Бағдарламасы аясында іске асырылды David В. Brinkerhoff, Rose Weitz, Suzanne T. Ortega



Pdf көрінісі
бет159/870
Дата07.01.2022
өлшемі30,13 Mb.
#17398
түріБағдарламасы
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   870
76

2-ТА РАУ

Билікқүзыретініңкүшімен 

I   жәнесанкциясыменбекітілген 

ережелерді 



заңдар 

дейміз. Заңдардың 

барлығы халықтың нормалары мен 

қүндылықтарына сәйкес келе бермейді. 

Мысалы, көлік жүргізіп келе жатып SMS 

жазу -  заңға қайшы болғанымен, кең 

тараған норма.

Ү ғы м д а р д ы ң  қоры ты нды сы

Құндылықтар, нормалар, заңдар

Ұғым


А н ы қт а м а с ы

Неке т а қ ы р ы б ы н а н  

м ы с а л

Қ ү н д ы л ы қ қ а

қ аты сы

Қ ү н д ы л ы қ т а р

Қажетті 

мақсаттар 

туралы ортақ 

идеялар


Ерлі-

зай ып тылардың 

бірге, бақы тты  өмір 

сүруі, араларында 

ж ы н ы сты қ 

қатынастың болуы- 

жағымды.

Н ормал ар

Жалпы

мінез-құлық



ережелері

Баскалармен емес, 

жүбайыңызбен 

үнемі ж ы н ы сты қ 

қатынаста болыныз.

Жалпы 


қабылданған 

қүнд ы лы ққа жету 

тәсілі

Дастүрлер



Күнделікті 

немесе әдеттегі 

нормалар

Балаларыңызбен 

емес, жүбайыңыз- 

бен бір бөлмені, бір 

төсекті бөлісесіз.

Құндылыққа жету 

үшін қосымша, 

бірақ әдеттегі тәсіл

Ғүрыптар

Жағымды және

жағымсыз

нәрселерді

білдіретіи

нормалар


Некеге адалдықты 

бүзбайсыз.

Моральдык 

жағынан 


қүнд ы лы ққа қол 

жеткізудің  қажетті 

қүралдары

Заңдар


Мемлекеттік 

органдардың 

күші бар ресми 

мінез-қүлық 

нормалары

Біреудің ж үбайын 

ұрып-соғу заңсыз.

Қүқықтық 

қүндылыққа 

қол жеткізудің 

қажетті қүралдары 

(нормалар арқылы 

негізделуі міндетті 

емес)



МӘДЕНИЕТ

77

не және т.б. байланысты ережелер түріндегі ресми шаралар енгізіледі. 

Алайдакейбіртиімдішаралардыңресмисипатыжоқ.Ықылас,мақұлдау 

және ниеттестік сияқты жағымды шаралар нормативтік мінез-қүлық- 

тың сақталуына көмектессе, суық қабылдау, жақтырмау және бөлектеу 

сияқты жағымсыз шаралар нормативтердің бұзылуына әкеліп соғады.

Осы  шараларға  қарамастан,  нормалар  әрдайым  адамның  іс-әре- 

кегтеріне жақсы  нұсқаулық бола алмайды,  сондықтан нормативтік 

мінез-құлықты нақты мінез-құлықтан ажырата білу қажет. Мысалы, 

америкалық қоғамда некедегі адалдыққа байланысты ғұрыптар бар. 

Алайда  жүргізілген  зерттеулер  нәгижесі  Құрама  Штаттардағы  не- 

кедегі  ерлер  мен  әйелдердің жартысына  жуығы  (Laumann  және  т.б., 

1994)  отбасылық  өмірде  тұрақсыз  (адюльтер)  екендігін  көрсеткен. 

Бүл  жағдайда  мәдениет  күтілетін  нәтижені  білдіреді,  сондай-ақ  ол 

нақты  мінез-қүлықтан  айтарлықтай  өзгешеленеді.  Бірақ бұл  норма- 

ның маңыздылығын  жоққа  шығармайды.  Кейбір  адамдар  көпшілік 

норманы  тіитен  үстана  алмайтын  жағдайларда,  ол  -  мінез-құлық- 

тың маңызды  бағыттарына  айналады.  Нақты  мінез-қүлық  пен  нор- 

мативтік мінез-қүлықтың ауытқуы  арасындағы  сәйкессіздік -  яғни 

девиантты мінез-құлық әлеуметтік ізденістер мен зерттеулердің бас- 

ты тақырыптарының бірі болып табылады (6-тарауды қараңыз).



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   155   156   157   158   159   160   161   162   ...   870




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет