НӘСІЛДІК  ЖӘНЕ  ЭТНОСТЫҚ  ТЕҢСІЗДІК

227

әсілдік те ңсіздік  -   Америкаға ғана 

тән  мәселе  емес.  Азш ы лы қ  топта- 

рына  тең  қүқы қта р   мен  м үм кіндіктер- 

ді  беруден  бас  тартатын  басқа  елдер 

де  бар.  Дарфурдағы  геноцид  -   соның 

мысалы  (Hagan  &  Rymond-Richmond, 

2008).  Дарфурда  үлтаралық қа қты гы с- 

гарды  тудыратын  саяси  процесс  осы 

бірегейлігімен  ерекшеленуі  м үм кін 

Дарфурдағы  үлтаралық  қа қты ғы стар 

ды  туындатқан  саяси  процесс  сол  ко ­

там үшін қалыпты жағдай болғанымен, 

үлтаралық  қа қты ғы ста р   зардабынан 

экономикалы қ  процестер  өзгеріске 

үшырайтынын  тарихтан  білеміз.  Эко- 

номикалы қ  ресурстарға  қауіп  төнген 

жагдайда  және  эконом иканы   жаулап 

алу  көзделгенде  улт  немесе  этнос- 

тар  арасында  қарулы  қа қты ғы ста р  

шығады

Дарфур  -  Африканыч  ең  үлкен  елі, 

данның  батысында  орналасқан  аймақ. 

Суданды  XIX 

(.

  Британ  отаршылдық 

күші  біріктірді.  Араб  тілін  лингвафранк 

ретінде  қолданатын  суннит  мүсылман 

дары елдің басым бөлігін  қүрайды  Сол 

түстіктегі  Суданның  көп  бөлігі  арабтар 

болғанымен,  халықтың  қалғаны  қара 

африкалықтарға  жатады.  Бул  екі  топ 

арасындагы 

физикалық 

айырмашы- 

лықтар  шамалы  болғандықтан,  әдетте 

Судан  арабтарын  судандық  африка- 

лықтардан  айыра  алмайды.  Шынында, 

бүл  жанжалға  этностық сәйкестік  негіз 

болды, алайда  «араб»  пен  «африка» ара 

сындағы  айырмашылық  өте  сирек  қол- 

данылады.

Судан  1956  жылы  тәуелсіздікке 

қол  ж еткіэгендіктен,  Солтүстік  Судан- 

нан  келген  арабтар  ел  экономикасы  

мен  үкіметіне  үстемдік  етті  Алайда 

олар түратын аймақта Суданның ауыл- 

шаруашылық  жерлерінің,  мүнай-кен 

орындарының немесе басқа да  табиғи 

ресурстардың саны аз. Сонымен қатар 

жаһандық  жылыну,  өсіп  келе  жатқан 

адам  саны  және  мал  басы,  сондай-ақ 

ауыл  шаруашылығының  күйреуі  Сол-

ЖАҺАНДЫҚ  КӨЗҚАРАС