортаға тартылысы соғұрлым жоғары бо- лады (Faris, Robert & Felmlee, 2011). Адамдар тораптағы орталық орынға қалай және не себепті ие болга- нына қарамастан, сол орнын ұстап тұру олардың әлеуетін көтереді. Егер Падма өз тобындағы ең танымал қыз болса ол курстастарының кейбірін мүлде елемеуі мүмкін, себебі оның басқа достары көп. Оның тораптан орталық орынды иемденуі онымен дос болғысы келетіндердің қата- рын көбейтеді. Падмаға онымен дос болғысы келетіндер әңгіме-дүкен құру, алдағы емтихандарға көмектесу, концерт билеттерін беру сияқты ұсыныстар жасайды. Сөйтіп, ол өз әлеуетін арттыруға көмектесетін түрлі ресурстармен жарақтануға мүмкіндік алады. Тораптағы орта үғымы, әсіресе білім беру мекемесінде болагын қорлаудың және физикалық агрессияның себептерін түсінуде пай- далы (Faris, Robert & Felmlee, 2011). БАҚ көбінесе зорлық-зомбылық жасайтын маргиналданған тұлғаларды жиі көрсетсе де әлеуметтік зерттеулер бүларда басқа адамдарды қорлауға қажетті ресурстардың аздығын, қолжетімділік деңгейі төмендігін, сондықтан айтарлықтай қауіпті еместігін түсіндіреді. Керісінше, тораптан орталық орынды иемденген тұлғалардың басқаларға зорлық-зомбылық жасауға айтар- лықтай мүмкіндіктері бар, өйткені бүл адамдар өздері қалаған нәрсе- лерінің көпшілігіне қол жеткізе алады, алайда олар ондай іс-әрекетке мүқтаж емес. Қорыта келгенде, физикалық агрессия тораптан орта- Әлеуметтік желі - жеке адамдардың арасындағы қатынастардың жиынтығы. Ортаға тартылыс - адамның басқалармен тікелей немесе жанама байланыстарының санын білдіреді. лық орынды иемденушілер арасында жиі кездеседі және жеке тұлға- лар ең басты үстанымдарға (және бәсекелестікке) ұмтылған сайын арта түседі (Faris, Robert & Felmlee, 2011; Gould, 2003). жүктеу/скачать 30,13 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|