-ТА РА У Case Study: әсерді басқару және

Әсерді басқаруды түсінудің ең жақсы тәсілдерінің бірі -  мәртебесі өте 

төмен,  Гоффмин  (1961)  «болмысы  бұзылғандар»  деп  атаған  адамдар- 

дың бет-әлпетіне көз  салу. Бұлардың қатарына кісі  зорлағандар,  сат- 

қындар,  жарадан  бет-аузы  бүжырланған  адамдар  жатады.  Болмысы 

бүлінген адамдар қадір-қасиетін қалай сақтайды? Басқалардың бага- 

лауына қаншалық эсер етеді?

Сан-Францискода  қаңғыбас  балалар  арасында  жүргізілген  зерт- 

теу осы жалғыз сұраққа жауап іздеді. Энн Рошель есімді ғалым қаңғы- 

бас балаларды апарып тастайтын орталықтарда ерікті ретінде жұмыс 

істеп,  төрт  жыл  бойы  олардың  іс-әрекеттерін  бақылап,  әңгімелерін 

тыңдаған,  балалармен  ресми  және  бейресми  жағдайда  сөйлескен 

(Roschelle & Kaufmann, 2004).

Рошель  сөйлескен  балалар  өздерінің  бұзылған  болмыстары  ту- 

ралы  жақсы  білетін  болып  шықты.  Олар  жергілікті  басылымдар- 

дың  «қаңғыбас  балалар»  мәселесін  жиі  көтеріп  тұратынынан  да, 

саясаткерлердің  «қаланы  қаңғыбастардан  тазартамын»  деп  уәде  бе- 

ріп, дауыс жинайтынынан да  хабардар  екен.  Балалардың бірі:  «Бізді 

жүрттың  бәрі жек көреді,  себебі  қаңғыбастар  қоғамды  кері  тартады. 

Егер  бұл  ел  шынымен  керемет  болса, мүнда  біз  сияқты  балалар  бол- 

мас еді», -  деп жауап берген (Roschelle & Kaufmann, 2004, 30). Сонда бүл 

балалар  қадір-қасиетін қалай сақтайды,  басқалардың өздері туралы 

көзқарасына қалай эсер етуге тырысады?

Рошель мен оның әріптесі, екінші автор Питер Кауфман балалар- 

дың бейімделу және қарсы түру сияқты  екі стратегияны қолданаты- 

нын аңғарады. Бейімделу түрлі формада журуі мүмкін. Балалар өзде- 

рінің  адам  ретінде  қадірі  бар  екенін  сезіну үшін  еріктілермен  және

I 

Өзгелер сияқты, панасызжастар 

тырысады. Мына жігіт сүйкімді ит тауып 

алып, оған қамқорлық көрсету арқылы 

басқаларды да оны жақсы көруге 

шақырады.

жүктеу/скачать 30,13 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: