118
кҥтіп байламағандықтан туындайды. Олар жалпы аурулардың 90 % шамасын
қҧрайды. Әсіресе тӛлдердің азық қорыту және тыныс алу мҥшелері жиі бҧзылады.
Ал,
ересек
малдардың
арасында
кӛбінесе
зат
алмасу
(кетоздар,
остеодисдҧрыстрофия, авитаминоздар) аурулары жиі кездеседі.
Жҧқпалы емес ішкі аурулар малдың ӛнімділігін тӛмендетеді, сонымен қатар
жалпылай бедеуліктің, іш тастаудың, ӛлі туудың, мал ӛлімдерінің себептері болып
табылады, емдеу кӛптеген шығынды керек етеді, ал олардан келетін экономикалық
шығын, індетті және инвазиялық ауруларға қарағанда орасан зор.
Жҧқпалы емес аурулармен кҥресу бағытында ең маңыздысы сақтандыру
шаралары болады, оның негізгісі азықтың қҧнарлылығына бақылау, жем-шӛптің,
судың сапасына бақылау жҥргізу, байлап-кҥту, жҧмысқа пайдалану кезінде
зоогигиеналық ережелерді сақтау болып табылады. Сонымен қатар малдың серуенін
ҧйымдастыру сҧрақтары, уақтылы сақтандыру шараларын жҥргізу және ауруды
емдеудің де атқаратын маңызы аз емес.
Жҥрек-қантамыр синдромы артериялық қысымның кӛтерілуімен,
сол жақ қарыншалардың
гипертрофиясымен, қолқа тамырында екінші саздың кҥшеюімен, тамыр
соғуының
қатаңдауымен және тахикардиямен сипатталады. Бҧл синдром
диффузды нефритке және
нефросклерозға тән. Нефроздарда, егерде бҥйректе қан жҥруі бҧзылмаса онда артериальді
гипертония болмайды.
Достарыңызбен бөлісу: 
